Στη Βουλή πλειστηριασμοί και εξωδικαστικός...

Τα δύο ανοιχτά θέματα, αυτό των κρατικών εγγυήσεων του «Ηρακλή» που η Eurostat ζητά να εγγραφούν στο χρέος χωρίς να έχουν καταπέσει, καθώς και αυτό της τελευταίας απόφασης του Αρείου Πάγου που «μπλοκάρει» υπό προϋποθέσεις τους πλειστηριασμούς όταν διενεργούνται από εταιρείες διαχείρισης (servicers), αναμένεται να είναι  ψηλά στην ατζέντα της συνεδρίασης της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής για την πορεία του Εξωδικαστικού Μηχανισμού, που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη το απόγευμα, με πρωτοβουλία του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα.

Η κυβερνητική πλευρά αναμένεται είναι για άλλη μια φορά… αυστηρή απέναντι στους servicers, ζητώντας ακόμα περισσότερες ρυθμίσεις, και προς τις τράπεζες ώστε να διοχετεύσουν ακόμα περισσότερα δάνεια στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Και ταυτόχρονα, αναμένεται να απαντήσει στις βολές τις αντιπολίτευσης για αυξημένο κίνδυνο έκρηξης του ιδιωτικού χρέους λόγω ανεπαρκούς πλαισίου προστασίας νοικοκυριών και επιχειρήσεων εν μέσω υψηλού πληθωρισμού και ενεργειακής κρίσης με την παράθεση των πρωτοβουλιών που έχουν ληφθεί ώστε να προστατευτούν κυρίως οι ευάλωτοι, βάσει των κριτηρίων που θέτει ο νόμος 4472/2017.

Με το στεγαστικό να βρίσκεται στον πυρήνα των προβλημάτων που απασχολεί την κοινωνία, λόγω της αύξησης των ενοικίων (οι πρωτοβουλίες περιορισμού της εξάπλωσης airbnb έχουν μετατεθεί για… αργότερα) και της επιβάρυνσης των στεγαστικών δανείων εξαιτίας της αύξησης των επιτοκίων (κερασάκι στην τούρτα της ακρίβειας), η κυβέρνηση θα ήθελε να φρενάρει τους πλειστηριασμούς τουλάχιστον μέχρι τις εκλογές, ωστόσο κάτι τέτοιο μόνο εύκολο δεν είναι, με δεδομένη και την πίεση των θεσμών για επιτάχυνση. Από την άλλη πλευρά, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι είναι πολύ μικρό το ενδιαφέρον για το ενδιάμεσο πρόγραμμα κρατικής στήριξης της κύριας κατοικίας των ευάλωτων νοικοκυριών που επιδοτεί μέχρι και 80% τη δόση του στεγαστικού δανείου έως την ίδρυση του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων.

Το «πάγωμα» των πλειστηριασμών την περίοδο της πανδημίας έδωσε ανάσα όχι μόνο στους οφειλέτες αλλά και στην κυβέρνηση, όμως από την άλλη πλευρά πήγε… πίσω τα επιχειρησιακά σχέδια των τιτλοποιήσεων, τα οποία είναι δεσμευτικά για τους servicers και βάσει αυτών δόθηκαν οι εγγυήσεις του προγράμματος «Ηρακλής», που απειλούνται λόγω της πρόσφατης απόφασης του Αρείου Πάγου. Σημειώνεται ότι μετά από αυτή την απόφαση τα υπουργεία Οικονομικών και Δικαιοσύνης αναμένεται να πάρουν νομοθετική πρωτοβουλία που θα ξεκαθαρίζει το τοπίο, γεγονός που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις.

Οι πλειστηριασμοί που θα γίνουν προβλέπονται στα επιχειρησιακά σχέδια του «Ηρακλής» και όπως ανέφερε η Τράπεζα της Ελλάδος στην Εκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας τον περασμένο Μάιο, βάσει των αρχικών εκτιμήσεων κατά την υποβολή των επιχειρηματικών πλάνων προβλέπεται ότι από τα ανοίγματα που τιτλοποιήθηκαν θα εισπραχθεί κατά μέσο όρο το 72,7% των αρχικών ανοιγμάτων. Το εν λόγω ποσοστό είσπραξης διαμορφώνεται με βάση τις προγραμματισμένες στρατηγικές για τη διαχείριση των ανοιγμάτων, με ποσοστό 58,6% να προέρχεται από τη διενέργεια ρυθμίσεων, 35,6% από εισπράξεις από ρευστοποιήσεις και την εύρεση συναινετικής λύσης και, τέλος, 5,5% από τις απλές εισπράξεις. Σύμφωνα με τους servicers, από τις αρχές του 2020 έχουν προχωρήσει σε ρυθμίσεις που περιλαμβάνουν και «κούρεμα» συνολικού ύψους άνω των 7,3 δισ. ευρώ σε χαρτοφυλάκια που έχουν τιτλοποιηθεί ή μεταβιβαστεί.

Βέβαια, η αύξηση των τιμών των ακινήτων και η ανάπτυξη του real estate μάλλον κάνουν δημοφιλέστερους τους πλειστηριασμούς από τις ρυθμίσεις, καθώς ο επισπεύδων (τράπεζα ή servicer) μπορεί να έχει μεγαλύτερο και άμεσο όφελος από τον πλειστηριασμό και την πώληση του ακινήτου σε σχέση με μια μακροχρόνια μίσθωση.

Τέλος, σε ό,τι αφορά τον Εξωδικαστικό, το ποσοστό εγκρισιμότητας τον Αύγουστο είχε φτάσει το 78% από 25% που ήταν τον Ιούνιο και τον Ιούλιο και 8% τον Μάιο. Σύμφωνα με το αισιόδοξο σενάριο της Ειδικής Γραμματείας Ιδιωτικού Χρέους, τους επόμενους τέσσερις μήνες θα ρυθμιστούν οφειλές άνω του 1 δισ. ευρώ.