«Προβλήματα αιγοπροβατοτρόφων από τη συνεχή πτώση της τιμής του κρέατος και του γάλακτος».

ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ

ΙΖ΄ ΠΕΡΙΟΔΟΣ

ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΣΥΝΟΔΟΣ Γ΄

ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΡΜΒ΄

Πέμπτη 21 Ιουνίου 2018

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σπυρίδων Λυκούδης): Ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ.

Ακολουθεί η πέμπτη με αριθμό 1833/19-6-2018 επίκαιρη ερώτηση δεύτερου κύκλου του Βουλευτή Αιτωλοακαρνανίας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος κ. Νικολάου Μωραΐτη προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με θέμα: «Προβλήματα αιγοπροβατοτρόφων από τη συνεχή πτώση της τιμής του κρέατος και του γάλακτος».

Ορίστε, κύριε συνάδελφε, έχετε τον λόγο.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΩΡΑΪΤΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Κύριε Υπουργέ, σε κατάσταση πλήρους κατάρρευσης βρίσκονται μικροί και μεσαίοι κτηνοτρόφοι, αιγοπροβατοτρόφοι σε όλη τη χώρα, από την Κρήτη έως τον Έβρο. Βιώνουν τις συνέπειες, τα αδιέξοδα της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, που συναποφασίζουν και εφαρμόζουν με απόλυτη συνέπεια, διαχρονικά όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις και στηρίζουν τα κόμματα της ευρωυποταγής.

Έχουμε ιδιαίτερα τα δύο τελευταία χρόνια κατρακύλισμα των τιμών σε γάλα και κρέας. Έχουμε τιμές που σε συνδυασμό με το μεγάλο κόστος παραγωγής οδηγούν σε βίαιο μαζικό ξεκλήρισμα την εκτατική αιγοπροβατοτροφία, που έως σήμερα βρισκόταν κατά κύριο λόγο σε οικογενειακές μορφές εκμετάλλευσης. Έχει την τύχη των άλλων κλάδων της κτηνοτροφίας, αγελαδοτροφίας, χοιροτροφίας, που έχουν εδώ και χρόνια συγκεντρωθεί σε λίγα χέρια, σε μεγάλες καπιταλιστικές επιχειρήσεις. Σε αυτή την κατεύθυνση σταθερά κινείται και η αιγοπροβατοτροφία.

Την περίοδο 2005-2013 πετάχτηκαν έξω από την παραγωγή σαράντα οχτώ χιλιάδες εννιακόσιοι αιγοτρόφοι και τριάντα τρεις χιλιάδες τετρακόσιοι ενενήντα προβατοτρόφοι, δηλαδή κοντά στο 35% των κτηνοτρόφων, ενώ από την άλλη μεριά οι μεγάλες μονάδες που είχαν μερίδιο μόλις 6% στην αγορά των κτηνοτροφικών προϊόντων το 2000, το 2013 αυτό εκτοξεύτηκε στο 33%. Αυτή η κατάσταση συνεχίζεται με γρήγορους ρυθμούς.

Να ποιον υπηρετεί η πολιτική σας που γιγαντώνει τα καρτέλ, τα οποία εκβιάζουν τους κτηνοτρόφους, ρίχνουν τις τιμές, για να έχουν φθηνή πρώτη ύλη, για να αυγατίζουν τα κέρδη τους, ενώ οι εισαγωγές γάλακτος συνεχίζουν να γίνονται αθρόες και ανενόχλητα στην ελεύθερη, ασύδοτη αγορά που υπηρετείτε. Οκτώ μεταποιητικά μονοπώλια λυμαίνονται το 35% της παραγωγής τυροκομικών προϊόντων στη χώρα. Είναι στοιχεία της Eurostatτου 2015.

Και από πάνω, κύριε Υπουργέ, που δεν έχετε χρήματα –και θα πούμε στη συνέχεια για τη βιολογική κτηνοτροφία- τους επιχορηγείτε με τζάμπα ζεστό χρήμα, για να επεκτείνουν και να εκσυγχρονίσουν τις εγκαταστάσεις τους από τη φοροληστεία του λαού. Όπως αναφέραμε, κοψοχρονιά αγοράζουν τα προϊόντα από τους κτηνοτρόφους, πανάκριβα, όμως, απλησίαστα στην κατανάλωση για τις λαϊκές οικογένειες.

Και η Κυβέρνησή σας, μπροστά σε αυτόν τον αφανισμό των φτωχών κτηνοτρόφων, τους πουλά φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Τι τους λέτε; Πιστοί στις κατευθύνσεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τους λέτε ότι διέξοδος είναι η δημιουργία διεπαγγελματικών οργανώσεων. Όλοι μαζί, δηλαδή, παρέα, μονοπώλια και κτηνοτρόφοι, οι λύκοι μαζί με τα πρόβατα!

