ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Πολλές εξαιρέσεις, έναν συμβιβασμό, αλλά και... προσευχές για έναν «κανονικό» σε θερμοκρασίες χειμώνα συμπεριλαμβάνει η συμφωνία των υπουργών Ενέργειας που επετεύχθη χθες στις Βρυξέλλες. Γιατί μπορεί και οι 27 να συμφώνησαν σε έναν νέο κανονισμό για την εθελοντική μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου της Ε.Ε. κατά τουλάχιστον 15% σε σύγκριση με τον μέσο όρο της κατανάλωσης των προηγούμενων πέντε ετών, ωστόσο με τις εξαιρέσεις, τα «παραθυράκια» και τις παρεκκλίσεις σε κάποιες χώρες δεν είναι καν σίγουρο ότι θα επιτευχθεί ο στόχος του μίνιμουμ φυσικού αερίου για έναν βαρύ χειμώνα.
Η μείωση του 15% ανταποκρίνεται στην εξοικονόμηση των 45 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου που απαιτούνται για να αντιμετωπιστεί ο δύσκολος χειμώνας σε περίπτωση που η Ρωσία κλείσει τη στρόφιγγα.
«Η εκτίμησή μας δείχνει ότι, σε περίπτωση πλήρους διακοπής τον Ιούλιο, θα αντιμετωπίζαμε ένα κενό 30 δισ. κυβικών μέτρων σε έναν μέσο χειμώνα και 45 δισ. κυβικών μέτρων σε έναν βαρύ χειμώνα. Οι αρχικοί μας υπολογισμοί δείχνουν ότι ακόμη και αν όλες οι εξαιρέσεις χρησιμοποιούνταν πλήρως, θα επιτυγχάναμε μείωση της ζήτησης που θα μας βοηθούσε να περάσουμε με ασφάλεια έναν μέσο χειμώνα. Γνωρίζουμε όμως ότι χώρες όπως η Ιρλανδία, η Μάλτα και οι χώρες της Βαλτικής έχουν υπογραμμίσει έντονα την πρόθεσή τους να μειώσουν τη ζήτηση», διαβεβαίωσε η επίτροπος, ωστόσο σύμφωνα με πηγές της Κομισιόν η τελική... σούμα θα είναι κάτι ανάμεσα σε 30 και 45 δισ. κυβικά μέτρα.
Η Ελλάδα κατάφερε να εξασφαλίσει την εξαίρεση από τη μείωση του 15% εξαιτίας της ραγδαίας αύξησης κατανάλωσης φυσικού αερίου (πάνω από 8%) σε σύγκριση με τα τελευταία πέντε χρόνια. Επιπλέον, η Ελλάδα μαζί με την Ισπανία, την Ιταλία και την Πορτογαλία πέτυχαν να συμπεριληφθεί διάταξη με την οποία, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, μπορούν να εξαιρεθούν από τον υπολογισμό οι ποσότητες φυσικού αερίου που χρησιμοποιούνται από μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, κρίσιμες για την ευστάθεια του συστήματος.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στην αιτιολογική έκθεση γίνεται σαφής αναφορά στη διερεύνηση –από πλευράς Ευρωπαϊκής Επιτροπής– της σκοπιμότητας εισαγωγής προσωρινών ανώτατων ορίων τιμών στο φυσικό αέριο (gas price caps), για τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όπως είχε προτείνει ο Ελληνας πρωθυπουργός σε προηγούμενη σύνοδο κορυφής.
Επίσης, ο Κ. Σκρέκας παρουσίασε την πρόταση που κατέθεσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημιουργία ενός εθελοντικού μηχανισμού, μέσω του οποίου θα αποζημιώνονται οι βιομηχανικοί καταναλωτές για τη μείωση στη χρήση φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας.
Η ελληνική πλευρά υπέβαλε επίσης πρόταση για ένα νέο πανευρωπαϊκό μοντέλο σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με στόχο την αποσύνδεση των τιμών φυσικού αερίου από τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. Με την εφαρμογή αυτού του μοντέλου, διασφαλίζονται προσιτές τιμές ενέργειας για τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η Γερμανία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Ρουμανία και η Κύπρος στήριξαν την πρόταση της Ελλάδας για να ξεκινήσει η συζήτηση για ένα νέο πανευρωπαϊκό μοντέλο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Οι 27 υπουργοί Ενέργειας συμφώνησαν επίσης σε έναν μηχανισμό για την ενεργοποίηση ενός «ενωσιακού συναγερμού» που καθιστά υποχρεωτικό τον στόχο του 15% σε περίπτωση που η Ρωσία κόψει εντελώς τη ροή φυσικού αερίου. Ωστόσο, το Συμβούλιο αποφάσισε ότι δεν εναπόκειται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά στα κράτη-μέλη να αποφασίσουν πότε θα ενεργοποιηθεί.
Ρεκόρ στο ελληνικό ρεύμα και στο ευρωπαϊκό αέριο
Με νέο ιστορικό ρεκόρ έκλεισε χθες το χρηματιστήριο ενέργειας, οδηγώντας τη χονδρική τιμή ρεύματος για σήμερα στα 473,93 ευρώ η μεγαβατώρα, με ημερήσια άνοδο 4,68% και τη μέγιστη τιμή στα 650 ευρώ τις βραδινές ώρες. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι οι λιγνίτες δουλεύουν στο φουλ, με συμμετοχή σχεδόν 19% στο ενεργειακό μείγμα. Η εξέλιξη αποτελεί άλλη μια πιστοποίηση της αποτυχίας του νέου μηχανισμού τιμολόγησης που, παρά το πλαφόν αποζημίωσης των ηλεκτροπαραγωγών ανά τεχνολογία παραγωγής, δεν έχει την παραμικρή επίδραση στην αποκλιμάκωση των τιμών. Αντιθέτως, η βεβαιότητά τους ότι θα αποζημιωθούν πλήρως μέσω των επιδοτήσεων στους λογαριασμού ύψους 1 δισ. τον μήνα, που καταλήγουν στα ταμεία τους ως παραγωγών και προμηθευτών, μάλλον τους ενθαρρύνει να εξαντλούν τα περιθώρια κερδοσκοπίας στο χρηματιστήριο ενέργειας.
