Αφιέρωμα στα 150 χρόνια από την γέννηση του ποιητή Κωνσταντίνου Π. Καβάφη

    Με μιαν πολύ ενδιαφέρουσα και επίκαιρη εκδήλωση και με τον καλύτερο τρόπο, τίμησε η Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Γιαννιτσών «Ο Φίλιππος» την επέτειο  για τα 150 χρόνια από την γέννηση του  μεγάλου ποιητή Κωνσταντίνου Π. Καβάφη.
Την Δευτέρα 2-12-2013 στην φιλόξενη αίθουσα του Δημοτικού Συμβούλιου του Δημαρχείου Πέλλας ένα ευάριθμο και ευαισθητοποιημένο κοινό –με εμφανή την παρουσία νεολαίας- στάθηκε τυχερό και απόλαυσε τις εισηγήσεις:

    α. της Μαρίας Πασχούδη φιλόλογου, Msc του Α.Π.Θ και υποδιευθύντριας του 2ου ΓΕΛ Γιαννιτσών με θέμα:  «Κων/νος Π. Καβάφης πάντα επίκαιρος». και

     β. της Βαλεντίνης Καπατζά, επίκουρης καθηγήτριας στο Α.Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης και διδάκτορα της  Συγκριτικής  Γλώσσας και Λογοτεχνίας του Α.Π.Θ. με θέμα: «Ο συμβολισμός στο έργο του Κων/νου Π. Καβάφη»

     Στο πρώτο μέρος η όλη εκδήλωση ξεκίνησε με ένα μικρό βίντεο όπου ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος διαβάζει στίχους  του μεγάλου ποιητή. Ακολούθησε τραγούδι από την Άλκηστη Πρωτοψάλτη που τραγούδησε ποιήματα μελοποιημένα από τον Δήμο Μούτση. Προβλήθηκαν φωτογραφίες από την Αλεξάνδρεια και το σπίτι του ποιητή που σήμερα είναι μουσείο.  Έγινε αναφορά στο «ίδρυμα Ωνάση» και την τεράστια απήχηση του ποιητικού έργου του  μεγάλου αλεξανδρινού ανά τον κόσμο. Μεταφράσεις του έργου του έγιναν σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες, ενώ μέχρι και την μακρινή Ιαπωνία δημιούργησαν κόμικς και  εικονική πραγματικότητα γεφυρώνοντας τα κοινά στοιχεία των 2 λαών μας.

     Ο Κωνσταντινουπολίτης-στην καταγωγή- ποιητής βιώνει στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου  το μυστήριο, την αγωνία, τα  πάθια και τη μέθη της Ανατολής και διευρύνει το όραμα του οικουμενικού Ελληνισμού του οποίου τα θεμέλια έβαλε ο Αλέξανδρος της Μακεδονίας, υπερασπίστηκαν οι Ρωμιοί του Βυζαντίου, διατήρησε ο απόδημος Ελληνισμός και αναπτέρωσε ο Ελ. Βενιζέλος.

     Κάποιοι  δε, αφήνονται-και σήμερα- να  ξεχνούν και να αποσιωπούν το μεγαλείο του πολιτισμού και της γλώσσας μας που προσκομίζει ο οικουμενικός Ελληνισμός ή αγνοούν την  ολοκληρωμένη κατάθεση  στάσης και τρόπου ζωής του.  

                                           «Ας την παραδεχθούμε την αλήθεια πια΄

                                            Είμεθα Έλληνες κ΄ εμείς –τι άλλο είμεθα;

                                           αλλά με αγάπες και με συγκινήσεις της Ασίας…

                                           που κάποτε ξενίζουν τον Ελληνισμό ».

    Καλλιεργημένος, κοσμοπολίτης αλλά και μοναχικός δημιουργός ο γιος του Πέτρου Καβάφη, ποιητής όπως δηλώνει ο ίδιος,  δίχως να γράφει ιστορία  αναφέρεται στην «Άννα Κομνηνή»  για την φίλαρχη γυναίκα, στην «Μελαγχολία» του Ιάσωνα Κλεάνδρου, στην «Ελληνική πολιτεία» για τον πολιτικό αναμορφωτή, στον «Ηγεμόνα εκ Δυτικής Λιβύης» και  στο «από Υαλί χρωματιστό» για την μεγάλη πτώχεια του ταλαιπώρου (βυζαντινού) κράτους μας κ.ά. Τα ποιήματα  του διαχρονικού και επίκαιρου, πάντα, Έλληνα ιστορικά,  φιλοσοφικά, αισθησιακά και ενίοτε διανθισμένα με  μια δόση ειρωνείας είναι σαν την «πόλη που θα σε ακολουθεί. Στους δρόμους θα γυρνάς τους ίδιους…Έτσι που τη ζωή σου ρήμαξες εδώ… »

