Φρένο στα δημόσια έργα λόγω έλλειψης πόρων...

 

Με εμφανή την πρόθεση να επαναξιολογηθούν όλα τα μεγάλα δημόσια έργα που είχαν εξαγγελθεί πριν από τις πλημμύρες της Θεσσαλίας αλλά και το έγκλημα των Τεμπών, αφού «δεν αρκούν οι διαθέσιμοι πόροι», εμφανίστηκε χθες η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Μόνο που σε αυτό το πινγκ πονγκ με τους μεγάλους κατασκευαστές κατέληξε να μετατρέψει σε... μπαλάκι τους δημοσιογράφους, υπαινισσόμενη ότι κάνουν ερωτήσεις πίσω από τις οποίες κρύβονται συγκεκριμένοι ανάδοχοι έργων...

Ο λόγος, πρωτίστως, για τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Χρήστο Σταϊκούρα, που κάλεσε χθες σε «τακτική ενημέρωση» τους διαπιστευμένους συντάκτες του υπουργείου, τόνισε πόσο «σταθερά και διαχρονικά» πιστεύει στην έννοια της «κοινωνικής λογοδοσίας», αλλά ζήτησε να μην ηχογραφούνται όσα λέγονται. Με άλλα λόγια, περιόρισε τη «λογοδοσία» του στις αρχικές δηλώσεις που έγιναν μπροστά στις κάμερες και, ουσιαστικά, ζήτησε να μη δεσμεύεται από όσα θα ακούγονταν κατά τη διάρκεια των ερωταπαντήσεων. Το αποτέλεσμα ήταν να ξεκινήσει μια αέναη συζήτηση με τοποθετήσεις εναλλάξ από τον υπουργό Σταϊκούρα, τον υφυπουργό για τις Υποδομές Νίκο Ταχιάο και την υφυπουργό για τις Μεταφορές Χριστίνα Αλεξοπούλου, που δύσκολα κατέληγε σε συμπέρασμα.

Οπως προέκυψε από την εξέλιξη της διαδικασίας, το βασικό μήνυμα που ήθελε να στείλει η ηγεσία του υπουργείου αφορούσε το μέλλον των δημόσιων έργων που είχαν εξαγγελθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση Μητσοτάκη και την εποχή της παντοδυναμίας του μοιραίου υπουργού Κώστα Καραμανλή. Εργα που συνέχισαν να συμβασιοποιούνται στη διάρκεια του 2023, με συνέπεια να έχει προκληθεί μια υπερθέρμανση της κατασκευαστικής αγοράς, το ανεκτέλεστο των συμβάσεων να έχει αυξηθεί σε έναν χρόνο από τα 10,5 στα 17 δισεκατομμύρια ευρώ και πολλές εταιρείες να δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν τραπεζική χρηματοδότηση και προσωπικό.

Τα καμπανάκια άρχισε να χτυπά με τον τρόπο του πρώτος ο υφυπουργός Νίκος Ταχιάος. Είπε ότι το υπουργείο έχει τρεις στόχους, βάζοντας ως πρώτο τον εξορθολογισμό του χαρτοφυλακίου, «όπου κάθε έργο θα πρέπει να αντιστοιχεί σε μια βεβαιωμένη, διασφαλισμένη χρηματοδότηση». Λίγο αργότερα έγινε κάπως πιο σαφής, μιλώντας για το έργο της επέκτασης της λεωφόρου Κύμης το οποίο, όπως είπε, «έφτασε ένα βήμα πριν από την υπογραφή σύμβασης χωρίς να υπάρχουν εξασφαλισμένες πιστώσεις». Οταν, όμως, η «Εφ.Συν.» τον ρώτησε ποιος έχει την ευθύνη για αυτόν τον τραγέλαφο, απέφυγε την απάντηση λέγοντας: «Δεν είμαστε εδώ για να αποδίδουμε ευθύνες»...

Λίγο αργότερα, πήρε τον λόγο ο υπουργός Χρήστος Σταϊκούρας, που προσπάθησε να πάει το θέμα αλλού. Περιέγραψε την ανατροπή των δεδομένων που προκάλεσε το δυστύχημα των Τεμπών και κυρίως οι καταστροφικές πλημμύρες του «Ντάνιελ» τον περασμένο Σεπτέμβριο. Υπενθύμισε ότι για την αποκατάσταση των ζημιών το Ταμείο Ανάκαμψης δίνει 600 εκατομμύρια ευρώ, αλλά την ίδια ώρα, μετά την πλήρη καταγραφή, διαπιστώνεται ότι για τις ζημιές στο οδικό δίκτυο θα απαιτηθούν 900 εκατομμύρια, ενώ ο σιδηρόδρομος θα χρειαστεί πάνω από 200 εκατομμύρια ευρώ. «Θα απαιτηθούν πρόσθετοι πόροι» παραδέχθηκε ο κ. Σταϊκούρας, χωρίς να αποκαλύπτει από ποια έργα θα αφαιρεθούν.

Στη συνέχεια, η πολιτική ηγεσία προσπάθησε να γίνει αισιόδοξη αναγγέλλοντας ότι σύντομα υπογράφεται η σύμβαση για την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού (εκκρεμεί από το 2021 με ανάδοχο τη ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ), ενώ στις 25 Ιανουαρίου 2024 ανοίγουν οι οικονομικές προσφορές για το μεγάλο κομμάτι (Χερσόνησος-Χανιά) του Βόρειου Οδικού Αξονα Κρήτης-ΒΟΑΚ, ύψους 1,5 δισ. Υπενθυμίζεται ότι οι προσφορές αυτές έχουν κατατεθεί από το περασμένο καλοκαίρι και μένουν κλειστές, ενώ το έργο έχει χαρακτηριστεί υπερεπείγον καθώς παίρνει χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Μίλησε επίσης για τα έργα αποκατάστασης των ζημιών της κακοκαιρίας στη Θεσσαλία, που προφανώς «μπαίνουν σε πρώτη προτεραιότητα», ενώ ο κ. Σταϊκούρας διάβασε και την κατανομή των 900 εκατομμυρίων για οδικά έργα που θα γίνουν κατά το μεγαλύτερο μέρος (31%) στη Μαγνησία, ενώ ακολουθούν Τρίκαλα (26%), Καρδίτσα (22%), Λάρισα (10%), Εύβοια (9%) και Φθιώτιδα (3%). Ο κ. Ταχιάος περιέγραψε ότι τα έργα αυτά θα ανατεθούν με πρόσκληση ενδιαφερομένων, δηλαδή χωρίς ανοικτό διαγωνισμό. «Ολα όσα αναφέρουμε είναι σε γνώση του κατασκευαστικού κλάδου» ανέφερε ο κ. Σταϊκούρας, διαψεύδοντας ότι η αλλαγή των προτεραιοτήτων έχει σχέση με σύγκρουση πολιτικών μέσα στο κυβερνητικό κόμμα.

Οι δημοσιογράφοι όμως θέλησαν να ρωτήσουν για το μέλλον συγκεκριμένων έργων-μαμούθ που πριν από τα Τέμπη βρίσκονταν στην ημερήσια διάταξη. Τη συντήρηση του σιδηροδρόμου που θα δινόταν με ΣΔΙΤ και κόστος 3 δισ. ευρώ. Εργα που θα δίνονταν από την ΕΡΓΟΣΕ μέσω ανταγωνιστικού διαλόγου και συνολικό κόστος 4 δισ. ευρώ για αναβάθμιση της γραμμής στον Εβρο, κατασκευή νέας γραμμής Θεσσαλονίκη-Τοξότες και από Κορωπί προς Λαύριο και Ραφήνα αλλά και σύνδεση με το λιμάνι της Πάτρας. Τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού, όπως εκείνη με υπόγεια σήραγγα στην Ηλιούπολη για την εξυπηρέτηση της επένδυσης στο Ελληνικό. Το τελευταίο αυτό έργο, μάλιστα, είχε υποβληθεί ως Πρότυπη Πρόταση, βάσει νόμου που είχε ψηφίσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη για δημόσια έργα «κατά παραγγελία» των μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων.

Σχετικά με τα παραπάνω, ο κ. Ταχιάος είπε ότι οι Πρότυπες Προτάσεις παραμένουν προς το παρόν «απλοί τίτλοι έργων» και «δεν ξέρουμε ποια είναι η χρηματοδοτική συμβολή που ζητείται από το Δημόσιο». Επίσης για τις ΣΔΙΤ είπε ότι είναι «πεπερασμένη μέθοδος» καθώς μεταθέτει τις πληρωμές του Δημοσίου σε βάθος χρόνου.

Ο κ. Σταϊκούρας επέμενε να λέει ότι όλα τα έργα επαναξιολογούνται με βάση τις κοινωνικές ανάγκες. Αποκάλυψε όμως ότι τα έργα που θα σχεδιαστούν για τον σιδηρόδρομο θα αποφασισθούν από τον «νέο ΟΣΕ» όταν αυτός πάρει σάρκα και οστά με τη συνένωση ΟΣΕ-ΕΡΓΟΣΕ-ΓΑΙΑΟΣΕ. Από τα μεγάλα έργα είπε μόνο ότι μπαίνει σε προτεραιότητα η γραμμή Αλεξανδρούπολη-Ορμένιο (όπου υπάρχει και έντονο στρατιωτικό ενδιαφέρον). Ο κ. Ταχιάος το προχώρησε λίγο ακόμα χαρακτηρίζοντας «κλειδί» για την ανάθεση των έργων την πρόσληψη τεχνικού συμβούλου Διοίκησης. Υπενθυμίζεται ότι, όπως είχε γράψει η «Εφ.Συν.» όταν αποκαλύφθηκε το σχέδιο για τον «νέο ΟΣΕ», ο τεχνικός σύμβουλος Διοίκησης θα αποτελέσει και κρίσιμη δοκιμή για την είσοδο ιδιωτών στην υποδομή του ελληνικού σιδηροδρόμου. Χθες μάθαμε, πρόσθετα, ότι θα έχει λόγο και για έργα μεγάλης αξίας.

Οταν, πάντως, οι δημοσιογράφοι συνέχισαν να ρωτούν επίμονα για το μέλλον άλλων έργων που είχαν εξαγγελθεί ή και κάποιων που έχουν συμβασιοποιηθεί αλλά δεν προχωρούν, ο κ. Σταϊκούρας στράφηκε εναντίον τους με υπαινιγμούς. Μίλησε για υπεράσπιση έργων «για λόγους εμφανείς ή μη εμφανείς» και κατέληξε χαρακτηρίζοντας πρόδηλο ότι πίσω από τα ερωτήματα «υπάρχουν ανάδοχοι», αφού ανέφερε ότι παρακολουθεί καθημερινά ποιος και τι γράφει. Οταν, πάντως, ο υπογράφων ρώτησε για το οικογενειακό ασυμβίβαστο της προέδρου της ΡΑΣ για το οποίο έγινε λόγος στην Εξεταστική των Τεμπών προχθές (η «Εφ.Συν.» έγραψε την περασμένη Δευτέρα), ο κ. Σταϊκούρας δήλωσε ότι δεν γνωρίζει την υπόθεση και θα ζητήσει ενημέρωση.

Άρης Χατζηγεωργίου

efsyn.gr