Πρέπει να δουν οι κτηνοτρόφοι –υπάρχει πείρα- από άλλα προϊόντα στα οποία έγιναν διεπαγγελματικές. Πετάχτηκαν έξω παραγωγοί και αποδείχτηκαν ότι είναι εργαλεία ελέγχου της παραγωγής, δηλαδή με λίγα λόγια εργαλεία κυριαρχίας των μονοπωλίων.

Κύριε Υπουργέ, τα αιτήματα που διαμορφώνονται κάτω από αυτήν την άσχημη κατάσταση είναι αιτήματα επιβίωσης για τους φτωχούς κτηνοτρόφους. Πρώτον, ζητάμε να δοθούν άμεσες ενισχύσεις για τις τεράστιες απώλειες που έχουν υποστεί οι αιγοπροβατοτρόφοι από τις απαράδεκτα χαμηλές τιμές σε γάλα και κρέας. Δεύτερον, ζητάμε μέτρα για τη μείωση του κόστους παραγωγής, αφορολόγητο πετρέλαιο όπως στους εφοπλιστές, φτηνό αγροτικό ρεύμα, κατάργηση του ΦΠΑ στα αγροτοεφόδια και στις ζωοτροφές, διαγραφή του ΕΝΦΙΑ, του ΕΛΓΑ, του ΕΦΚΑ ή άλλων τεράστιων χρεών, όσο διαρκεί αυτή η κρίση. Τρίτον, ζητάμε μέτρα που να διαμορφώνουν κατώτερες εγγυημένες τιμές και να διασφαλίζουν το εισόδημα για την επιβίωση των ίδιων των κτηνοτρόφων και των κοπαδιών τους.

Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σπυρίδων Λυκούδης): Κύριε Υπουργέ, ορίστε, έχετε τον λόγο.

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ (Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Κύριε συνάδελφε, η επιλογή μας να στηρίξουμε την κτηνοτροφία είναι αυτονόητη. Όμως, πρέπει να αντιληφθείτε ένα πράγμα. Πρέπει να αντιληφθείτε ότι αυτή η στήριξη ασκείται στο πλαίσιο των κανονιστικών διατάξεων που διέπουν την Κοινή Αγροτική Πολιτική. Έχουμε μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση στο συγκεκριμένο ζήτημα, αλλά εμείς -όπως και το μεγάλο μέρος του πολιτικού κόσμου της χώρας, θα έλεγα-έχουμε επιλέξει αυτήν την επιλογή και αυτήν υπηρετούμε.

Από εκεί και πέρα, όντως υπάρχει μία κρίση στον γαλακτοκομικό τομέα, την οποία για να την αντιμετωπίσουμε πρέπει να εξακριβώσουμε ποιες είναι οι πραγματικές της διαστάσεις και να πάρουμε αποφάσεις αποτελεσματικές.

Για παράδειγμα, μιλάτε για απαγορεύσεις στη διακίνηση γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων στη χώρα μας. Αυτό δεν μπορούμε να το κάνουμε. Δεν προβλέπεται τέτοια δυνατότητα. Ό,τι προβλέπει η εθνική και η ενωσιακή νομοθεσία εφαρμόζουμε στην προκειμένη περίπτωση. Τι κάνουμε εμείς για να υπερασπιστούμε την ντόπια γαλακτοπαραγωγή, γιατί βλέπαμε ότι ερχόταν η κρίση ιδιαίτερα από τις βόρειες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξαιτίας της μεγάλης γαλακτοπαραγωγής; Μετά από έντονη και επίπονη διαβούλευση στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης θεσπίσαμε με τον ν.4492/2017 την υποχρεωτική αναγραφή της χώρας προέλευσης, της χώρας άρμεξης του γάλακτος για το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, με σκοπό να λειτουργήσει και προς την κατεύθυνση της διαφάνειας, με σκοπό να μην παραπλανάται ο καταναλωτής, αλλά και να υπάρξει από πλευράς του καταναλωτικού κοινού -που όντως αυτό συμβαίνει- η επιθυμία να αγοράζουν ελληνικά προϊόντα. Έτσι, λοιπόν, πέραν της ΠΟΠ φέτας που είναι υποχρεωτική η παρασκευή της με αιγοπρόβειο ελληνικό γάλα, για τα υπόλοιπα γαλακτοκομικά προϊόντα έχουμε την υποχρεωτική αναγραφή. Όμως, είναι ένα θέμα το οποίο έχει κλείσει.