     Στο δεύτερο μέρος ο συμβολισμός παρουσιάζεται ως μιαν άλλη πτυχή του ποιητή. «Μέσα σ΄ ένα κιβώτιο ή μέσα σ΄ ένα έπιπλο από πολύτιμον/ έβενο θα βάλω και θα φυλάξω τα ενδύματα της ζωής μου./ Τα ρούχα τα κυανά. Και έπειτα τα κόκκινα, τα πιο ωραία αυτά από όλα. Και κατόπιν τα κίτρινα. Και τελευταία πάλι τα κυανά, αλλά  πολύ πιο ξέθωρα αυτά τα δεύτερα από τα πρώτα./ Θα τα φυλάξω  με ευλάβεια και με πολλή λύπη» το κυανό παραπέμπει σε ευτυχισμένες στιγμές, σε ώρες ανεμελιάς και ηρεμίας της παιδικής ηλικίας, το κόκκινο στη νεότητα και το κίτρινο (το ξεθωριασμένο) στην ωριμότητα. Τα γηρατειά, ο θάνατος, η απομόνωση, η έλλειψη φίλων, η στέρηση της χαράς, του έρωτα και της απόλαυσης θα οδηγήσουν σε αδιέξοδα, όπως το μαύρο χρώμα. Η ανάμνηση των περασμένων καλών στιγμών από το κρασί, το πάθος και την σαγήνη πάντα θα του προκαλούν ανάμικτα συναισθήματα  χαράς, αλλά και απογοήτευσης. Τα κοινωνικά μηνύματα που εμμέσως ανιχνεύονται γίνονται εμφανή στους πολλούς μελετητές του έργου του. Η συμβολιστική απεικόνιση στηρίζεται σε 2 επίπεδα την υλική παράσταση των επιλεγμένων λέξεων-κλειδιών και την υπονοούμενη συμβολική σημασία τους.    

    Η σύγχρονη κοινωνία του  ανθρωποκεντρικού Καβάφη  με πρότυπα μίμησης ή αποφυγής  και σε μια κυκλική πορεία της ιστορίας βασίζεται σε σαθρά θεμέλια. Όπως πολύχρονο και δύσκολο μονοπάτι  είναι ο δρόμος για την «Ιθάκη»,  έτσι  ακριβώς απαιτείται  απόλυτη αφοσίωση στη γνώση και στο  πνεύμα αλληλεγγύης  που θα χρειαστεί να έχουμε απέναντι στον συνάνθρωπό μας.  Γι αυτό λοιπόν «Με λόγια, με φυσιογνωμία, και με τρόπους/ μιαν εξαίρετη θα κάμω πανοπλία/ και θ΄ αντικρύζω έτσι τους κακούς ανθρώπους/ χωρίς να έχω φόβον ή αδυναμία»

     Το τρίτο μέρος της εξαιρετικής εκδήλωσης περιελάμβανε απαγγελία επιλεγμένων ποιημάτων  του Κ. Καβάφη από τις μαθήτριες του 2ου ΓΕΛ Γιαννιτσών: Σιδέρη Αθηνά, Σταμενίτου Μαρία, Τεμπερεκίδου Βασιλική και Τσιντονίδου Ισμήνη, ενώ πολύ όμορφα πλημύρισαν την αίθουσα με μουσικές νότες  οι μαθητές του Μουσικού Σχολείου Γιαννιτσών: Aθανασιάδης Ιωάννης και Λαζαρίδης Δημήτριος .

      Η συνεργασία της δραστήριας και παραγωγικής  Ιστορικής και Λαογραφικής εταιρείας  Γιαννιτσών «Ο Φίλιππος» με την Δημοτική Κοινωφελή Επιχείρηση Πολιτισμού και Ανάπτυξης Πέλλας στα πλαίσια του θεσμού του Ανοικτού Λαϊκού Πανεπιστήμιου φέρνει πάντα θετικά αποτελέσματα και συμβάλλει ομολογουμένως στην άνοδο του πνευματικού επίπεδου και την αναβάθμιση της πολιτιστικής πορείας της ευρύτερης περιοχής μας.

       Γιατί πρέπει ……      «Τιμή σ΄εκείνους όπου στην ζωήν των

                                         ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες…»

Λάζαρος Η. Κενανίδης, θεολόγος

δντής 2ου Γυμνάσιου Γιαννιτσών, υποψ. διδάκτορας Α.Π.Θ.