Η κρίση που πλήττει τη χώρα μας, αποτέλεσμα των αδιέξοδων και α-νάλγητων πολιτικών που επιβάλλουν η κυβέρνηση και η Τρόικα, δεν αφορά μόνο οικονομικά μεγέθη και αριθμούς, αλλά πρώτα απ’ όλα ανθρώπους. Και ανεξάρτητα από τις εκτιμήσεις του καθενός μας για το πώς φτάσαμε ως εδώ, ποιος φταίει και τι πρέπει να γίνει από εδώ και πέρα, ένα από τα πρωταρχικά ζητήματα αυτή τη στιγμή είναι τι μπορούμε εμείς να κάνουμε για το μεγάλο κύμα φτώχειας, που σαρώνει ήδη την κοινωνία μας καθιστώντας το μέλλον της κάτι παραπάνω από ζοφερό. Οι «νεόπτωχοι» είναι σήμερα οι δικοί μας άνθρω-ποι, οι φίλοι μας, οι συγγενείς μας• αύριο μπορεί να είμαστε εμείς οι ίδιοι. Ερχόμαστε πλέον όλοι αντιμέτωποι με το δίλημμα: θα υποκύψουμε σε λογικές του τύπου «όλοι εναντίον όλων» και «ο σώζων εαυτόν σωθήτω» ή συλλογικά – ως κοινωνία ενεργών πολιτών και από κοινού με κοινωνικούς, επιστημονικούς και συνδικαλιστικούς φορείς, τον Δήμο, ομάδες εθελοντών αλλά και μεμονωμένους πολίτες – θα απλώσουμε ένα δίχτυ προστασίας για τους ανθρώπους που η κρίση τους ισοπεδώνει και τους οδηγεί στο κοινωνικό περιθώριο; Μιλάμε βέβαια για αλληλεγγύη και όχι για ελεημοσύνη. Καλούμε λοιπόν όλους όσοι θέλουν και μπορούν να βοηθήσουν, να συμμετέχουν σε μια τέτοια προσπάθεια.
Προς την κατεύθυνση αυτή καταθέτουμε τις προτάσεις που ακολουθούν. Δεν έχουν όλες τον ίδιο βαθμό ευκολίας ούτε μπορούν να υλοποιηθούν με την ίδια ταχύτητα. Κάποιες από αυτές χρειάζονται μεγαλύτερη επεξεργασία, ίσως και νομική διερεύνηση. Και βέβαια δεν θεωρούμε πως είναι οι μόνες ή οι πιο σωστές. Άλλοι μπορεί να καταθέσουν καλύτερες, περισσότερες και πιο αποτελεσματικές. Το βέβαιο είναι πως δεν αποτελούν θεωρητικές κατασκευές. Έχουν εφαρμοστεί σε άλλες πόλεις, στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Δεν παραγνωρίζουμε τις δυσκολίες που υπάρχουν. Πιστεύουμε όμως ότι μπορούμε και πρέπει να προσπαθήσουμε. Το ζητούμενο είναι να κάνουμε κάτι.
1. Κοινωνικό Παντοπωλείο
Σκοπός του είναι η κάλυψη πρωτογενών αναγκών επιβίωσης άπορων οικογενειών. Ο θεσμός του «Κοινωνικού Παντοπωλείου» υπάρχει ήδη σε αρκετούς Δήμους της χώρας και παρέχει δωρεάν είδη παντοπωλείου (τρόφιμα, απορρυπαντικά, κατεψυγμένα προϊόντα κ.λπ.) καθώς και ρούχα, είδη οικιακού εξοπλισμού, παιχνίδια κ.λπ. σε οικογένειες που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονο-μικά προβλήματα.
2. Κοινωνικό εστιατόριο
Σκοπός του είναι η δωρεάν παροχή φαγητού σε συμπολίτες μας που το στερούνται. Ανάλογη πρωτοβουλία στα Γιαννιτσά είναι το «Γεύμα Αγάπης» που έχει καθιερώσει η ενορία του Αγίου Γεωργίου. Μπορεί να οργανωθεί σε ιδιαίτερο εξοπλισμένο χώρο, όπου θα προσφέρουν δωρεάν τις υπηρεσίες τους εθελοντές, και το μαγειρεμένο φαγητό θα μεταφέρεται καθημερινά σε όσους το έχουν ανά-γκη. Εναλλακτικά, μπορεί να αναλάβουν εθελοντικά οικογένειες να προσφέρουν ένα μέρος του σπιτικού φαγητού τους, το οποίο επίσης θα παρέχεται καθημερινά σ’ αυτούς που το χρειάζονται.
3. Κοινωνικό ιατρείο και οδοντιατρείο
Σκοπός του είναι η δωρεάν παροχή πρωτοβάθμιας περίθαλψης και φροντίδας υγείας σε άπορους και ανασφάλιστους πολίτες. Ο θεσμός του «Κοινωνικού Ιατρείου και Οδοντιατρείου» εφαρμόζεται με επιτυχία στη Θεσσαλονίκη. Απαιτείται ειδικός χώρος και κατάλληλος εξοπλισμός. Η υλο-ποίηση αυτού του προγράμματος γίνεται σε συνεργασία με τον Ιατρικό Σύλλογο Πέλλας και εθελοντές γιατρούς και οδοντιάτρους, οι οποίοι προσφέρουν δωρεάν τις υπηρεσίες τους στο χώρο του «Κοινωνικού Ιατρείου και Οδοντιατρείου» ή συνεργάζονται ως εξωτερικοί συνεργάτες με αυτό.
4. Κοινωνικό Φαρμακείο
Σκοπός του είναι η κάλυψη πρωτογενών αναγκών σε φάρμακα άπορων και ανασφάλιστων ασθενών. Ο θεσμός του «Κοινωνικού Φαρμακείου» υπάρχει ήδη σε αρκετούς Δήμους της χώρας. Στο πρόγραμμα θα κληθούν να συμμετάσχουν ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Πέλλας, ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκου και εθελοντές φαρμακοποιοί. Φάρμακα μπορούν να προσφέρουν και ιδιώτες, από αυτά που έχουν αναξιοποίητα στα σπίτια τους. Πρωτοβουλία συγκέντρωσης τέτοιων φαρμάκων έχει αναλάβει στα Γιαννιτσά το σωματείο «ΔΙΚΑΙΟΠΟΛΙΣ» του Δικηγορικού Συλλόγου Γιαννιτσών με αρκετή επιτυχία, διαθέτοντάς τα στους «Γιατρούς του Κόσμου». Σε κάθε περίπτωση μπορεί να ενισχυθεί αυτή η προσπάθεια.
5. Φροντιστηριακά μαθήματα και μαθήματα μουσικής
Σκοπός του προγράμματος είναι να προσφερθούν δωρεάν μαθήματα σε μαθητές που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να φοιτήσουν σε φρο-ντιστήρια και ωδεία. Σε αρκετές πόλεις της χώρας έχουν ξεκινήσει παρόμοιες πρωτοβουλίες. Στα Γιαννιτσά λειτουργεί το φροντιστήριο της ενορίας Αγίου Γεωργίου, ενώ μια ανάλογη προσπάθεια επιχείρησε και η Παιδαγωγική Εταιρία νομού Πέλλας. Στην Αθήνα λειτουργεί το «Κοινωνικό Ωδείο», με εθελοντές κα-θηγητές μουσικής. Το πρόγραμμα μπορεί να περιλαμβάνει μαθήματα για μαθη-τές Γυμνασίου και Λυκείου αλλά και υποψήφιους για τις πανελλαδικές εξετάσεις, μαθήματα ξένων γλωσσών και μουσικής. Η υλοποίηση αυτού του προγράμματος γίνεται σε συνεργασία με τοπική Ε.Λ.Μ.Ε., το Δημοτικό Ωδείο και εθελοντές καθηγητές, εν ενεργεία και συνταξιούχους, οι οποίοι προσφέρουν δωρεάν τις υπηρεσίες τους.
6. Ηλεκτρονικό δίκτυο ανταλλαγών
Σκοπός του προγράμματος είναι η λειτουργία ηλεκτρονικής σελίδας, μέσω της οποίας οι ενδιαφερόμενοι θα προχωρούν στην αμοιβαία προσφορά και ανταλλαγή κάθε είδους προϊόντων και υπηρεσιών μεταξύ τους, χωρίς χρήματα, μέσω προσωπικών συνεννοήσεων. Υπάρχουν ήδη στον ελληνικό χώρο πολλές τέτοιες πρωτοβουλίες με ικανοποιητική λειτουργία.
7. Ανταλλακτήριο ειδών
Μπορεί να λειτουργήσει στην πόλη μας, όπως γίνεται και αλλού, «Α-νταλλακτήριο» διαφόρων ειδών (π.χ. ρούχα, βιβλία και άλλα αντικείμενα σε καλή κατάσταση), όπου οι ενδιαφερόμενοι ανταλλάσσουν πράγματα που δεν τους χρειάζονται με άλλα που έχουν ανάγκη. Η λειτουργία του «Ανταλλα-κτηρίου» συνοδεύεται με αντίστοιχη καμπάνια για προώθηση της φιλοσοφίας «Μην πετάξεις τίποτα... αντάλλαξέ το». Όσα προϊόντα δεν ανταλλάσσονται, δίνονται σε ιδρύματα και υπηρεσίες.
8. Εθελοντική στήριξη κοινωνικών ιδρυμάτων και ευπαθών ομάδων
Στο πρόγραμμα συμμετέχουν εθελοντικές ενώσεις πολιτών και μεμο-νωμένα πρόσωπα, που επιθυμούν να παρέχουν βοήθεια σε ιδρύματα και σε ευπαθείς ομάδες δημοτών, όπως είναι π.χ. άτομα με αναπηρίες, ηλικιωμένοι κ.λπ.. Σε ιστοσελίδα στο διαδίκτυο θα δημοσιοποιούνται οι συγκεκριμένες ανάγκες και τα αιτήματα καθώς και οι δραστηριότητες που προγραμματίζονται. Η παραπάνω πρωτοβουλία ασφαλώς δεν υποκαταθιστά το πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι».
9. Κοινωνική στέγη
Σε συνεννόηση με την Εκκλησία, θα πρέπει να διερευνηθεί η δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί το κτήριο που προοριζόταν για Γηροκομείο, στο δρόμο προς τον Πενταπλάτανο, ως χώρος διαμονής αστέγων ή άπορων γερόντων.
10. Δημοτικά τέλη - Τροφεία Παιδικών Σταθμών - Δίδακτρα Ωδείου
Όλα τα παραπάνω αποτελούν μια σημαντική οικονομική επιβάρυνση για τους δημότες στη σημερινή δύσκολη συγκυρία.
Ως κατεπείγοντα μέτρα προτείνουμε στον Δήμο:
α) την άμεση μείωση των δημοτικών τελών σε ευπαθείς ομάδες της κοινωνίας μας και την απαλλαγή των μακροχρόνια ανέργων από αυτά,
β) την απαλλαγή από τα τροφεία των παιδικών σταθμών για τους ά-νεργους γονείς και
γ) την απαλλαγή από τα δίδακτρα του Δημοτικού Ωδείου για τους ά-πορους μαθητές.
11. Χρέη προς τον Δήμο
Προτείνουμε να υπάρξει αναστολή πληρωμής των χρεών προς τον Δήμο -χωρίς προσαυξήσεις- των ανέργων και των άπορων συμπολιτών μας, που έχουν πραγματική αδυναμία εξόφλησής τους.
12. Κάρτα Κοινωνικής Αλληλεγγύης
Ο Δήμος πρέπει να προχωρήσει στην έκδοση «Κάρτας Κοινωνικής Αλ-ληλεγγύης», με δικαιούχους τους συνταξιούχους του Ο.Γ.Α., δικαιούχους του Ε.Κ.Α.Σ., απόρους της Κοινωνικής Πρόνοιας, τρίτεκνες, πολύτεκνες, μονογονεϊκές οικογένειες και Α.Μ.Ε.Α.. Οι κάτοχοι της «Κάρτας Κοινωνικής Αλληλεγγύης» θα μπορούν να αγοράζουν προϊόντα και υπηρεσίες σε προσιτές τιμές ή με έκπτωση, ύστερα από συμφωνία του Δήμου με επιχειρήσεις της πόλης.
13. Χαράτσι
Είναι γνωστό ότι ο Δήμος έχει αναλάβει τη συγκρότηση επιτροπής, με σκοπό τη στήριξη των πολιτών, οι οποίοι αδυνατούν να πληρώσουν το «έκτακτο ειδικό τέλος ηλεκτροδοτούμενων δομημένων επιφανειών» που εισπράττεται μέ-σω των λογαριασμών της ΔΕΗ (το γνωστό «χαράτσι»). Χρειάζεται η επιτροπή να δραστηριοποιηθεί αμέσως και να συγκεντρώσει τα δικαιολογητικά όσων δημοτών έχουν πρόβλημα, με στόχο την αποστολή σχετικού εξώδικου στη Δ.Ε.Η.. Επίσης, σε περίπτωση προσπάθειας διακοπής του ηλεκτρικού ρεύματος, παράλληλα με τις άλλες αντιδράσεις, να γίνει άμεση προσφυγή στο Δικαστήριο, για να αποτραπεί ένα τέτοιο μέτρο, σε συνεργασία με τον Δικηγορικό Σύλλογο Γιαννιτσών. Κανένα σπίτι δεν πρέπει να μείνει χωρίς ρεύμα.
14. Ενθάρρυνση ίδρυσης μικρών επιχειρήσεων κοινωνικής οικονομίας
Ο Δήμος θα πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλία να φέρει σε επαφή μεταξύ τους δημότες με κοινά επαγγελματικά ενδιαφέροντα και να ενθαρρύνει την ίδρυση μικρών επιχειρήσεων κοινωνικής οικονομίας, με διαφόρους τρόπους, όπως π.χ. μειωμένα δημοτικά τέλη κ.λπ.. Τέτοιες επιχειρήσεις, που γνωρίζουν μεγάλη διάδοση στις χώρες της Ευρώπης, μπορεί να είναι ενδεικτικά αυνεταιρισμοί επισκευαστών τεχνιτών, συνεταιρισμοί παραγωγών βιολογικών προϊόντων, συνεταιρισμοί γυναικών για παραγωγή τροφίμων (ζυμαρικά, μαρμελάδες κ.ά) κ.λπ..
Για την επιτυχία των παραπάνω μέτρων και άλλων που θα προταθούν χρειάζεται, κατά την άποψη μας, ενεργητική συμμετοχή των πολιτών, συνολικός σχεδιασμός, συνεργασία μεταξύ των κοινωνικών φορέων αλλά και μια εκτεταμέ-νη καμπάνια στήριξης ενός τέτοιου προγράμματος αλληλεγγύης. Το πρόγραμμα αυτό βέβαια δεν αντιστρατεύεται τις πρωτοβουλίες άλλων φορέων, ομάδων ή και μεμονωμένων πολιτών και τα προτεινόμενα μέτρα δεν αναστέλλουν τις διεκδικήσεις για ένα πραγματικά δημόσιο, καθολικό, ποιοτικό και φιλικό για τους ανθρώπους Σύστημα Υγείας ή για μια δημόσια, ποιοτική και δωρεάν παιδεία ή για ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα σχολικής στέγης και βρεφονηπιακής μέριμνας ή για πλήρη, καθημερινή, σωστά αμειβόμενη και ασφαλισμένη εργασία ή για αξιοπρεπή σύνταξη κ.λπ., δηλαδή για μια καλύτερη και δικαιότερη κοινωνία.
Πιστεύουμε όμως αφ’ ενός μεν ότι μπροστά σ’ αυτή την τρομακτική κρίση δεν πρέπει να καθίσουμε με σταυρωμένα τα χέρια, περιμένοντας να λυθεί κάποια στιγμή συνολικά το «κοινωνικό ζήτημα», αφ’ ετέρου δε ότι τέτοιου είδους πρω-τοβουλίες κοινωνικής αλληλεγγύης μπορούν να γίνουν τα «έμβρυα» και το «μεγάλο σχολείο της σχεδιασμένης κοινωνικής αυτοδιαχείρισης», μόνη σωτηρία από τον «κοινωνικό κανιβαλισμό» της δικτατορίας των αγορών αλλά και έμπρακτη απάντηση στην αυταρχική αντίληψη του κρατισμού της πρόνοιας.
Πρωτοβουλία πολιτών για κοινωνική αλληλεγγύη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου