Αντιμακεδονισμός και Εγκλήματα του Πατριαρχείου

 Γράφει     ο Τραϊανός Πασόης

              Όλοι οι Βαλκανικοί λαοί, που απελευθερώθηκαν από τον Οθωμανικό ζυγό, αποσχίστηκαν εκκλησιαστικά από το Πατριαρχείο και έκαναν δικά τους Πατριαρχεία ή Αρχιεπισκοπές. Το ίδιο έκανε και η Εκκλησία της Ελλάδας,

που αποσχίστηκε και έκανε αυτοκέφαλη Αρχιεπισκοπή. Μετά το 1850, με προτροπή των Δυτικών προστατών της Ελλάδας και προκειμένου να καταργηθεί η επιρροή και προστασία των χριστιανών της Οθωμανικής επικράτειας από τη Ρωσία, αποκατέστησε τις σχέσεις της με το Πατριαρχείο, χωρίς να χάσει το αυτοκέφαλό της και χωρίς να ενταχθεί σ’ αυτό.  Βασικοί λόγοι της απόσχισης ήταν η στενή συνεργασία του πατριαρχικού ιερατείου με τους κατακτητές και η απομάκρυνσή του από τις χριστιανικές αξίες.

              Το πατριαρχικό ιερατείο επί Ρωμαϊκής κατοχής ήταν στενός συνεργάτης των κατακτητών και απολάμβανε μεγάλα προνόμια. Όταν οι Οθωμανοί κυριάρχησαν σε Μ.Ασία, Βαλκάνια και πολιόρκησαν τη Βυζαντινή πρωτεύουσα το 1453, ο αυτοκράτορας προκειμένου να εξασφαλίσει την υποστήριξη των Δυτικών, υποστήριξε την ένωση των εκκλησιών, που είχε συμφωνηθεί το 1439. Το πατριαρχικό ιερατείο, όμως, όπως και η πλειοψηφία των μοναχών της Πόλης, δεν ήθελαν την ένωση. Έτσι, υπονόμευσαν την άμυνα της Πόλης από μέσα. Καλλιέργησαν την ηττοπάθεια, υποστηρίζοντας ότι, «είναι θέλημα θεού να τουρκέψει η Πόλη» και όχι μόνο δεν βοήθησαν τον αυτοκράτορα, αλλά και παρότρυναν τους οπαδούς τους να απέχουν από την άμυνα της Πόλης. Το ίδιο έκαναν και πολλοί Ρωμιοί οπαδοί του, μεγαλέμποροι και αξιωματούχοι . Ο πιο επιφανής Βυζαντινός αξιωματούχος, ο Γεώργιος Φραντζής, διεκήρυττε: «Κρειττότερον εστίν ειδέναι εν μέση τη πόλη φακιόλιον βασιλεύον Τούρκων ή καλύπτραν λατινικήν».

              Ο Μωάμεθ ο Πορθητής, εκτός του ότι ήταν καλός στρατηγός, ήταν και καλός διπλωμάτης. Στις περιοχές που κατέλαβε, δεν είχε στερήσει τα προνόμια του Ορθόδοξου ιερατείου και είχε κρατήσει στην διοίκησή του τους Βυζαντινούς αξιωματούχους, που προσχώρησαν στο πλευρό του οικειοθελώς. Έτσι πολλοί Βυζαντινοί αξιωματούχοι κατά την Άλωση της Πόλης πολεμούσαν στο πλευρό του. Αλλά και για λόγους συμφέροντος πολλοί Ορθόδοξοι  μεγαλέμποροι, τραπεζίτες, αξιωματούχοι κλπ. από ανταγωνισμό προς τους Βενετούς, Γενουάτες κ.α. Καθολικούς, που ήταν συνεργάτες του αυτοκράτορα, συντάχθηκαν με τους Οθωμανούς. Έτσι εξασφάλιζαν την εύνοια τους. Έτσι την άμυνα της Πόλης έκαναν οι 5.000 περίπου μισθοφόροι του αυτοκράτορα, μεταξύ των οποίων περίπου 800 Βενετοί και Γενουάτες μισθοφόροι. Ο Αρχιστράτηγος ήταν Βενετός και ο Ναύαρχος Γενουάτης. Αυτοί που σήμερα οδύρονται και πενθούν για την άλωση της πόλης, είχαν υποβοηθήσει τους κατακτητές. Το ίδιο συνέβη και με την Αγιά Σοφιά. Μέρος της συμφωνίας του πατριαρχικού ιερατείου με τον Μωάμεθ τον Πορθητή ήταν η παραχώρηση σ΄αυτόν της Αγίας Σοφίας και η μετατροπή της σε τζαμί. Σήμερα κλαίνε και οδύρονται ως επαγγελματίες υποκριτές.