Βεβαίως, πίσω από το σημερινό ελληνικό ρεκόρ βρίσκεται και ένα ευρωπαϊκό: το αέριο TTF απογειώθηκε χθες στα 214 ευρώ η μεγαβατώρα, με ημερήσιο άλμα άνω του 20%, με φόντο την προαναγγελθείσα μείωση της ροής ρωσικού αερίου από τον Nord Stream 1 στο 20% της χωρητικότητάς του από σήμερα και την ανταλλαγή «μπηχτών» μεταξύ Siemens Energy και Gazprom για την επισκευή ακόμη μιας τουρμπίνας της ρωσικής εταιρείας στον Καναδά και για τη «γραφειοκρατική» καθυστέρηση παράδοσης της πρώτης λόγω κυρώσεων.
Μάρτιν Βλαντιμίροφ
«Ως μεταπωλητής ρωσικού αερίου η Ελλάδα είχε λόγους να διαφωνήσει»
Για δικαίωση του Νότου έναντι του εξαρτημένου από το ρωσικό αέριο Βορρά κάνει λόγο ο ευρωπαϊκός Τύπος, ύστερα από τη συμφωνία των υπουργών Ενέργειας. Χαρακτηριστικό είναι αυτό που αναφέρει το Politico: «Η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Κύπρος, αλλά και η Ιρλανδία -οι χώρες που μπήκαν σε οικονομικό πρόγραμμα- έθεσαν τους όρους τους για τη... διάσωση της Γερμανίας και των χωρών του Βορρά που τότε τους έκαναν κήρυγμα».
Η «Εφ.Συν.» μίλησε με τον Μάρτιν Βλαντιμίροφ, διευθυντή του προγράμματος για την Ενέργεια και το Κλίμα του Κέντρου Μελέτης της Δημοκρατίας (Center for the Study of Democracy), για να καταλάβουμε τι σημαίνουν οι εξαιρέσεις. Ο επιστήμονας από τη Βουλγαρία φώτισε μερικά σημαντικά σημεία για την ελληνική πολιτική.
«Ενας από τους λόγους για τους οποίους πολλές χώρες του Νότου, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας και της Ισπανίας, διαμαρτύρονται για την πρόταση της Ευρ. Επιτροπής είναι επειδή θεωρούν ότι πρόκειται για αρπαγή εξουσίας από την Ε.Ε. που υπονομεύει την κυριαρχία τους, ιδίως σε θέματα ενέργειας. Ορισμένες από αυτές τις χώρες θεωρούν ότι είναι πολύ πιο ανεξάρτητες από το ρωσικό αέριο σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη και δεν βλέπουν γιατί πρέπει να μοιραστούν το οικονομικό κόστος του», τονίζει.
Ηταν όμως δικαιολογημένες οι χώρες του Νότου να ζητούν εξαιρέσεις; «Νομίζω ότι πολλές από τις χώρες του Νότου προστατεύουν τα οικονομικά τους συμφέροντα. Στην περίπτωση της Ελλάδας, θα έλεγα ότι υπάρχει μια δόση λαϊκισμού. Κάθε κυβέρνηση που αντιτίθεται σε ένα είδος απόφασης υπό γερμανική ηγεσία θα κερδίσει ψήφους», λέει ο Μ. Βλαντιμίροφ.
«Θα έλεγα επίσης ότι η ρωσική επιρροή στον ελληνικό τομέα του φυσικού αερίου είναι αρκετά ισχυρή. Η Ρωσία εξακολουθεί να ελέγχει ένα μεγάλο μέρος της εγχώριας προμήθειας και αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει την Ελλάδα να είναι πιο πρόθυμη να συμμετάσχει σε μια κοινή συμφωνία της Ε.Ε. που θα αντιμετωπίζει τη ρωσική παρουσία στην αγορά αερίου. Ας μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα ήταν μία από τις χώρες της Ευρώπης που αποφάσισαν να συνεχίσουν να πληρώνουν την Gazprom με το σύστημα που πρότεινε η εταιρεία. Και με αυτόν τον τρόπο, η Ελλάδα έχει γίνει αρκετά ασφαλής όσον αφορά την προμήθεια που παρέχει, πουλώντας αέριο σε όλες τις χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Στην πραγματικότητα μεταπωλεί ρωσικό αέριο ως κόμβος για την προμήθεια αερίου. Κι αυτός είναι πιθανώς ένας από τους λόγους για τους οποίους η Ελλάδα αντιτίθεται σε οποιαδήποτε απόφαση της Ε.Ε. που μπορεί να υπονομεύσει αυτή τη θέση».
Σχετικά με τις αλλαγές που αναμένονται, ο ίδιος υποστηρίζει ότι «τα ευρωπαϊκά κράτη γίνονται πολύ πιο παρεμβατικά στις αγορές ενέργειας. Η διαδικασία αυτή ξεκίνησε πολύ πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία. Είναι ένα μοτίβο που βλέπουμε σε όλη την Ε.Ε. και το οποίο πιθανότατα θα βαθύνει καθώς εισερχόμαστε στη χειμερινή ενεργειακή κρίση. Πιστεύω ότι αυτό είναι πρόωρο, διότι αυτή η παρέμβαση στις αγορές ενέργειας θα ανατραπεί πολύ δύσκολα», καταλήγει.
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου