Διπλωματικό βατερλό για τον Μητσοτάκη στο ΝΑΤΟ

Πήγε στη Μαδρίτη, είδε τον Ερντογάν να μονοπωλεί το ενδιαφέρον της συνόδου, να παίρνει όσα ζήτησε από Σουηδούς και Φινλανδούς (μένει να δούμε την τύχη των τουρκικών F-16 από τις ΗΠΑ, αν και σε αυτό έγινε σημαντικό βήμα υπέρ της Αγκυρας),

έδωσε εντολή στα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ να μιλήσουν για «αναδίπλωση» του Τούρκου προέδρου (!) και στο τέλος εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ. Στο μεσοδιάστημα έχασε και τη δυνατότητα κατοχύρωσης του εμπορικού σήματος του Αιγαίου, όπως αποκαλύπτει σήμερα σε άλλο ρεπορτάζ το Documento, αφήνοντας την τουρκική πλευρά να… χορεύει ανενόχλητη και σε αυτό τον τομέα.

Ο λόγος για τον Ελληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος στη συνέντευξη που έδωσε στο πλαίσιο της συνόδου του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη την περασμένη Τετάρτη εμφανίστηκε ως εκπρόσωπος της συμμαχίας και όχι ως ο πρωθυπουργός της Ελλάδας.

Μόνο ο Γενς Στόλτενμπεργκ θα μπορούσε να πανηγυρίζει για το γεγονός ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επέτρεψε τη διεύρυνση της συμμαχίας με τις δύο χώρες –παίρνοντας, μεταξύ άλλων, την άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων– και προφανώς όχι ο πρωθυπουργός μιας χώρας που τα νησιά της απειλούνται με στρατιωτική εισβολή από τον Τούρκο πρόεδρο. Είναι χαρακτηριστικό ότι το αφήγημα Μητσοτάκη περί «αναδίπλωσης» Ερντογάν το έκαναν φύλλο και φτερό διεθνή Μέσα όπως ο «Guardian», το CNBC και το «Foreign Policy», αναφέροντας χωρίς περιστροφές ότι η Τουρκία πήρε αυτό που ήθελε, όπως για παράδειγμα τα αμερικανικά τζετ F-16!

Κάτι που έσπευσε να επιβεβαιώσει και ο ίδιος ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν (ο «Μπαϊντενάκης», όπως πανηγύριζαν τα ελληνικά κανάλια αμέσως μετά το ταξίδι του πρωθυπουργού στην Ουάσινγκτον). Ο Αμερικανός πρόεδρος σε ερώτηση για την Τουρκία και τι συζήτησαν με τον Ερντογάν ανέφερε επί λέξει: «Του είπα (σ.σ.: του Ερντογάν) αυτό που του είπα τον Δεκέμβριο. Πρέπει να πουλήσουμε και να εκσυγχρονίσουμε τα αεροσκάφη F-16 της Τουρκίας. Το αντίθετο δεν είναι προς το συμφέρον μας. Του εξήγησα ότι η θέση μας δεν έχει αλλάξει. Τα F-16 πρέπει να πουληθούν, αλλά χρειάζεται έγκριση του Κογκρέσου, σκέφτομαι ότι θα την πάρουμε κι αυτήν».

«Επιχείρημα» ως παράδειγμα προς αποφυγήν

Για τον Κυρ. Μητσοτάκη βέβαια η «επιτυχία» της Αθήνας είναι ότι «δεν προκάλεσε μέσα στη Σύνοδο Κορυφής ο Τούρκος πρόεδρος καθώς δεν έθεσε κανένα θέμα αποστρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών», το οποίο «κάτι λέει», όπως είπε χαρακτηριστικά.

Πρόκειται για επιχείρημα που θα διδάσκεται ως παράδειγμα προς αποφυγή στους πρωτοετείς των διπλωματικών σχολών διότι δεν είναι δυνατόν να πανηγυρίζουμε ως χώρα επειδή ο αντίπαλός μας δεν έβαλε στο τραπέζι ένα ολότελα κατασκευασμένο από τον ίδιο επιχείρημα και που φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν θα το πράξει το επόμενο διάστημα. Το αντίθετο μάλιστα. Αντί να καταγγείλουμε την Τουρκία για την άμεση απειλή στα όρια της κήρυξης πολέμου σε μια υποτίθεται σύμμαχο χώρα, πανηγυρίζουμε γιατί δεν την επανέλαβε στο τραπέζι της συνόδου!