 Στη συνέχεια ο Μωάμεθ ο Πορθητής τίμησε εκείνους τους οπαδούς και συνεργάτες του. Όρισε ως Πατριάρχη τον επικεφαλής των ανθενωτικών Γεώργιο Σχολάριο με το όνομα Γεννάδιος. Τον όρισε μάλιστα και ως αρχηγό του Ρωμαϊκού Γένους (Ρουμ Μιλιέτ). Ακριβώς σ΄εκείνη την προδοτική συνεργασία του Πατριαρχείου με τους κατακτητές, δημιουργήθηκε το Ρωμαϊκό Γένος, που στη συνέχεια μετονομάστηκε σε Ελληνικό. Η Ρωμιοσύνη έγινε Ελληνισμός. Δόθηκαν στον Πατριάρχη και τους δεσποτάδες ακόμα περισσότερα προνόμια στον τομέα της εκπαίδευσης των Ορθοδόξων, δικαστικά, φορολογικά κλπ. Παραχωρήθηκαν στις μητροπόλεις και τα μοναστήρια επιπλέον εκτάσεις γης, τα γνωστά ως Βακούφια, τα οποία καλλιεργούσαν οι δουλοπάροικοι χριστιανοί, για να ζουν εκείνοι ως κηφήνες. Οι Ρωμιοί που έγιναν συνεργάτες των κατακτητών, εγκατέστησαν τις επαύλεις τους στη συνοικία του Φαναρίου και ονομάστηκαν «Άρχοντες του Γένους». Είναι κάποια από τα τραγελαφικά του Ελληνισμού, που αγνοεί η πλειοψηφία των Νέο-Ελλήνων. 

Το Πατριαρχείο, ως στενός συνεργάτης των κατακτητών, καταδίκασε τις απελευθερωτικές επαναστάσεις όλων των Βαλκανικών λαών, μεταξύ των οποίων και την Ελληνική και αφόρισε τους ηγέτες τους. Αφόρισε πρώτο τον ιδεολογικό ηγέτη των Βαλκάνιων επαναστατών, τον Ρήγα Βελεστινλή, τον οποίο κατέδωσε ένας από τους «Άρχοντες του Γένους», ο Κοζανίτης μεγαλέμπορος Δημήτριος Οικονόμου.

Από τις αρχές της δεκαετίας του 1900 άρχισε να ξαναεμφανίζεται απελευθερωτικό κίνημα και στη Μακεδονία. Για το Πατριαρχείο έγινε ολοφάνερος ο κίνδυνος να ανεξαρτητοποιηθεί άλλη μια χώρα και να αποσχιστεί από αυτό. Έτσι ανέλαβε ενεργό ρόλο. Κατ’ αρχήν απέτρεπε τους πιστούς οπαδούς του, να συμμετάσχουν στο απελευθερωτικό κίνημα και συνιστούσε «δουλικήν υπακοήν εις τους κρατούντας». Οι πατριαρχικοί μητροπολίτες, που ήταν στενοί συνεργάτες των κατά τόπους πασάδων, άρχισαν πιο δραστικές ενέργειες. Ας δούμε τις ενέργειες που περιγράφει ο Μητροπολίτης Καστοριάς Γερμανός Καραβαγγέλης, όχι μόνο γιατί ίσως ήταν ο πιο δραστήριος, αλλά κι επειδή τις κατέγραψε στα «Απομνημονεύματά» του, θεωρώντας τα ως εθνικά κατορθώματα.

Ο Καραβαγγέλης το 1896 διορίστηκε χωροεπίσκοπος της συνοικίας της Κωνσταντινούπολης, του Πέρα. Για να επιδείξει το έργο του κατά των Ενωτικών (Ουνίτες), αναφέρει ότι παρέσυρε με δόλο έναν Ενωτικό κληρικό κοντά στην πύλη του Πατριαρχείου.

 «Εκεί τους περίμενα εγώ με δυο κλητήρες, που έπιασαν τον αποστάτη και τον έσυραν στην αυλή των Πατριαρχείων. … φωνάξαμε κρυφά έναν κουρέα, κι αφού του ξούρησε την λευκή γενειάδα και τα μαλλιά του, του φορέσαμε ένα φέσι και τον αφήσαμε έπειτα να φύγει ως κύριος Ιλάριος, όμοιος με μπακάλη του Φαναρίου, υπό τους γιουχαϊσμούς των χαμινιών».

Επειδή έδειξε φανατισμό και αυταρχικότητα, τον όρισαν μητροπολίτη Καστοριάς με πρόταση του Φαναριώτη Νικόλαου Μαυροκορδάτου, που ήταν και πρέσβης της Ελλάδας στην Πόλη. Ο φίλος του Κ. Τσούκας, που ήταν στην υποδοχή, γράφει:

«Εφάνηκε ν’ ανεβαίνει η σεβάσμια συνοδεία καβάλα σε ωραία άλογα. Καβάσηδες οπλισμένοι και Τούρκοι ζαπτιέδες τους συνόδευαν».  Ως καβάση (σωματοφύλακα) πήρε τον Τουρκαλβανό Εμίν.

Διαπιστώνει ότι: «Τα σλαβόφωνα χωριά … αποσκιρτούσαν στην Εξαρχία και μάλιστα, καθώς με τον καιρό επληθύνοντο κι οι συμμορίες με την εμφάνιση νέων οπλαρχηγών … Κάθε μέρα οι ορθόδοξοι αποσκιρτούν… Το κομιτάτο τους δυναμώνει».

Δεν καταφέρνει να πείσει τους ορθόδοξους να επιστρέψουν στο μαντρί του Πατριαρχείου και αναζητάει άλλους τρόπους. Πηγαίνει στο Ελλαδικό προξενείο στη Μπίτολα και ζητάει βοήθεια από την κυβέρνηση των Αθηνών. Δεν βρίσκει, όμως, ανταπόκριση και επιστρέφει στην Καστοριά απελπισμένος. Σκέφτεται:

«…έπρεπε να δοκιμάσω να αποσπάσω κανένα βουλγαρόφωνο οπλαρχηγό και να τον πείσω και να τον μεταστρέψω και να τον κάνω Έλληνα. Κι έτσι αποφάσισα να συναντήσω τον Κώτα από τη Ρούλια. … Ως οπλαρχηγός στους Βουλγάρους είχε σκοτώσει τον Κασίμ Αγά. Ήταν επομένως εκτός νόμου, καταδικασμένος σε θάνατο. … «Θα σε στείλω κάτω να γνωρίσεις τους Έλληνες [Δανούς] βασιλείς και τα παιδιά σου θα τα στείλω στην Ελλάδα να σπουδάσουν». Το παραδέχθηκε και μείναμε σύμφωνοι, αυτός να αναλάβη την υπεράσπισι των χωριών της περιφέρειάς του κι εγώ την υποχρέωσι να συντηρώ το σώμα του. … μου έστειλε τα παιδιά του … κι έπειτα τα ‘στειλα στον Παύλο Μελά … τα έβαλαν στο Λύκειο του Δέλιου κι έπειτα στην Σχολή Ευελπίδων. … Στον Κώτα έστειλα αμέσως ένα μηνιάτικο, δέκα λίρες γι΄αυτόν και δυο για κάθε ένα από τα παιδιά του, τα παλικάρια του δηλαδή».