Βεβαίως, ταυτόχρονα πρέπει να γίνει και πάλι κατανοητό ότι δεν μπορούμε εμείς να παρέμβουμε στις τιμές που διαμορφώνει τόσο η ελληνική αγορά όσο και η ευρωπαϊκή αγορά. Αυτά μπορεί και εμείς κάποια στιγμή να μην τα θέλαμε, αλλά δυστυχώς η προσφορά και η ζήτηση είναι αυτές που διαμορφώνουν τις τιμές.

Εμείς, βεβαίως, από εκεί και πέρα κάνουμε μια μεγάλη προσπάθεια στο πλαίσιο του ελέγχου λειτουργίας του υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά, προκειμένου να δούμε πώς θα αντιμετωπίσουμε τα φαινόμενα αισχροκέρδειας και τις πρακτικές οι οποίες εφαρμόζονται και οι οποίες δεν είναι εναρμονισμένες με τη λειτουργία του χώρου.

Έχουμε βάλει, λοιπόν, άμεση προτεραιότητα τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου που αφορά το ελεγκτικό σύστημα. Παράλληλα, βεβαίως, επεξεργαζόμαστε και ένα σύστημα αυστηρότερων κυρώσεων που να είναι αποτρεπτικό, θα έλεγα, για οποιαδήποτε παράβαση, ένα σύστημα το οποίο θα φτάσει μέχρι τη δημοσιοποίηση όλων των παραβάσεων και θα θέτει όρους λειτουργίας και κανόνες σε αυτή τη διαδικασία, οι οποίοι θα έχουν ως κύριο χαρακτηριστικό τη διαφάνεια.

Περισσότερα θα σας πω στη δευτερολογία μου.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σπυρίδων Λυκούδης): Ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ.

Ορίστε, κύριε Μωραΐτη, έχετε τον λόγο.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΩΡΑΪΤΗΣ: Από την τοποθέτησή σας, κύριε Υπουργέ, φάνηκε ξεκάθαρα ότι δεν είναι στις προθέσεις σας να δώσετε λύσεις στα οξυμένα προβλήματα των κτηνοτρόφων. Κάποια «μπαλώματα», κάποιες αόριστες υποσχέσεις για τον νόμο που ψηφίστηκε πριν από λίγους μήνες, δεν απαντάνε στο παραμικρό και αυτό αποδείχθηκε στην πράξη.

Δεν δίνουν έστω και μια ανάσα στους απελπισμένους φτωχούς κτηνοτρόφους που βγάζουν πραγματικά κραυγή, φωνή αγωνίας.

Δεν πρέπει να έχουν όμως αυταπάτες -το ομολογήσατε άλλωστε- για το μέλλον που τους προδιαγράφει αυτή η πολιτική, που είναι το ξεκλήρισμά τους. Πρέπει να οργανώσουν τον αγώνα τους, να βάλουν εμπόδια, να διεκδικήσουν λύσεις που θα απαντάνε στα προβλήματά τους, για να ζήσουν με αξιοπρέπεια αυτοί και οι οικογένειές τους.

Οι μικροί και οι μεσαίοι κτηνοτρόφοι δεν βρίσκονται αντιμέτωποι μόνο, κύριε Υπουργέ, με τις χαμηλές τιμές. Είναι αντιμέτωποι, όπως είπα, και με το μεγάλο κόστος παραγωγής -και γι’ αυτό δεν είπατε κουβέντα-, με τα χαράτσια του ΕΛΓΑ, του ΕΝΦΙΑ, με τη φοροληστεία του ΕΦΚΑ, με το πανάκριβο πετρέλαιο, το οποίο στα νησιά αγγίζει σήμερα τα 2 ευρώ. Έχετε πετρέλαιο, όπως σας έχουμε πει πολλές φορές, για τα καράβια των εφοπλιστών, όμως δεν έχετε για τα τρακτέρ και τα αρμεκτήρια των κτηνοτρόφων. Πληρώνουν πανάκριβο αγροτικό ρεύμα.

Κύριε Υπουργέ, με την ευκαιρία, σχετικά με αυτό που είπαμε νωρίτερα για το πρόβλημα της βιολογικής κτηνοτροφίας, ξέρετε τι απαντάνε στους κτηνοτρόφους στην Αιτωλοακαρνανία, στη Λάρισα, που είναι επίσης πάρα πολύ σοβαρό το θέμα; Απαντάνε το εξής. Λένε ότι στις ορεινές περιοχές δεν καλλιεργούνται βιολογικά προϊόντα. Ε, τότε πού καλλιεργούνται, κύριε Υπουργέ; Νοιάζεστε για αυτούς! Και αυτοί που πετιούνται έξω είναι πραγματικά αυτοί οι κτηνοτρόφοι που εκτρέφουν ντόπιες φυλές στα βουνά της χώρας. Να ποιον υπηρετεί για μια φορά ακόμα αυτή η πολιτική σας!

Κύριε Υπουργέ, με την πολιτική σας στοχεύετε, όπως ανέφερα, να χτυπήσετε τον παραδοσιακό κλάδο, που αποτελεί την κυριότερη πηγή εισοδήματος των κατοίκων ορεινών και μειονεκτικών περιοχών και στα νησιά μας. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια σε αυτές τις περιοχές βρισκόταν το 85% των ζώων και το 80% των εκμεταλλεύσεων. Παράγουν προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας και υψηλής ποιότητας, όπως γάλα και κρέας, λόγω της εκτατικής μορφής της καλλιέργειας αλλά και των εγχώριων φυλών, όπως αναφέραμε. Άλλωστε αυτό το χτυπήσατε και με τη συνδεδεμένη ενίσχυση. Όταν βάζετε πλαφόν παραγωγής πού στοχεύετε; Η σταβλισμένη κτηνοτροφία έχει τη δυνατότητα να παράγει τέτοιες ποσότητες, δεν την έχουν όμως οι ορεινοί κτηνοτρόφοι.

Αυτή η άσχημη κατάσταση, όμως, που βιώνουν οι φτωχοί κτηνοτρόφοι της χώρας δεν είναι καταιγίδα σε ξάστερο ουρανό. Είναι μια φθίνουσα πορεία μέσα στον «παράδεισο» της Ευρωπαϊκής Ένωσης που όλοι σας υπηρετείτε, που ξεκληρίζει τους μικρούς παραγωγούς και γιγαντώνει τα καρτέλ που λυμαίνονται τον κόπο και τον ιδρώτα των παραγωγών και ξεζουμίζουν τα λαϊκά εισοδήματα στην κατανάλωση.

Οι φτωχοί κτηνοτρόφοι πρέπει από την πείρα τους να βγάλουν συμπεράσματα. Πρέπει να έχουν καθαρό ότι απέναντι σε αυτό το μέτωπο Κυβέρνησης-Ευρωπαϊκής Ένωσης-μονοπωλίων-καρτέλ του γάλακτος και κρέατος πρέπει να δημιουργήσουν την κοινωνική συμμαχία με τους εργαζόμενους, με τα άλλα λαϊκά στρώματα. Γιατί είναι η ίδια αντιλαϊκή πολιτική που οδηγεί τους κτηνοτρόφους να πουλάνε πάμφθηνα τα προϊόντα τους και τους εργάτες να τα αγοράζουν πανάκριβα στη λαϊκή κατανάλωση. Αν δεν δυναμώσει αυτή η συμμαχία, η χρεοκοπία και το ξεκλήρισμα των φτωχών και μεσαίων κτηνοτρόφων είναι αναπόφευκτα, όπως και η φτώχεια για τα υπόλοιπα πλατιά λαϊκά στρώματα.

Γι’ αυτό εμείς τους καλούμε την εβδομάδα που μας έρχεται, που υπάρχουν κινητοποιήσεις σε όλη τη χώρα στην κατεύθυνση που έχει βάλει η Πανελλαδική Επιτροπή των Μπλόκων με επίκεντρο αυτών των κινητοποιήσεων την κτηνοτροφία,από την Κρήτη έως τον Έβρο να δώσουν εκεί δυναμικά το «παρών» και να απαντήσουν δυναμικά, γιατί λύση στα προβλήματά τους θα δώσει μόνο ο αγώνας και όχι οι αόριστες υποσχέσεις της Κυβέρνησής σας.

Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σπυρίδων Λυκούδης): Ευχαριστώ, κύριε συνάδελφε.

Κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο.

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ (Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Κύριε συνάδελφε, το θέμα είναι πώς απέναντι σε αυτό το μέτωπο που περιγράψατε θα λειτουργήσουν οι κτηνοτρόφοι, θα λειτουργήσει ο αγροτικός κόσμος. Εκεί πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι μόνο ο συνεργατισμός είναι αυτός ο οποίος δίνει δύναμη και τη δυνατότητα ταυτόχρονα να παρέμβει ο χώρος στη διακίνηση, στην εκμετάλλευση που γίνεται.

Καλείτε τους κτηνοτρόφους αυτή την ώρα να οργανωθούν. Ιδιαίτερα εγώ έχω να σας πω ότι, παρά τις αντιδράσεις που υπήρξαν, τελικά φαίνεται ότι καταλήγουν στην ίδρυση μιας διεπαγγελματικής οργάνωσης στον χώρο. Εσείς διαφωνείτε, αλλά εμείς λέμε ότι είναι η μόνη προϋπόθεση για να μπορεί να στηριχθεί ο κλάδος στο σύνολό του. Εκεί, λοιπόν, φαίνεται ότι τα πράγματα πάνε προς μια διεπαγγελματική.

Όμως, θέλω να αναφερθώ σε ένα πράγμα το οποίο αγνοείτε. Ξέρετε σε αυτή την κρίση που έχει ο γαλακτοκομικός τομέας ειδικά στην αιγοπροβατοτροφία ποιοι κρατούν τιμές σταθερές και κατά πολύ πιο ψηλά από τον μέσο όρο;

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΩΡΑΪΤΗΣ: Ποιος;

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ (Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων):Οι συνεταιριστικές οργανώσεις στη χώρα μας, οι οποίες έχουν την άσκηση και της τυροκομίας ως δραστηριότητά τους, εξακολουθούν να πληρώνουν τους συνεταιρισμένους κτηνοτρόφους σε τιμές που κρατούν -θα έλεγα- και αντιμετωπίζουν την κρίση.

Από εκεί και πέρα, τι κάνουμε εμείς; Εγώ θα σας πω το εξής. Μόνο και μόνο με την παρέμβαση που κάναμε στις συνδεδεμένες ενισχύσεις όχι μόνο αυξήσαμε τους δικαιούχους, αλλά και διπλασιάσαμε το αντίστοιχο ποσό. Αρκεί να σας πω, λοιπόν, ότι στην κτηνοτροφία από 47,5 εκατομμύρια της περασμένης χρονιάς πήγαμε στα 87,3 εκατομμύρια ευρώ, που σημαίνει ότι για κάθε αγελαδοτρόφο από 6,2 ευρώ πήγαμε στα 9,7 ευρώ το ζώο. Επίσης, στην αγελαδοτροφία από 140 ευρώ το ζώο πήγαμε στα 193 ευρώ το ζώο. Άρα, βοηθήσαμε όσο μπορούσαμε με τις δυνατότητες που είχαμε.

Από κει και πέρα, όντως, για μας, όπως είπα και στην προηγούμενη ερώτηση και επαναλαμβάνω και τώρα, ο κλάδος της κτηνοτροφίας είναι αυτός ο οποίος θα έλεγα ότι είναι πρώτη μας φροντίδα, έχει αποτυπωθεί και στο στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης της περιόδου 2014-2020.

Άρα, εμείς ζητάμε και πάλι από τους κτηνοτρόφους να συνεργατιστούν, να έχουν υπ’ όψιν τους ότι εμείς παρακολουθούμε την πορεία του χώρου. Δεν μπορώ να πω περισσότερα. Ήδη αυτή την ώρα γίνεται μια προσπάθεια μήπως μπορέσουμε και ένα μέρος της παραγωγής που έχει αποθεματοποιηθεί, αποσυρθεί με διαδικασίες κοινωνικής προσφοράς. Μας απασχολεί το συγκεκριμένο θέμα. Επίσης, μας απασχολεί -παρακολουθούμε τον χώρο, επειδή θέλουμε να τον στηρίξουμε- τελειώνοντας τη δουλειά, να δούμε τι απώλειες είχε, πώς πήγε και από εκεί και πέρα, με τις δυνατότητες που μπορούμε να έχουμε ως χώρα να τον στηρίξουμε.

Πρέπει να γίνει κατανοητό, κύριε συνάδελφε, ότι δεν μπορούμε -η επιλογή μας είναι- εμείς να παίρνουμε αποφάσεις και να λειτουργούμε χωρίς να υπάρχει μια συνεννόηση. Εσάς, όταν συζητούμε, νομίζω ότι σας ενδιαφέρει πότε θα πληρωθούν ενισχύσεις και άλλους, όταν συζητάμε, τι θα γίνει με το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, πώς θα το απορροφήσουμε, πού θα πάμε.

Όλα αυτά, λοιπόν, όπως αντιλαμβάνεστε, συνοδεύονται και με αντίστοιχες δεσμεύσεις τις οποίες δεν μπορούμε, τουλάχιστον αυτήν την περίοδο, ούτε κατ’ ελάχιστον να παραβιάσουμε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σπυρίδων Λυκούδης):Ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ.