Γάλλοι στο Λουτρακι κατά τον Α παγκόσμιο

. Πίσω τους διακρίνεται ο βράχος ( ΜΊΣΟΥΦ  ΚΑΜΙΝ ) και η σχισμή από όπου πέρασε ο

Γαργαλιδης διοικητής του 35ου Συντάγματος Πεζικού της Β΄ Μεραρχίας. Κατά τη συμμαχική επίθεση του Σεπτεμβρίου 1918 προς διάσπαση του γερμανοβουλγαρικού αμυντικού μετώπου, δια της ορμητικής του επίθεσης που ενήργησε με το σύνταγμά του πέτυχε τη ταχύτατη κατάληψη του ορεινού όγκου Πρεσλάπ. Για την επιτυχία του αυτή του απενεμήθη στο πεδίο της μάχης ο γαλλικός πολεμικός σταυρός μετά επίχρυσου αστέρος και μνημονεύθηκε υπό τον Γάλλο αρχιστράτηγο Ντ΄ Εσπεραί στην ημερήσια διαταγή της στρατιάς.

Πόλεμο

Γάλλοι στο Κάτω Πόζαρ (1918)

Του Νίκου Βόλτση

      Η παραπάνω φωτογραφία του 1918(1), της οποίας την πραγματική πηγή προέλευσης δεν κατάφερα να εντοπίσω, είναι μοναδική (ίσως και η παλιότερη φωτογραφία του χωριού μας) αλλά και αποκαλυπτική.

Παρατηρώντας τη φωτογραφία διέκρινα ένα καμπαναριό και αυτό μου κίνησε την περιέργεια να αναζητήσω πληροφορίες για τον εν λόγω ναό, καθότι ο σημερινός ναός άρχισε να λειτουργεί από το 1926, σύμφωνα με γραπτή μαρτυρία που υπάρχει μέσα στον ίδιο το σημερινό ιερό ναό.      

Την ύπαρξη του παλιού ναού  επιβεβαίωσε ο Γιάννης Σμρέκας, αφηγούμενος ταυτόχρονα και ένα δυσάρεστο γεγονός σχετικό με αυτόν. Κατά τη διάρκεια της πολύχρονης διαδικασίας  μετεγκατάστασης του χωριού από το Πόζαρ στο Κάτω Πόζαρ, οι Ποζαρίτες εκτός από τις πρώτες καλύβες- σπίτια, έκτισαν  και ιερό ναό. Οι αντιδρώντες στη μεταφορά του χωριού, πυρπόλησαν το ναό, για να αποτρέψουν τη μετεγκατάσταση.

Η συνέχεια όμως των γεγονότων επιβεβαιώνει την ισχυρή επιθυμία της πλειοψηφίας των Ποζαριτών να εγκαταλείψουν το ορεινό Πόζαρ.

Δυο ντοκουμέντα που υπάρχουν στο παρόν βιβλίο  και σε σχέση με το παραπάνω γεγονός, εκτιμώ ότι αποκαλύπτουν τρία ιστορικά γεγονότα.

Α. Η διαδικασία μετεγκατάστασης των Ποζαριτών  άρχισε πολύ πριν από το 1877.

«Οι χωρικοί Πόζαρ, έχοντες τους αγρούς των ως και τας νομάς εν αποστάσει 1 και ½ ώρας από του χωρίου των, ηναγκάσθησαν να πήξωσιν καλύβας παρ’ αυτοίς και να διαμένωσιν εκεί τας εργασίμους ημέρας της εβδομάδας μετά των κτηνών και των ποιμνίων των ….». (Απόσπασμα από: Έκθεσις της εκληστεύσεως και διαρπαγής του χωρίου Πόζαρ γεν.π. τα τέλη Ιανουαρίου ε.ε. (1877). Βλέπε παράρτημα, σελ. 155).

Β. Το 1875 οι Ποζαρίτες βρέθηκαν διχασμένοι εξαιτίας της  αντιπαλότητας που είχαν δυο Τούρκοι δεκατιστές (φοροεισπράχτορες). Βλέπε παράρτημα σελ. 180. Δεν αποκλείεται κατά τη διάρκεια εκείνου του διχασμού, που ήταν και περίοδος μετεγκατάστασης, να έγινε και η πυρπόληση του ναού στον Ούτσκα μαχαλά. 

 Γ.«Κατά συνέπειαν δε τούτων (σημ. από τις συνέπειες του διχασμού) οι χωρικοί Πόζαρ εν γένει πολλάς αμοιβαίως υπέστησαν ζημίας σπουδαίας, οίον αρπαγάς, ζωοκλοπάς, ριζικήν καταστροφήν των συκαμινεώνων (σημ. κτήμα με μουριές), πυρπολήσεις αχυρώνων κ.λ.π.». Βλέπε παράρτημα, σελ. 181. Από το απόσπασμα αυτό συμπεραίνουμε ότι η καλλιέργεια της μουριάς και κατ’ επέκταση η εκτροφή του μεταξοσκώληκα, ήταν ασχολία των Ποζαριτών τουλάχιστον από το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα (1850 και μετά). Έτσι λύνεται και η απορία  μας «από πότε υπήρχαν οι μουριές» στα χωράφια του χωριού μας. 

Παρακαλούνται όσοι γνωρίζουν κάτι περισσότερο για την φωτογραφία να επικοινωνήσουν μαζί μας.