Μ εαυτό τον τρόπο έκανε τον Κώτα από «Βούλγαρο Κομιτατζή», Έλληνα. Με την ίδια μέθοδο εξαγόρασε και τον Βαγγέλη από το Στρέμπενο. Μισθοφόρους από τους ελληνόφωνους της Καστοριάς δεν έβρισκε, επειδή εκείνοι είχαν αδελφικές σχέσεις με τους μακεδονόφωνους και βλαχόφωνους Μακεδόνες και δεν ήθελαν να κάνουν κάτι εχθρικό εναντίον τους. Αλλά και οι εξαγορασμένοι Κώτας και Βαγγέλης αρνιόνταν να τρομοκρατήσουν και να εκβιάσουν σχισματικούς ομογενείς τους. Έτσι ο Καραβαγγέλης αναζητάει αλλού για μισθοφόρους.

Ζητάει από τον Ανθυπολοχαγό Παύλο Μελά, τον Υπολοχαγό Γεώργιο Τσόντο και άλλους σοβινιστές αξιωματικούς,  να του στείλουν δέκα Κρητικούς, από εκείνους που περιφέρονταν άνεργοι στην Αθήνα ή ήταν φυγόδικοι από την τουρκοκρατούμενη Κρήτη. Έτσι δημιούργησε την πρώτη συμμορία «Μακεδονομάχων».  Γράφει στα Απομνημονεύματά του:

«Έτσι εγίνανε όλοι μαζί καμιά πενηνταριά, Έλληνες, Τούρκοι κι Αλβανοί, 25 του Ρουστέμπεη, 15 του Βαγγέλη και 10 οι Κρητικοί».

Περιγράφει πως με την βία έμπαιναν σε αποσχισμένα χωριά. Χαρακτηριστική είναι η είσοδος στο χωριό Ζέλενιτς (Σκλήθρο).

«Εικοσιπέντε χρόνια δεν είχε μπει πατριαρχικός αρχιερεύς στο Ζέλενιτς, ένα χωριό από 350 οικογένειες. Το χωριό είχε τέσσερις παπάδες Βούλγαρους, δηλ. εξαρχικούς, κι ένας απ’ αυτούς μάλιστα ήταν Έλληνας από την Πελοπόννησο, που εκβουλγαρίστηκε … Ήρθαν οι Βούλγαροι μα … δεν παραδίνουν τα κλειδιά της εκκλησίας τους. ’’Αφήστε τ’ αστεία’’ τους λέω θα λειτουργήσω. Έχω στρατό. Παλικάρια ένα κι ένα. Όλο αξιωματικούς. Πέρασε ο καιρός που ξέρατε. Θα σας περάσωμε όλους από μαχαίρι.’’ ... μα τίποτα. Δεν παραδίδουν τα κλειδιά. Σηκώνεται τότε ο Καούδης κι αρπάζει τον μουχτάρη από το λαιμό να τον σφάξη. Ευτυχώς πρόλαβα και τον εμπόδισα. … Ο Καούδης τότε, καθώς τον είχε κατά γης με το τακούνι του, του έσπασε τα δόντια. Κι έτσι επιτέλους τάδωσε τα κλειδιά. ‘’Θα σας κάψουμε το χωριό σας’’, του έλεγα, δείχνοντας τους Κρητικούς. Έτσι λειτουργήσαμε στη μεγάλη εκκλησία και στη λειτουργία ήρθαν και πολλοί Βούλγαροι, γιατί είχαν τρομοκρατηθή».

