Πλειστηριασμοί: Τι ισχύει για τις 420 δόσεις - Πώς αγοράζεις δύο φορές το ίδιο σου το σπίτι

Του Χρήστου Μέγα

Παραδείγματα για την πρώτη  κατοικία, τα «κόκκινα» δάνεια στη νέα πλατφόρμα για υπερχρεωμένους και πώς αγοράζεις δύο φορές το ίδιο σου το σπίτι.

Μετά από έντεκα χρόνια κρίσης, στα οποία ίσχυε η προστασία της πρώτης κατοικίας και χωρίς να έχουν αρθεί οι άκρως δυσμενείς οικονομικές και εργασιακές συνθήκες, αντιθέτως έχουν επιδεινωθεί λόγω της πανδημίας, καταργείται πλέον κάθε προστασία στην στέγη.

Αντιθέτως, έχουμε και καινοφανείς διαδικασίες. Για παράδειγμα: Δικαιούχος… σκεπής, αλλά όχι κατοικίας. Ενοίκιο στο σπίτι σου. Επαναγορά της κατοικίας σε διπλάσια τιμή (δεν υπολογίζονται προκαταβολή, ενδιάμεσες δόσεις, «ενοίκια» κ.α. μετά την καταγγελία του δανείου και την –αρχική- απώλεια της κατοικίας).

Η συζήτηση για το μείζον αυτό οικονομικό, κοινωνικό και δημογραφικό πρόβλημα, της άρσης δηλαδή της προστασίας της πρώτης κατοικίας, περιορίζεται πολιτικά και δημοσιογραφικά σε… μονόστηλα. Κυριάρχησε η κυβερνητική ρητορική περί… ευκαιρίας αποπληρωμής των χρεών σε 35 χρόνια-420 δόσεις (στις τράπεζες) και 20 χρόνια-240 δόσεις (σε δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία).

Η σύγχυση επιτείνεται από:

α) το γεγονός ότι οι τράπεζες «έδιωξαν» από πάνω τους τα περισσότερα «κόκκινα» δάνεια, μεταβιβάζοντας τα σε fund, δίνοντας την εντύπωση ότι αυτό «απλώθηκε» στους δανειολήπτες. Αλλά αυτό ουδόλως ελάφρυνε τα «κόκκινα» δάνεια, τα οποία καλούνται να πληρώσουν στο ακέραιο οι ιδιοκτήτες. Μάλιστα, για την απόσειση των τραπεζικών βαρών (εξυγίανση τραπεζών) οι φορολογούμενοι αφενός πλήρωσαν (εγγυήσεις, σχέδιο «Ηρακλής» κ.α.) και αφετέρου καταγράφουν απώλεια περιουσιακών στοιχείων (όπως η μετοχική απώλεια του ΤΧΣ στην Πειραιώς κ.α.).

β) την απουσία συγκεκριμένων παραδειγμάτων για το τι πραγματικά ισχύει ιμ το νέο πτωχευτικό νόμο.

γ) την πρόσκαιρη «συνεργασία» τραπεζών και fund ώστε να μην γίνουν πλειστηριασμοί κατοικιών (σκοπεύοντας αρχικά στα μεγάλα ακίνητα των επιχειρήσεων κ.λπ.) και από το 2022 να «ανοιχτούν» στην α’ κατοικία.

δ) στο γεγονός ότι εισερχόμαστε στο καλοκαίρι και κλείνουν τα δικαστήρια (το νέο δικαστικό έτος από τον Σεπτέμβριο αναμένεται δραματικό στον τομέα της α’ κατοικίας) και

ε) το γεγονός ότι ο ιδιωτικός φορέας που θα πάρει τα σπίτια και θα τα νοικιάζει στους (πρώην) ιδιοκτήτες (sales and lease back) δεν έχει συγκροτηθεί (θα λειτουργήσει σε ένα χρόνο και ενδιαμέσως το ρόλο αυτό θα τον παίζουν οι τράπεζες. Οπότε, ισχύει σε απόλυτο βαθμό η έκφραση «μου πήρε το σπίτι η τράπεζα…».)

250.000 πλειστηριασμοί

Πάμε να δούμε τη νέα διαδικασία, μέσα από την οποία κινδυνεύουν να χάσουν το σπίτι τους έως και 250.000 δανειολήπτες, βήμα-βήμα.

Παράδειγμα 1: Έστω ότι μια οικογένεια αγοράζει σπίτι το 2005 με προκαταβολή 50.000 € (σ.σ. συνήθως «μαύρα» και εκτός τραπεζικού συστήματος, αφού όλες οι αγοροπωλησίες γινόταν στην αντικειμενική τιμή, ενώ η αγοραία κυμαινόταν 25%-40% υψηλότερα). Συνήψε ταυτόχρονα τραπεζικό δάνειο 150.000 €, πληρώνοντας δόση περί τα 600 € το μήνα. Μέχρι το 2012 που η κρίση χτύπησε την πόρτα και είχε σημαντικές απώλειες εισοδήματος, οπότε σταμάτησε την εξυπηρέτηση του δανείου, είχε καταβάλει πάνω από 50.000 ευρώ. Αλλά καθώς οι τόκοι προπληρωνόταν το αρχικό κεφάλαιο του δανείου ουσιαστικά δεν μειώθηκε.
Ενώ μέχρι την προσφυγή στο «νόμο Κατσέλη» (μη εξυπηρέτηση δανείου), ο τραπεζικός δανεισμός επανήλθε στα 150.000 € λόγω τόκων και επιβαρύνσεων.

Με την προτεινόμενη ρύθμιση ο δανειολήπτης πρέπει να είναι κάτω των 50 ετών (δόσεις έως 35 έτη και όριο το 85ο έτος), άρα να είχε δανειστεί (2005) στην ηλικία των 34 ετών, (πράγμα εξαιρετικά δύσκολο) προκειμένου να επιτύχει σήμερα τις 420 δόσεις (35ετία μέχρι το 85ο έτος). ‘Έστω και έτσι θα πρέπει να υπολογίζει δόση άνω των 480 € το μήνα (επιτόκιο 3,75%, συν υποχρεωτική ασφάλιση της κατοικίας).

Παράδειγμα 2: Σε διαφορετική περιπτώσει, αν έχει ξεπεράσει το 50ό έτος της ηλικίας, πρέπει να βάλει εγγυητή/τρια ένα από τα παιδιά του, ή θα κληθεί να αποπληρώσει το χρέος σε μικρότερο χρόνο (δηλαδή υψηλότερη δόση). Με μηνιαία τοκοχρεολυτική δόση πάνω από 550 € στην περίπτωση που ο δανειολήπτης του παραδείγματός μας είναι 55 ετών σήμερα (360 δόσεις). Για κάποιον που είναι 65 ετών δεν συμφέρει η αποπληρωμή (έχει μόλις 20 χρόνια μπροστά και σε αυτές τις περιπτώσεως οι συντάξεις δεν αρκούν για την πληρωμή και ενός δανείου…)

Παράδειγμα 3: Αν ο δανειολήπτης του παραδείγματός μας (τετραμελής οικογένεια) έχει οικογενειακό εισόδημα κάτω από 17.500 ευρώ (με τον φόρο), καταθέσεις επίσης έως 17.500 €, με τη δεδομένη κατοικία (αντικειμενική αξία έως 165.000 €), δικαιούται επιδότησης δόσης 140 € το μήνα για 5 χρόνια.

Παράδειγμα 4: Αν δεν μπορέσει να τηρήσει την δέσμευσή του (ρύθμιση) έχοντας χάσει τρεις συνεχόμενες μηνιαίες δόσεις ή εξ αρχής δηλώσει αδυναμία να εξυπηρετήσει το δάνειο (τη ρύθμιση που θα βγάλει ο… αλγόριθμος της πλατφόρμας ιδιωτικού χρέους), τότε ο δανειστής χάνει το σπίτι του. Μπορεί ωστόσο να μείνει μέσα σε αυτό (δικαίωμα στέγης… όχι κατοικίας), για 12 έτη πληρώνοντας ενοίκιο κάθε μήνα. Το ενοίκιο (πιο λογικό εν σχέσει με την δόση της ρύθμισης που προαναφέραμε) μπορεί επίσης να επιδοτείται με 140 € το μήνα (4μελής οικογένεια) για μια 5ετία. Με την λήξη της 12ετίας μπορεί ο παλαιός ιδιοκτήτης-δανειστή και μετέπειτα.. νοικάρης να αγοράσει το σπίτι στην τότε αγοραία αξία.

Παράδειγμα 5: Με την άνοδο των τιμών των ακινήτων, ενώ οι μισθοί και ο αμοιβές μένουν σχεδόν σταθερής, ο εν λόγω υπερχρεωμένος θα πληρώσει δύο φορές το σπίτι (του). Θα καταβάλει δηλαδή 300.000 € (50.000 προκαταβολή «μαύρα», 50.000 σε δόσεις, σχεδόν 50.000 σε ενοίκια 12ετίας και 150.000 στο τέλος για ένα σπίτι. Το οποίο θα είναι σχεδόν σχεδόν 30 ετών (το 2033 πλέον, αν το 2005 που συνήψε τον πρώτο στεγαστικό δάνειο με την τράπεζα, το αγόρασε καινούργιο). Άρα, θα θέλει κι μια γενναία επισκευή! 

Πηγή: ieidiseis.gr