Και αυτό όμως το επιχείρημα του Κυρ. Μητσοτάκη το κατέρριψε την περασμένη Πέμπτη ο Τούρκος πρόεδρος, αναφερόμενος στο θέμα σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε αμέσως μετά τη Σύνοδο Κορυφής στη Μαδρίτη: «Οπως γνωρίζετε, η πρόσφατη στάση της Ελλάδας δεν ταιριάζει με την αντίληψή μας για την πολιτική» είπε ο Ερντογάν. «Μετά το γεύμα που του παρέθεσα στην Κωνσταντινούπολη έκανα μια πρόταση. Είπα να μην εμπλέκονται τρίτα πρόσωπα. Ομως δυο τρεις εβδομάδες μετά το ανέτρεψε με την ομιλία του στις ΗΠΑ. Το ίδιο έκανε και στο Νταβός. Και δεν έμεινε μόνο σε αυτό. Επίσης, επισκέφτηκε νησιά και νησίδες στρατιωτικοποιημένα, σε αντίθεση με ό,τι προβλέπουν οι συνθήκες της Λωζάννης και του Παρισιού. Η Ελλάδα κάνει το αντίθετο. Εχει πλέον εννιά αμερικανικές βάσεις κατά της Ρωσίας, λένε, αλλά δεν το τρώμε αυτό. Εάν πρόκειται να δημιουργήσουμε έναν κόσμο που θα κυριαρχείται από την ειρήνη, γιατί γίνονται αυτά; Εμείς τα είπαμε αυτά στους ηγέτες» κατέληξε, υπονοώντας προφανώς ότι η σχετική συζήτηση έγινε πίσω από κλειστές πόρτες.

Η αλήθεια όμως για τον Κυρ. Μητσοτάκη, τον άνθρωπο που πήγε στη σύνοδο του ΝΑΤΟ σαν «αστακός» κατά την Ντόρα Μπακογιάννη, ανακαλύπτοντας μάλλον ότι τελικά ήταν το έδεσμα για τους συνδαιτυμόνες, είναι ότι ο Τούρκος πρόεδρος ήταν ο απόλυτος πρωταγωνιστής της συνόδου. Πλαισιωμένος σε κάθε του βήμα από τους υπόλοιπους ηγέτες θύμιζε το κακό παιδί που το έχουν από κοντά οι ενήλικες έτοιμοι να ικανοποιήσουν κάθε του παραξενιά για να μην τα τινάξει όλα στον αέρα.

Και απέναντι σε αυτό το γκροτέσκο σκηνικό που δεν τιμά φυσικά κανέναν ο Κυρ. Μητσοτάκης, εντός μιας συμμαχίας που δεν διακρίνεται για την προσήλωσή της στο διεθνές δίκαιο, επέλεξε και πάλι για τον εαυτό του τον ρόλο του καλού παιδιού, του δεδομένου. Του πολιτικού που χαίρεται για τη διεύρυνση της συμμαχίας, που στέλνει πρώτος όπλα στην Ουκρανία μαζί με τους σκληρούς της Βαλτικής και που τρέχει να δηλώσει πρόθυμος για τη μεταφορά σιτηρών από την Οδησσό με ελληνικά πλοία, λησμονώντας προφανώς ότι η Τουρκία έχει δηλώσει ότι θα εγγυηθεί την ασφάλειά τους, θα αποναρκοθετήσει την περιοχή από το λιμάνι της ουκρανικής πόλης έως τον Βόσπορο (το κάνει ήδη) και θα συνοδεύσει τα φορτηγά πλοία, τα οποία προφανώς και θα βγουν στο Αιγαίο!

Θύμα της ΙΧ εξωτερικής πολιτικής και το Αιγαίο

Το πρόβλημα είναι ότι ο Ελληνας πρωθυπουργός αφενός ασκεί μια ΙΧ εξωτερική πολιτική, προφανώς προσανατολισμένη στις εκλογικές – προσωπικές του ανάγκες, ερήμην του ΥΠΕΞ, του διπλωματικού σώματος (πλην των συμβούλων του στο Μαξίμου) και φυσικά της αντιπολίτευσης, αφετέρου δεν αποφεύγει μνημειώδεις γκάφες όπως η εμπορική ονομασία «Turkaegean».

