Για τι είναι τελικά αρμόδιες οι Οικονομικές Επιτροπές στους Δήμους

Μετά από αλλεπάλληλες νομοθετικές παρεμβάσεις, καθορίστηκαν οι αρμοδιότητες που θα ασκεί η Οικονομική Επιτροπή σε κάθε Δήμο στην τρέχουσα δημοτική θητεία.

Το πολύπαθο σχετικό άρθρο 72 «Οικονομική Επιτροπή–Αρμοδιότητες» του Καλλικράτη (ν.3852/2010), αρχικά τροποποιήθηκε το 2016, με το αρ.54 του ν.4447/2016. 

Στη συνέχεια το 2018, με την παρ.3 του αρ.203 του Κλεισθένη(ν.4555/2018).

Ώσπου πρόσφατα αντικαταστάθηκε ολόκληρο με την παρ.1 του αρ.3 του ν.4623/2019 και μετά πάλι άλλαξε με την παρ.9 του αρ.10 του ν.4625/2019.

Σήμερα, λοιπόν, ισχύει ότι ηΟικονομική Επιτροπή είναι συλλογικό όργανο, αρμόδιο για τον έλεγχο και την παρακολούθηση της οικονομικής λειτουργίας του Δήμου, το οποίο ειδικότερα έχει τις ακόλουθες αποφασιστικές, ελεγκτικές και γνωμοδοτικές αρμοδιότητες:

1) Συντάσσει και εισηγείται το σχέδιο του προϋπολογισμού.

2) Ελέγχει την πρόοδο υλοποίησης του προϋπολογισμού και υποβάλλει ανά τρίμηνο Έκθεση προς το ΔημοτικόΣυμβούλιο, στην οποία παρουσιάζεται η κατάσταση των εσόδων και εξόδων του Δήμου. Η Έκθεση αυτή στην οποία καταχωρούνται και τυχόν παρατηρήσεις της μειοψηφίας, δημοσιεύεται υποχρεωτικά στην ιστοσελίδα του Δήμου.

3) Προελέγχει τον απολογισμό.

4) Αποφασίζει για την έγκριση της αποζημίωσης των δαπανών μετακίνησης του Δημάρχου, των Αντιδημάρχων και των Δημοτικών Συμβούλων, εκτός της έδρας του Δήμου για εκτέλεση υπηρεσίας. Σε κατεπείγουσες περιπτώσεις επιτρέπεται να μετακινηθεί εκτός έδρας ο Δήμαρχος, ο Αντιδήμαρχος ή μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου χωρίς προηγούμενη απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής. Στις περιπτώσεις αυτές, η Επιτροπή αποφασίζει χωρίς καθυστέρηση, αν η μετακίνηση ήταν επιβεβλημένη ή όχι.

5) Έχει την ευθύνη για την πιστή εκτέλεση του προϋπολογισμού.

6) Αποφασίζει το ετήσιο πρόγραμμα προσλήψεων προσωπικού κάθε κατηγορίας.

7) Εισηγείται στο ΔημοτικόΣυμβούλιο το πολυετές σχέδιο διαχείρισης της ακίνητης περιουσίας του Δήμου και έχει την ευθύνη της υλοποίησής του.

8)Αποφασίζει αιτιολογημένα για την τροποποίηση του φυσικού ή οικονομικού αντικειμένου συμβάσεων, σύμφωνα με την εφαρμοζόμενη σε κάθε περίπτωση νομοθεσία. Στις συμβάσεις αυτές εγκρίνει το πρωτόκολλο παραλαβής με αιτιολογημένη απόφασή της.

9) Αποφασίζει την κατάρτιση των όρων, τη σύνταξη των διακηρύξεων, τη διεξαγωγή και κατακύρωση κάθε μορφής δημοπρασιών και διαγωνισμών, για έργα, μελέτες, προμήθειες και υπηρεσίες, καθώς και τη συγκρότηση των Ειδικών Επιτροπών διεξαγωγής και αξιολόγησης από μέλη της ή ειδικούς επιστήμονες, υπαλλήλους του Δήμου ή δημόσιους υπαλλήλους.

10) Καταρτίζει τον Κανονισμό λειτουργίας της.

11) Μελετά την ανάγκη σύναψης δανείων, τον καθορισμό των όρων τους και την υποβολή της σχετικής εισήγησης στο ΔημοτικόΣυμβούλιο.

