Τετάρτη 26 Μαΐου 2021

Υπερ-πανσέληνος και έκλειψη Σελήνης: Η σπάνια αστρονομική... συγκυρία του Μαΐου

Υπερ-πανσέληνος και έκλειψη Σελήνης: Η σπάνια αστρονομική... συγκυρία του Μαΐου

Της Αθηνάς Δημητρακοπούλου

Η πανσέληνος Μαΐου φέρνει μαζί της ένα αστρονομικό υπερθέαμα στον ουρανό: Έκλειψη Σελήνης και Ματωμένο Φεγγάρι. Ο αστροφυσικός Δρ. Αλέξιος Λιάκος εξηγεί στο iEidiseis τι θα συμβεί και γιατί.

Τα βλέμματα θα στραφούν στον ουρανό αύριο το βράδυ αλλά και απόψε για την εκτυφλωτική «ματωμένη» Υπερ-πανσέληνο του Μαΐου με ολική έκλειψη Σελήνης που θα προσφέρει ένα μοναδικό υπερθέαμα, με την κορύφωσή του να είναι -σε ώρα Ελλάδας- το πρωί της Τετάρτης 26 Μαΐου στις 11:48 π.μ. όταν στον Ειρηνικό θα είναι νύχτα.

Για την Ελλάδα όμως, επειδή το μέγιστο θα είναι το πρωί, το φεγγάρι θα είναι σχεδόν το ίδιο γεμάτο και σήμερα το βράδυ και αύριο, όμως επειδή είναι πιο κοντά στη Γη, θα είναι πιο φωτεινό.

Ο Δρ. Αλέξιος Λιάκος, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής του Ινστιτούτου Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπισης - Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, εξηγεί στο iEidiseis τι ακριβώς είναι το αστρονομικό φαινόμενο που θα μαγνητίσει.

Γιατί είναι «Υπερ-πανσέληνος»

Όπως εξηγεί ο Δρ. Λιάκος, «την Τετάρτη 26/5/2021 θα λάβει χώρα η Υπερ-Πανσέληνος (η δεύτερη του 2021), η οποία παίρνει το όνομά της από τον συνδυασμό των φαινομένων της Πανσελήνου και της κοντινότερης απόστασης μεταξύ Σελήνης-Γης. Η Σελήνη έχει ελλειπτική τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας, δηλαδή η απόστασή του από τη Γη αυξομειώνεται μεταξύ περίπου 355.000-405.000 χλμ. μέσα σε περίπου 28 ημέρες. Στην κοντινότερή απόσταση του, η φαινόμενη διάμετρος του δορυφόρου μας στον ουρανό είναι ελαφρώς μεγαλύτερη, ενώ είναι και ελαφρώς φωτεινότερο, ιδίως όταν η ελάχιστη απόσταση συνδυάζεται με την Πανσέληνο.

Από πού θα είναι ορατή η ολική έκλειψη Σελήνης

«Τελείως συγκυριακά, την ίδια ημερομηνία και κατά τη διάρκεια της νύκτας σε περιοχές της Ανατολική Ασίας, Ωκεανίας, Ανταρκτικής και Αμερικής (ολόκληρη η ήπειρος) θα λάβει χώρα το φαινόμενο της Σεληνιακής έκλειψης», συνεχίζει ο ίδιος, επισημαίνοντας ωστόσο πως «την ολικότητα θα μπορέσουν να δουν μόνο οι κάτοικοι της κεντρικής και ανατολικής Ωκεανίας, Ανταρκτικής και των νησιών του Ειρηνικού Ωκεανού. Στις υπόλοιπες περιοχές το φαινόμενο θα φανεί ως είτε ως μερική έκλειψη ή έκλειψη παρασκιάς». 

Η παρασκιά, η έκλειψη και γιατί λέγεται «Ματωμένο Φεγγάρι»

«Η Σελήνη θα μπει στη σκιά της Γης με αποτέλεσμα να μην φωτίζεται καθόλου από τον Ήλιο, δηλαδή, θα υπάρχει μια ευθυγράμμιση του Ήλιου-Γης-Σελήνης. Ωστόσο, η Σελήνη δεν χάνει εξ ολοκλήρου το χρώμα της εισερχόμενη στην παρασκιά και μετέπειτα στη σκιά της Γης. Από το φυσικό της χρώμα, εισερχόμενη στην παρασκιά της Γης, αρχίζει να χάνει φωτεινότητα και εισερχόμενη μετέπειτα στη σκιά της Γης αρχίζει και παίρνει μία κοκκινωπή απόχρωση. Κατά τη διάρκεια της ολικότητας (όταν βρίσκεται πλήρως εντός της σκιάς της Γης), η Σελήνη έχει ένα πορφυρό χρώμα, γι' αυτό και αποκαλείται "ματωμένο φεγγάρι". Ο λόγος αυτής της απόχρωσης είναι το προσπίπτον φως επάνω στη Σελήνη, όχι όμως απευθείας από τον Ήλιο, αλλά μέσω της ατμόσφαιρας της Γης. Για την ακρίβεια, η ατμόσφαιρα της Γης έχει την ιδιότητα να σκεδάζει το φως σε διάφορες γωνίες ανάλογα με το χρώμα του (μήκος κύματος). Το κόκκινο φως σκεδάζεται πολύ λιγότερο σε σχέση με το μπλε (εξ ου και ο ουρανός φαίνεται γαλανός την ημέρα, ενώ ο Ήλιος και η Σελήνη φαίνονται κόκκινοι κατά την ανατολή ή τη δύση τους σε έναν τόπο), επομένως το φως του Ήλιου που εισέρχεται στην ατμόσφαιρα της Γης, η οποία παίζει τον ρόλο του "φακού", σκεδάζεται και εξέρχεται από αυτήν. Το "κόκκινο" μέρος του εξερχόμενου ηλιακού φωτός αποκλίνει ελαφρώς την αρχικής του πορείας και προσπίπτει επάνω στη Σελήνη και της προσδίδει αυτήν την ερυθρά απόχρωση.»

Τι βλέπουμε στην εξωτερική φωτογραφία του άρθρου

MOON

Το φαινόμενο της Σεληνιακής έκλειψης σε διάφορες φάσεις του. Η Σελήνη είναι πλήρως φωτισμένη όταν βρίσκεται εκτός της παρασκιάς της Γης με φωτισμό απευθείας από τον Ήλιο. Εισερχόμενη στην παρασκιά της Γης η ένταση του προσπίπτοντος φωτός από τον ήλιο μειώνεται και προστίθεται σταδιακά το φως από την ατμόσφαιρα της Γης. Όταν είναι εξολοκλήρου στη σκιά της Γης το φως που προσπίπτει επάνω της προέρχεται εξολοκλήρου από τη σκέδαση-διάθλαση του Ηλιακού φωτός στην ατμόσφαιρα της Γης με αποτέλεσμα μόνο τα πιο «κόκκινα» φωτόνια να φτάνουν στην επιφάνειά της, γι’ αυτό και παίρνει αυτό το κοκκινωπό χρώμα και καλείται «ματωμένο» φεγγάρι. Οι σχετικές διαστάσεις και αποστάσεις του Ήλιου, Γης και Σελήνης δεν είναι πραγματικές και σχεδιάστηκαν έτσι για να εξυπηρετήσουν καλύτερα στην κατανόηση του φαινομένου.

Πηγή:ieidiseis.gr

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

(3)