Το θέμα δεν είναι τόσο απλό, όπως παραδέχονται και Ελληνες διπλωμάτες με πείρα στην κατοχύρωση των εμπορικών σημάτων, και προφανώς δεν εξαντλείται σε μια ΕΔΕ που θα βάλει στο στόχαστρό της κατώτερους υπαλλήλους του υπουργείου στο οποίο προΐσταται ο άλλοτε «μακεδονομάχος» Αδωνης Γεωργιάδης που έσκιζε τα ιμάτιά του για την τύχη του… μακεδονικού χαλβά και έλεγε ότι «το όνομά μας είναι η ψυχή μας».

Εχει σοβαρές πολιτικές και εθνικές προεκτάσεις επειδή είναι μέρος της επιχείρησης της Τουρκίας με την κωδική ονομασία «Αιγαίο». Συνέβη την ίδια χρονική περίοδο που σύσσωμη η πολιτική ηγεσία της γειτονικής χώρας ζητά τον αφοπλισμό των ελληνικών νησιών. Και όπως αποκαλύπτει σήμερα το Documento, η Ελλάδα δεν μπορεί πλέον να κατοχυρώσει για λογαριασμό της, για παράδειγμα, το εμπορικό σήμα «Greek Aegean». Αλλωστε το θέμα της κατοχύρωσης των εμπορικών σημάτων δεν υπάγεται στο διεθνές δίκαιο και, όπως ομολογούν δικηγόροι που ασχολούνται με αυτό, ισχύει ότι «όποιος πρόλαβε τον Κύριο είδε». «Αν σε προλάβει ο άλλος, έχεις τρεις μήνες να ασκήσεις ανακοπή, αν δεν το πράξεις, ουσιαστικά πέταξε το πουλί».

Στις ελληνικές καλένδες τα πάντα

Το πρόβλημα με τη ΙΧ εξωτερική πολιτική του Κυρ. Μητσοτάκη είναι ότι ισχύει το «κάθε θαύμα και τρεις μέρες, το μεγάλο τέσσερις». Σοβαρότατα εθνικά θέματα ξεχνιούνται σαν να μην υπήρξαν ποτέ, με τα ΜΜΕ στην ημεδαπή να αναλαμβάνουν τον ρόλο του… νεκροθάφτη μην και πληγεί η εικόνα του «αστακού». Το λεγόμενο τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι ένα από αυτά. Η Τουρκία έχει υπογράψει αυτό το πέρα από κάθε διεθνές δίκαιο μνημόνιο με μια χώρα βυθισμένη στον εμφύλιο και με δύο διαφορετικές κυβερνήσεις, έχει αποστείλει τις συντεταγμένες στον ΟΗΕ και η Αθήνα συμπεριφέρεται σαν να μην υπάρχει. Δεν το θέτει καθημερινά στα διεθνή φόρουμ, δεν σηκώνει κάθε πέτρα για να το βγάλει στην επιφάνεια και δεν το συνοδεύει με κάθε «ναι» που λέει στα διεθνή φόρουμ, για παράδειγμα για το ουκρανικό.

Θυμίζει έντονα το λεγόμενο μακεδονικό, όπου με ευθύνη των τότε κυβερνήσεων υιοθετούσαμε την ονομασία «Σκόπια» για τα κανάλια και για ψηφοθηρικούς λόγους στο εσωτερικό, ενώ στο εξωτερικό το σύνολο του πλανήτη χρησιμοποιούσε την ονομασία «Μακεδονία». Είναι χαρακτηριστικό ότι και τώρα στο λεγόμενο λιβυκό η χώρα μας, αν και άμεσα εμπλεκόμενη, δεν κλήθηκε ποτέ, αντίθετα βέβαια από την Τουρκία, στις συνόδους του Βερολίνου για παράδειγμα, όπου συζητούνταν οι εξελίξεις στη Λιβύη και προδιαγραφόταν η επόμενη μέρα της χώρας. Αλλά για την ελληνική κυβέρνηση και σε αυτό το ζήτημα πέρα βρέχει.

Την Τετάρτη ο ίδιος ο Κυρ. Μητσοτάκης παραδέχτηκε ότι στη σύνοδο του ΝΑΤΟ στο τραπέζι των συζητήσεων τέθηκαν η παράνομη μετανάστευση, το θέμα της Λιβύης και η έξαρση της ισλαμικής τρομοκρατίας. Κάτι παραπάνω, όπως για παράδειγμα αν ο Κυρ. Μητσοτάκης κατήγγειλε το τουρκολιβυκό μνημόνιο, δεν μάθαμε. Αλλωστε η κυβερνητική λογική είναι ότι δεν θέτουμε με τίποτε θέματα που μπορούν να χαλάσουν την εικόνα του καλού παιδιού.