Στις 20 Ιούλη 1903 ξεσπάει η επανάσταση και γράφει ο Καραβαγγέλης:

«Διοικητής των ελληνοτουρκικών συνόρων ήταν ο φίλος μου Χουσεϊν Χουσνή Πασάς. Αυτός ήρθε με στρατό να χτυπήση την επανάστασι. Μα οι Βούλγαροι ήταν κύριοι της καταστάσεως κι έτσι περίμενε ένα μήνα μέσα στην Καστοριά, ως που να λάβη αρκετές ενισχύσεις. Άμα έκανε δέκα ως δεκαπέντε χιλιάδες στρατό τότε βγήκε να τους χτυπήσει. … Οι Βούλγαροι τον είδαν κι έτρεξαν εκεί να τον χτυπήσουν. Και τον χτύπησαν. Μα ο στρατός ήταν τώρα δυνατός, όλο Αλβανοί γενναίοι. Τους σκόρπισε αμέσως, έκαψε τα γύρω χωριά και διέλυσε την επανάστασι. Από κει τράβηξε στα Κορέστια, έκαψε τα χωριά τους και γύρισε πίσω νικητής και τροπαιούχος. Ο Χουσεϊν Χουσνή πασας κατά παράκλησι και υπόδειξι δική μου δεν έκαψε τα μικτά χωριά ούτε τα ελληνικά, παρά μόνο τα καθαρά βουλγαρικά. … Τότε τρακόσιοι πάνω-κάτω βουλγαρόφωνοι χωρικοί κατέφυγαν για προστασία στη Μητρόπολι. … Όλοι σχεδόν ήταν βουλγαρόφωνοι Έλληνες. Ήρθαν όμως μαζί τους και μερικοί βουλγαρίζοντες και μου ζητούσαν συγχώρεσι. … Κι άλλοι πάλι, Βούλγαροι αυτοί … με ικετεύουν. ‘’Σώσε μας’’. Τότε βρήκα ευκαιρία και τους έβαλα και κάναν αναφορές ότι επιστρέφουν στην Ορθοδοξία και ανήκουν πια στο Πατριαρχείο. Σωρηδόν φτάναν  απ’ όλα τα βουλγαρίζοντα χωριά οι αναφορές στην Κυβέρνησι και στην Μητρόπολι».

              Το ότι ο Πασάς δέχονταν τις παρακλήσεις και υποδείξεις του Καραβαγγέλη, είναι αποτέλεσμα των υπηρεσιών που του παρείχε εκείνος. Είχε δίκτυο παπάδων, δασκάλων και οπαδών, που τον πληροφορούσε για τις κινήσεις των Μακεδόνων επαναστατών. Γράφει:

              «Λίγους μήνες πριν τη βουλγαρική επανάσταση, είχε μαζευτεί στο Σμάρδεσι ολόκληρο σχεδόν το Βουλγαρικό Κομιτάτο, Σαράφωφ, Τσακαλάρωφ, Μήτρος Βλάχος, Κορσάκωφ, Κόλες, πάνω από τριακόσιοι άνθρωποι. Το μαθαίνω εγώ. Τι να κάνω; Τρέχω στον Καϊμακάμη και του λέω ‘’Σου παραδίνω απόψε το Βουλγαρικό Κομιτάτο’’. Αμέσως ο Καϊμακάμης ειδοποίησε το στρατό του Μοναστηρίου, της Κορυτσάς … και οχτακόσιοι άνδρες  … επολιόρκησαν το Σμάρδεσι. … Το Κομιτάτο τους έφυγε μέσα από τα χέρια».

              Για τον εξαγορασμένο οπλαρχηγό του, γράφει ο γραμματέας του Ελλαδικού προξενείου στη Μπίτολα, Ίων Δραγούμης, στις 15 Μαρτίου, στο ημερολόγιό του:

              «Ο εκ Στρεμπένου Βαγγέλης προσκληθείς προ τινών ημερών εις Φλώριναν υπό του Καϊμακάμη έλαβεν εντολήν ίνα κατά το παρόν έτος, ως πέρυσιν, εξακολουθήση  την καταδίωξιν των βουλγαρικών συμμοριών, έχων υπό τας διαταγάς του σώμα εξ 20 ανδρών. Και ανεχώρησεν ήδη δια Σόροβιτς λαβών παρά του Καϊμακάμη προκαταβολικώς εν μηνιαίον εκ 500 γροσίων».

              Ο Καραβαγγέλης και οι «Μακεδονομάχοι» συνεργάτες του, ήταν και συνεργάτες των Τούρκων κατακτητών. Ήταν, δηλαδή, ότι ακριβώς ήταν οι Έλληνες συνεργάτες των Γερμανών κατακτητών. Δωσίλογοι, προδότες, ταγματασφαλίτες κλπ. Όπως οι Έλληνες αντιστασιακοί  σκότωναν εκείνους τους Έλληνες προδότες, έτσι ακριβώς και οι Μακεδόνες επαναστάτες σκότωναν τους συνεργάτες των Οθωμανών κατακτητών. Εκείνον τον «Ελληνισμό» καταδίωκαν. Με τους ελληνόφωνους της νότιας ζώνης, όχι μόνο δεν συγκρούονταν, αλλά και είχαν αδελφικές σχέσεις.

              Ο Καραβαγγέλης για να τρομοκρατήσει όσους Μακεδόνες δεν επανέρχονταν στο μαντρί του Πατριαρχείου, χρησιμοποιεί και πληρωμένους δολοφόνους. Γράφει:

              «Με τους Τούρκους της Ζέρβενης βρισκόταν σε στενότατες σχέσεις ο Μήτος από την Τσαρνόβιστα που ήταν από τα έμπιστα όργανά μου. Μέσω αυτού λοιπόν ήρθα σε συνεννόησι με δυο Τουρκάκια από τη Ζέρβενη 25 ως 30 χρονών, … τους έδωσε έναν κατάλογο προγεγραμμένων Βουλγάρων και τους υποσχέθηκε πέντε χρυσές λίρες για κάθε κεφάλι που θα έπεφτε. Μια μέρα λοιπόν που ήταν στο παζάρι της Καστοριάς, ενώ οι Βούλγαροι χωρικοί γύριζαν το βράδι από την Καστοριά στα χωριά τους, οι δυο Τούρκοι είχαν στήσει ενέδρα, … και όταν οι χωρικοί επλησίασαν, επυροβόλησαν και σκότωσαν δυο προγεγραμμένους από το Βουλγαρομπλάτσι. Την άλλη μέρα τους μετρήθηκαν οι δέκα λίρες».

              Πολλά χωριά, που κάτω από την πίεση των πραγμάτων είχαν επανέλθει στο αμαρτωλό Πατριαρχείο, αποσχίζονται και πάλι. Πολλά προσχωρούν στην Εξαρχία, ενώ άλλα στον καθολικισμό (Ενωτικοί – Ουνίτες). Ο Καραβαγέλης βλέπει ότι με τις δυνάμεις που έχει, δεν μπορεί να συγκρατήσει τους Μακεδονικούς πληθυσμούς στο μαντρί του. Έτσι εντείνει την μαύρη προπαγάνδα κατά των αυτονομιστών, με επιστολές που δημοσιεύονται στον Αθηναϊκό τύπο και διακινούνται από σοβινιστικούς κύκλους της πρωτεύουσας. Τελικά αρκετοί εκφασισμένοι σοβινιστές αξιωματικού πείθονται να ηγηθούν οι ίδιοι συμμοριών και να έλθουν στην Μακεδονία. Μεταξύ αυτών οι Παύλος Μελάς, Κ. Μαζαράκης, Γεώγιος Τσόντος κλπ. Τους βοηθάει και τους κατευθύνει ο Καραβαγγέλης και οι κατά τόπους μητροπολίτες. Να πως περιγράφει ένα κατόρθωμα του Γ. Τσόντου, που δρα στην περιοχή του.

              «Κατ’ ειδήσεις μεταδοθείσας υπό του κ. Αγγελόπουλου, 60 οικογένειαι εκ του χωρίου Κωστανέτσι, 40 οικογένειαι εκ Μπομπίστης και ολόκληρον το χωρίον Ζαγορίτσανη, επέδωκαν αναφοράς προς τον Καϊμακάμην, δι’ ων ζητούσι ν΄ασπασθώσι τον καθολικισμόν!

              Η Ζαγορίτσανη ήταν ένα χωριό από εξακόσια πάνω-κάτω σπίτια βουλγαρικά και ελληνικά. Στην εκκλησία μια Κυριακή λειτουργούσαν οι Βούλγαροι, μια οι Έλληνες. Στο τέλος οι δικοί μας έμειναν μόνο εξήντα σπίτια κι αυτοί άρχισαν να δειλιούν. Την παραμονή λοιπόν της 25ης Μαρτίου 1905 ο Βάρδας [υπολοχαγός Γεώργιος Τσόντος] κρύφτηκε στο απέναντι του χωριού δάσος με τριακόσιους πάνω κάτω άντρες μεταξύ των οποίων ήταν ο καπετάν  Καούδης, ο καπετάν Μακρής, ο καπετάν Μπούλακας, ένας ληστής Γούδας με το παιδί του και πολλοί άλλοι. Πρωί-πρωί μπαίνουν στο χωριό κι αρχίζει το τουφεκίδι. Όσους αντιστέκονται τους σκοτώνουν και βάζουν φωτιά στα σπίτια. Εκείνη την ημέρα σκοτώθηκαν εβδομήντα εννιά Βούλγαροι και δυστυχώς και μερικοί δικοί μας, σλαβόφωνοι μεν, αλλά πολύτιμοι. … Στο μεταξύ φτάνει στρατός από την Καστοριά και σε λίγο κι άλλος από την Κλεισούρα. Άμα επλησίασε αρκετά ο στρατός εφώναξε στους αντάρτες ‘’τεσλιμ’’ (παραδοθείτε). Οι δικοί μας όμως, τραβούν μια μπαταριά κι αμέσως φεύγουν οι Τούρκοι. Έτσι, οι δικοί μας έμειναν ελεύθεροι και σεριάνιζαν σκοτώνοντας όλη μέρα στο χωριό…».

              Σημαδιακή η μέρα που διάλεξαν να χτυπήσουν αλύπητα τη Ζαγκορίτσανι.  Η 25η Μαρτίου είναι η επέτειος της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Τότε 300 περίπου Μακεδόνες, με επικεφαλής τον Τάσο Καρατάσο και τον Αγγελή Γάτσο, πήγαν και βοήθησαν στην απελευθέρωση της Ελλάδας. Τώρα αντί να έλθουν Ελλαδίτες και να ανταποδώσουν στους Μακεδόνες την βοήθεια που εκείνοι τους προσέφεραν, ήρθαν και δολοφονούσαν και τρομοκρατούσαν  Μακεδόνες, τους οποίους αποκαλούν τώρα Βουλγάρους. Τέτοια ατιμία, είναι αμφίβολο, αν έχει διαπράξει κάποιο άλλο έθνος παγκοσμίως.

              Με την έλευση συμμοριών από την Ελλάδα, ο Κώτας κατέστη πλέον άχρηστος για τον Καραβαγγέλη. Όχι μόνο δεν καταδίωξε και δεν εξόντωσε τον αυτονομιστή Μήτρο Βλάχο, που δρούσε στην ίδια περιοχή, αλλά όπως πληροφορήθηκε, είχε μυστική συνάντηση μαζί του.  Έτσι δεν αρκέστηκε απλώς στο να σταματήσει την συνεργασία και την χρηματοδότησή του, αλλά ενήργησε στο να τον εξοντώσει. Ο πρόξενος της Ελλάδας στη Μπίτολα, Δ. Καλλέργης, έγραψε σχετικά στην έκθεσή του (αρ. 713/17-7-1904):

              «Ο Παύλος Κύρου, ως άλλωστε και ο ίδιος ωμολόγησε, διετάχθη να οδηγήση τον στρατόν εκεί όπου ευρίσκετο ο Κώτε, τον οποίον εννόει να παραδώσει τοις Τούρκοις ο Μητροπολίτης Γερμανός, πρώτον μεν διότι δεν είχε πλέον εμπιστοσύνην εις αυτόν και δεύτερον, όπως δώσει νέον δείγμα πίστεως και αφοσιώσεως εις τους Τούρκους.»

              Ο Κώτας συνελήφθη και οδηγήθηκε στη Μπίτολα, όπου και κρεμάστηκε από τους Τούρκους κατακτητές.

  

            Τα Απομνημονεύματα του Καραβαγγέλη εκδόθηκαν το 1959 από την Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών. Δεν επανεκδόθηκαν ξανά, γιατί κατάλαβαν ότι αποκαλύπτουν το πραγματικό πρόσωπο του πατριαρχικού ιερατείου και των λεγόμενων "Μακεδονομάχων''.

              Οι συνεργάτες των Τούρκων κατακτητών Καραβαγγέλης και οι άλλοι πατριαρχικοί Μητροπολίτες, καθώς και οι μισθοφόροι συνεργάτες τους Γενίτσαροι όπως ο Παύλος Κύρου, ο Καπετάν Βαγγέλης κλπ., είναι ότι ακριβώς ήταν οι Έλληνες συνεργάτες των Γερμανών κατακτητών: Δωσίλογοι, προδότες, ταγματασφαλίτες κλπ. Εκείνοι οι Έλληνες είχαν την ατυχία, να ηττηθούν οι Ναζί, οι αντίστοιχοι όμοιοί τους, όμως, στη Μακεδονία, είχαν την τύχη να είναι στο πλευρό των νικητών των Βαλκανικών Πολέμων. Έτσι, αντί να σταλούν στο εκτελεστικό απόσπασμα, όπως τους άξιζε, ανακηρύχθηκαν εθνικοί ήρωες και ευεργέτες. Έτσι στήθηκαν ανδριάντες τους στα μέρη όπου εγκλημάτησαν, δόθηκαν τα ονόματά τους σε δήμους, κοινότητες, πλατείες, δρόμους κλπ. Τα παλιοτόμαρα του πατριαρχικού ιερατείου, που συνεργάζονταν με τους Τούρκους κατακτητές, λατρεύονται από τους Νέο-Έλληνες ως άγιοι και πνευματικοί τους Πατέρες. Είναι άλλο ένα από τα τραγελαφικά, που χαρακτηρίζουν το Νέο-Ελληνικό «Γένος». Ο λόγος είναι η ημιμάθεια που τους παρέχει το καθεστώς και η καραντίνα στην οποία έχει κλειστεί η αληθινή ιστορία.

 

              Υ.Γ. Έχω κι έναν επιπρόσθετο λόγο που τα βάζω μ’ αυτούς τους μαφιόζους, επαγγελματίες υποκριτές. Το 1908 έκαψαν το μισό χωριό μου, το παλιό Πόζαρ, και δολοφόνησαν 17 συγχωριανούς μου, μόνο και μόνο επειδή δεν πειθάρχησαν στην εντολή τους, να επιστρέψουν στο αμαρτωλό Πατριαρχείο. Σ’ εκείνους είναι αφιερωμένο το παρόν άρθρο.

              Αύγουστος 2020

              Τραϊανός Πασόης