12) Αποφασίζει τον συμβιβασμό ή την κατάργηση δίκης που έχει αντικείμενο μέχρι ποσού 60.000 ευρώ. Όταν το αντικείμενο είναι άνω των 60.000 ευρώ, τότε εισηγείται τη λήψη απόφασης από το ΔημοτικόΣυμβούλιο. Δεν επιτρέπεται συμβιβασμός ή κατάργηση δίκης για απαιτήσεις μισθών, επιδομάτων, αποζημιώσεων, εξόδων παράστασης, εξόδων κίνησης και γενικά μισθολογικών παροχών οποιασδήποτε μορφής, εξαιρουμένων εκείνων για τις οποίες το νομικό ζήτημα έχει επιλυθεί με απόφαση Ανωτάτου Δικαστηρίου.

13) Αποφασίζει για την καταβολή εξόδων κίνησης και ημερήσιας αποζημίωσης, σε ιδιώτες μέλη Επιτροπών ή Ομάδων Εργασίας ή Ομάδων Διοίκησης Έργου, που συγκροτούνται από την Εκτελεστική Επιτροπή ή το Δήμαρχο για μετακινήσεις στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, οι οποίες γίνονται για εκτέλεση υπηρεσίας, σχετικής με το έργο τους, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υποπαρ.Δ9 του ν.4336/2015.

14) Ασκεί καθήκοντα Αναθέτουσας Αρχής για τις συμβάσεις έργου, μελετών, υπηρεσιών και προμηθειών, ανεξαρτήτως προϋπολογισμού πλην των περιπτώσεων που υπάγονται στην αρμοδιότητα του Δημάρχου για την απευθείας ανάθεση.

15) Εισηγείται για ζητήματα διαφάνειας και ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.

16) Εισηγείται στο ΔημοτικόΣυμβούλιο τα σχέδια κανονιστικών Αποφάσεων του Δήμου, με την επιφύλαξη των διατάξεων του αρ.73παρ.1.B.v. του ν.3852/2010(δηλ. το σχέδιο κανονιστικών Αποφάσεων των αρ.79 και 82 του Κώδικα Δήμων & Κοινοτήτων) και παρακολουθεί την υλοποίησή τους.

17) Αποφασίζει για την υποβολή προσφυγών στις διοικητικές Αρχές.

18) Αποφασίζει για την άσκηση ή μη όλων των ένδικων βοηθημάτων και των ένδικων μέσων, καθώς και για την παραίτηση από αυτά.

19) Αποφασίζει για την πρόσληψη πληρεξουσίου δικηγόρου και για την ανάκληση της πληρεξουσιότητάς του, σε όσους Δήμουςείτε δεν έχουν προσληφθεί δικηγόροι με μηνιαία αντιμισθίαείτε αυτοί που έχουν προσληφθεί δεν έχουν δικαίωμα να παρίστανται σε Ανώτατα Δικαστήρια και καθορίζει την αμοιβή τους. Μπορεί,επίσης, να αναθέτει την παροχή γνωμοδοτήσεων, μόνο εφόσον δεν έχουν προσληφθεί δικηγόροι, με μηνιαία αντιμισθία. Με Απόφασή της είναι δυνατή, κατ’ εξαίρεση, η ανάθεση σε δικηγόρο, εξώδικου ή δικαστικού χειρισμού, ανά υπόθεση, ζητημάτων, τα οποία έχουν ιδιαίτερη σημασία για τα συμφέροντα του Δήμου και απαιτούν εξειδικευμένη γνώση ή εμπειρία. Στις περιπτώσεις αυτές, η αμοιβή του δικηγόρου ορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του αρ.281 του Κώδικα Δήμων & Κοινοτήτων.

20) Αποφασίζει για:

i) τη διαγραφή χρεών και την απαλλαγή από προσαυξήσεις κατά το αρ.174 του Κώδικα Δήμων & Κοινοτήτων,

ii) τη διευκόλυνση οφειλετών για ποσά άνω των 150.000 ευρώ κατά το αρ.170 του Κώδικα Δήμων & Κοινοτήτων,

iii) την απευθείας ανάθεση σε Νομικά Πρόσωπα και Δημοτικές Επιχειρήσεις κατά το αρ.12 του ν.4412/2016,

iv) τη χρηματοδότηση Κοινωφελών Επιχειρήσεων κατά το αρ.259παρ.1 του Κώδικα Δήμων & Κοινοτήτων, καθώς και για την έγκριση της απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου της Κοινωφελούς Επιχείρησης για είσπραξη εύλογης αποζημίωσης κατά την παρ.3 του ίδιου άρθρου.

v) την παραχώρηση εγκαταστάσεων, εξοπλισμού και μέσων προς τις Κοινωφελείς Επιχειρήσεις κατά το αρ.259παρ.4 του Κώδικα Δήμων & Κοινοτήτων,

vi) την έγκριση των προϋπολογισμών των ισολογισμών, των ετησίων προγραμμάτων δράσης και των εκθέσεων πεπραγμένων των Νομικών Προσώπων και Επιχειρήσεων του Δήμου.

21) αποφασίζει για την αποδοχή κληρονομιών, κληροδοσιών και δωρεών.

(Να σημειωθεί ότι, βάσει της παρ.5 του αρ.82 του ν.3852/2010, όπως τροποποιήθηκε από το αρ.83 του ν.4555/2018, η αποδοχή κληροδοτήματος, κληρονομιάς ή δωρεάς, η οποία διατίθεται ρητά και αποκλειστικά σε Κοινότητα έως 300 κατοίκων, γίνεται από την Οικονομική Επιτροπή, μετά από σύμφωνη γνώμη του οικείου Προέδρου Κοινότητας.)

Για τις ανωτέρω περιπτώσεις 17, 18 και 19 η Απόφαση λαμβάνεται ύστερα από Γνωμοδότηση δικηγόρου, η ανυπαρξία της οποίας συνεπάγεται ακυρότητα της σχετικής Απόφασης. Αυτό ισχύει και όταν αποφασίζει, σχετικά, το ΔημοτικόΣυμβούλιο, λόγω υπέρβασης του αντικειμένου των 60.000 ευρώ της ανωτέρω περ.12.

Σύμφωνα με την περ.ε’ της παρ.1 του αρ.58 «Αρμοδιότητες του Δημάρχου» του ν.3852/2010, όπως μετεβλήθη με την παρ.1 του αρ.14 του ν.4625/2019, ο Δήμαρχος αποφασίζει για την έγκριση των δαπανών και τη διάθεση όλων των εγγεγραμμένων στον προϋπολογισμό πιστώσεων, συμπεριλαμβανομένων των πιστώσεων που εγγράφονται σε αυτόν με αναμόρφωση, με την έκδοση της σχετικής απόφασης ανάληψης υποχρέωσης. Για την άσκηση της αρμοδιότητας αυτής δεν απαιτείται προηγούμενη απόφαση συλλογικού οργάνου, εκτός αν αυτή είναι απαραίτητη, προκειμένου να επιτευχθεί η απαιτούμενη εξειδίκευση της πίστωσης.Στην τελευταία αυτή περίπτωση, πριν από την απόφαση του Δημάρχου, προηγείται Απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής για μέρος ή το σύνολο των πιστώσεων που χρήζουν εξειδίκευσης.

Υπογραμμίζεται πως η Οικονομική Επιτροπή, με ειδική Απόφαση που λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία των μελών της, μπορεί να παραπέμπει συγκεκριμένο θέμα της αρμοδιότητας της στο Δημοτικό Συμβούλιο για τη λήψη απόφασης, εφόσον κρίνει ότι αυτό επιβάλλεται από την ιδιαίτερη σοβαρότητά του.

Και αντιστρόφως, η παρ.6 του 65 του ν.3852/2010 όπως αντικαταστάθηκε από το αρ.72 του ν.4555/2018, προβλέπει πως το Δημοτικό Συμβούλιο μπορεί με Απόφασή του να μεταβιβάζει στην Οικονομική Επιτροπή αρμοδιότητές του σχετικές με το αντικείμενό της.

Τέλος, σύμφωνα με την παρ.18 του αρ.5 του ν.4623/2019, όπου σε διατάξεις νόμων, προεδρικών διαταγμάτων και λοιπών κανονιστικών πράξεων, ορίζεται ως αρμόδιο όργανο το Δημοτικό Συμβούλιο σχετικά με αρμοδιότητες, οι οποίες με τον.4623/2019έχουν μεταβιβαστεί στην Οικονομική Επιτροπή, εφεξής αρμόδιο όργανο για τη λήψη Απόφασης ή έγκρισης θα είναι η Οικονομική Επιτροπή.