Ο κύβος ερρίφθη και το νομοσχέδιο που αφορά τις συνεταιριστικές οργανώσεις, μετά από πολύμηνες διαβουλεύσεις με τους εμπλεκόμενους φορείς, κόντρες και πολιτικές αντιπαραθέσεις, δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, αφού εγκρίθηκε από τη νομοπαρασκευαστική επιτροπή της Βουλής.
Το νομοσχέδιο προχωρά προς την οριστική απαλλαγή του συνεταιριστικού κινήματος από τις αμαρτίες του παρελθόντος, στην εξυγίανσή του και στην ανάπτυξή του υπό νέες, υγιείς βάσεις. Ωστόσο, πολλοί αναφέρονται στα «αγκάθια» του νομοσχεδίου, το οποίο, αν και βαδίζει προς τη σωστή κατεύθυνση, κάπου «σκοντάφτει» και θέτει σε κίνδυνο τους ίδιους τους στόχους του. Επί της ουσίας, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει δύο σημαντικές τροποποιήσεις σε σχέση με το αρχικό κείμενο:
- Δίνει διορία μέχρι το τέλος του 2011 σε όλες τις Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών να αποφασίσουν αν θα μετατραπούν σε πρωτοβάθμιους συνεταιρισμούς, απορροφώντας τα μέλη τους, ή σε αγροτικές εταιρικές συμπράξεις. Από κει και πέρα, η αναδιάρθρωσή τους και η εξυγίανσή τους θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2012.
- Οι συνεταιρισμοί θα εκλέγουν αντιπροσώπους, οι οποίοι θα προέρχονται από εκλογές από τη βάση, και αυτοί οι αντιπρόσωποι θα συμμετέχουν στο εκλογικό συνέδριο, το οποίο με τη σειρά του θα εκλέγει τη διοίκηση της ΠΑΣΕΓΕΣ. Δηλαδή, όπως γίνεται και τώρα, με μόνη διαφορά ότι δεν θα υπάρχει η ενδιάμεση εκλογική διαδικασία στον δευτεροβάθμιο φορέα, εφόσον οι ενώσεις θα έχουν μετατραπεί σε απλούς πρωτοβάθμιους συνεταιρισμούς.
Τα υπέρ του νόμου
Το σχέδιο νόμου δίνει τέλος στις δευτεροβάθμιες οργανώσεις (τις ενώσεις αγροτικών συνεταιρισμών), μεταφέροντας την οικονομική δραστηριότητα στις πρωτοβάθμιες οργανώσεις (αγροτικούς συνεταιρισμούς). «Η απόφαση αυτή είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Η βάση του κινήματος θα πρέπει να είναι ισχυρή σε όλα τα στάδια, από την παραγωγή και τη μεταποίηση έως την εμπορία των αγροτικών προϊόντων», εξηγεί ο ομότιμος καθηγητής του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης Σταύρος Μαριάδης.
Ο πρόεδρος της Ένωσης Νέων Αγροτών Σερρών και ταμίας της Πανελλήνιας Ένωσης Νέων Αγροτών (ΠΕΝΑ) Παναγιώτης Γκιοργκίνης κάνει λόγο για εξυγίανση του συνεταιριστικού κινήματος και επανεκκίνησή του σε νέες βάσεις, ενώ παράλληλα αναφέρει ότι η πρόβλεψη για τη δημιουργία κλαδικών συνεταιριστικών ομάδων αποτελεί σημαντικό στοιχείο του νέου νόμου, καθώς θα δώσει την ευκαιρία να διαμορφωθούν πολιτικές και δράσεις για κάθε προϊόν χωριστά.
Στόχος τα φθηνότερα προϊόντα
Φθηνότερες τιμές για τον καταναλωτή, βελτίωση του αγροτικού εισοδήματος και εξυγίανση της αγοράς μέσω της δημιουργίας δημοπρατηρίων αγροτικών προϊόντων (έως δύο σε κάθε περιφέρεια) υπόσχεται, εξάλλου, το νομοσχέδιο, υπέρ του οποίου τάσσονται αγρότες και εμπλεκόμενοι με τον αγροτικό τομέα.
Ο πρώην ευρωβουλευτής Ιωάννης Γκλαβάκης θεωρεί κορυφαίο θέμα για την αγορά αγροτικών προϊόντων τη δημιουργία δημοπρατηρίων, υπογραμμίζοντας ότι το νομοσχέδιο βρίσκεται προς τη σωστή κατεύθυνση.
Ενστάσεις σχετικά με τα δημοπρατήρια
Ωστόσο, και ο κ. Γκλαβάκης και η ΠΕΝΑ εκφράζουν ενστάσεις αναφορικά με τους όρους λειτουργίας των δημοπρατηρίων και τη γεωγραφική τους τοποθέτηση. Στο άρθρο 11 του νομοσχεδίου αναφέρεται συγκεκριμένα: «Τα δημοπρατήρια αγροτικών προϊόντων οργανώνονται και διοικούνται ως ανώνυμες εταιρείες, στο μετοχικό κεφάλαιο των οποίων συμμετέχουν οι συλλογικές αγροτικές οργανώσεις, οι κατά τόπον αρμόδιες περιφερειακές αυτοδιοικήσεις και ΟΤΑ, ιδιώτες καθώς και το δημόσιο». Η λέξη «ιδιώτες» προβληματίζει τους εμπλεκόμενους φορείς, καθώς παραπέμπει στους εμπόρους, όπως προέβλεπε το προσχέδιο νόμου.
Η ΠΕΝΑ τάσσεται υπέρ της δημιουργίας δημοπρατηρίων, με την προϋπόθεση όμως στο μετοχικό τους κεφάλαιο να μη συμμετέχουν έμποροι. «Η διαχείριση θα πρέπει να πραγματοποιείται μόνο από παραγωγούς. Δεν πρέπει να συμμετέχουν έμποροι στο μετοχικό τους κεφάλαιο», σημειώνει ο κ. Γκιοργκίνης.
Οι έμποροι δεν έχουν καμία θέση στα δημοπρατήρια, υπογραμμίζει και ο κ. Μαριάδης. «Οι πελάτες του δημοπρατηρίου θα είναι και μέτοχοί του; Τότε ποιος θα διαμορφώνει τις τιμές;», παρατηρεί και προσθέτει πως στα δημοπρατήρια της Ευρώπης μέτοχοι είναι μόνο παραγωγοί.
Μείζον θέμα για τα δημοπρατήρια αποτελεί, σύμφωνα με τον κ. Γκλαβάκη, και η γεωγραφική τοποθέτησή τους. Κατά την άποψή του, για το θέμα θα πρέπει να πληρούνται οι εξής όροι:
- Τα δημοπρατήρια πρέπει να βρίσκονται κοντά -και όχι μακρύτερα των 70 χιλιομέτρων- σε μεγάλα καταναλωτικά κέντρα, όπου εδρεύουν μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ και σημαντικός αριθμός μανάβηδων, ώστε να διασφαλιστεί ο ανταγωνισμός. «Πιστεύω ότι δεν πρέπει να γίνουν περισσότερα από τέσσερα δημοπρατήρια στη χώρα (σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα και Κρήτη)», τονίζει ο κ. Γκλαβάκης.
- Να υπάρχουν παραγωγοί στη γύρω περιοχή διατεθειμένοι να διαθέσουν την παραγωγή τους.
- Η περιοχή που θα επιλεγεί να αποτελεί συγκοινωνιακό κόμβο, ώστε να διευκολύνεται η πρόσβαση.
Αντίθετη στον θεσμό των δημοπρατηρίων είναι η ΠΑΣΕΓΕΣ, καθώς θεωρεί ότι βρίσκεται σε φθίνουσα πορεία στην Ευρώπη. Θεωρεί επίσης το σύστημα ξεπερασμένο, καθώς πλέον τα δίκτυα λιανικής πώλησης έρχονται σε απευθείας επαφή με παραγωγούς και συνεταιρισμούς.
«Όχι στην ιδιωτικοποίηση του συνεταιριστικού κινήματος»
Στην εξόντωση των αγροτών και στην ιδιωτικοποίηση του συνεταιριστικού κινήματος θα οδηγήσει η πρόβλεψη για τη δημιουργία αγροτικών εταιρικών συμπράξεων που θα έχουν τη μορφή είτε ΕΠΕ είτε ΑΕ, λέει στη «Μ» ο ομότιμος καθηγητής του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης κ. Μαριάδης.
«Κεφαλαιουχικές εταιρείες δεν μπορούν να είναι συνεταιρισμοί, όταν μάλιστα στο κεφάλαιό τους συμμετέχουν όχι μόνο παραγωγοί αλλά οποιοσδήποτε. Οι συνεταιρισμοί πρέπει να είναι μη κερδοσκοπικές οργανώσεις. Η αγροτική εταιρική σύμπραξη πολύ φοβάμαι ότι αποτελεί μια νέα μορφή κολιγοποίησης των αγροτών. Οι αγροτικοί συνεταιρισμοί σε όλον τον κόσμο γίνονται από αγρότες προς όφελος αγροτών. Όλοι οι άλλοι που δεν σχετίζονται άμεσα με τον πρωτογενή τομέα δεν μποορύν να έχουν καμία ευθεία σχέση με αυτούς», υποστηρίζει και εκφράζει την ανησυχία του μήπως το ελληνικό συνεταιριστικό κίνημα δεν γίνει δεκτό από τη Διεθνή Συνεταιριστική Συμμαχία (International Cooperative Alliance), καθώς δεν θα πληροί τις διεθνείς συνεταιριστικές αρχές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου