«SOS» για τη διασφάλιση της παροχής φτηνού πόσιμου νερού στους κατοίκους της περιφερειακής Ελλάδας εκπέμπει η Ενωση Δημοτικών Επιχειρήσεων Υδρευσης-Αποχέτευσης (ΕΔΕΥΑ).
Οι δημοτικές επιχειρήσεις που είναι αρμόδιες για την παροχή ποιοτικού νερού σε πολίτες και αγρότες όλης της ελληνικής επικράτειας -πλην των αστικών κέντρων της Αττικής και της Θεσσαλονίκης- αντιμετωπίζουν μείζον ζήτημα οικονομικής βιωσιμότητας, κυρίως λόγω αυξημένου ενεργειακού κόστους, αλλά και της αδιανόητης απροθυμίας της κυβέρνησης να εγκύψει στο πρόβλημα και να δώσει λύσεις.
«Αδυνατεί η κυβέρνηση; Επικρατεί μια συγκεντρωτική λογική από πλευράς του κράτους; Υπάρχουν δεύτερες σκέψεις που οδηγούν στην ιδιωτικοποίηση των επιχειρήσεων που εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον;», είναι τα ερωτήματα που έθεσαν σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου από τα γραφεία της ΚΕΔΕ στην Αθήνα ο πρόεδρος της ΕΔΕΥΑ (δήμαρχος Ρεθύμνης) Γ. Μαρινάκης και ο αντιπρόεδρος (δήμαρχος Λαρισαίων) Απ. Καλογιάννης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασαν, από τον Αύγουστο του 2021 έως σήμερα το πρόσθετο ενεργειακό κόστος που έχουν να αντιμετωπίσουν οι 126 ΔΕΥΑ της χώρας (η ζημία, όπως ειπώθηκε) έχει συσσωρευθεί σε περίπου 120 εκατ. ευρώ. «Μπαίνουν μέσα κατά 8 εκατ. ευρώ τον μήνα», εξήγησε ο κ. Καλογιάννης. Σε ποσοστιαία μεγέθη, το ενεργειακό κόστος στη χαμηλή τάση ηλεκτρικού ρεύματος έχει αυξηθεί κατά 239% και της μέσης τάσης κατά 406%!…
Γεωτρήσεις
Ο τρόπος κατανομής του επιπλέον ενεργειακού κόστους δεν μπορεί να αποτυπωθεί οριζόντια. Για παράδειγμα, το κόστος είναι μεγαλύτερο για τις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν γεωτρήσεις σε σύγκριση με αυτές που αξιοποιούν νερό από λίμνες, ποτάμια ή άλλους ταμιευτήρες. Τεράστιο θέμα, υπογράμμισε ο κ. Μαρινάκης, υπάρχει με τις ΔΕΥΑ που προχωρούν σε αφαλατώσεις: «Η Σύρος είναι σε απόγνωση. Πέρυσι τον Ιούλιο ο λογαριασμός της ΔΕΗ ήταν 150.000 ευρώ, φέτος τον Οκτώβριο ήταν 500.000 ευρώ», εξήγησε.
Στην περίπτωση της ΔΕΥΑ Ρεθύμνου, «εγώ πήρα να συγκρίνω τους ίδιους μήνες. Οκτώβριος 2020: 250.000 ευρώ. Οκτώβριος 2021: 444.000 ευρώ. Οκτώβριος 2022: 1.036.000 ευρώ», περιέγραψε ο δήμαρχος της κρητικής πόλης που συγκαταλέγεται στους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της χώρας. Οι δήμαρχοι αποδόμησαν τα περί «εισαγόμενου» προβλήματος, επισημαίνοντας ότι οι μεγάλες αυξήσεις εμφανίστηκαν πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Τόνισαν, μάλιστα, ότι επί… ρήτρας αναπροσαρμογής η αύξηση στο ενεργειακό κόστος ήταν μικρότερη, συγκριτικά με την περίοδο όπου η ρήτρα ενσωματώθηκε στους λογαριασμούς.
Οι ΔΕΥΑ, παρότι αποτελούν δημόσιες επιχειρήσεις που παρέχουν ένα δημόσιο αγαθό, δεν έτυχαν των επιδοτήσεων που η κυβέρνηση χορήγησε σε άλλες επιχειρήσεις. Το 4μηνο μεταξύ Σεπτεμβρίου και Δεκεμβρίου 2021 δεν έλαβαν την παραμικρή επιδότηση για τους λογαριασμούς ρεύματος, όπως εξήγησε ο κ. Καλογιάννης, ενώ εντός του 2022 η επιδότηση ξεκίνησε από 65 ευρώ/MWh μέχρι να φτάσει τα 130 ευρώ/MWh. Το θέμα, όμως, είναι ότι οι περισσότερες λειτουργίες των ΔΕΥΑ απαιτούν ισχύ μεγαλύτερη των 35kva, όπου οι κυβερνητικές επιδοτήσεις πρακτικά εξανεμίζονται – χαρακτηριστικό είναι ότι από πλευράς ΔΕΥΑ έχει διατυπωθεί το αίτημα-κριτική προς την κυβέρνηση «να επιδοτηθούμε τουλάχιστον όπως τα κομμωτήρια ή οι φούρνοι».
Το πρόβλημα με το αυξημένο ενεργειακό κόστος έχει γνωστοποιηθεί, σύμφωνα με τους δύο δημάρχους, πλήρως και πολύ πρώιμα (από τον Σεπτέμβριο του 2021) στην κυβέρνηση, ενώ επισημαίνεται επισταμένως και από την ΚΕΔΕ σε συναντήσεις με υπουργούς.
Σύμφωνα με όσα ειπώθηκαν στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου, οι απαντήσεις που έχει λάβει η ΕΔΕΥΑ απηχούν δύο διαφορετικές αντιλήψεις εντός του κυβερνητικού επιτελείου: από τη μία ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Στ. Πέτσας, έχει μιλήσει για επιχορηγήσεις 40 εκατ. ευρώ (20+20 εκατ.) -χρήματα που υπολείπονται κατά 80 εκατ. ευρώ της μέχρι σήμερα «ζημίας» και σε κάθε περίπτωση «ακόμη δεν έχουμε εισπράξει τίποτα», ξεκαθάρισε ο κ. Καλογιάννης-, ενώ ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θ. Σκυλακάκης, αντιπρότεινε να προχωρήσουν οι ΔΕΥΑ σε αυξήσεις των τιμολογίων νερού.
«Οχι, δεν θα το κάνουμε τη στιγμή που η κοινωνία χειμάζεται», υπογράμμισε ο κ. Καλογιάννης, απορρίπτοντας κάθε ενδεχόμενο αυξήσεων. Πώς ανταποκρίνονται σήμερα οι ΔΕΥΑ στο αυξημένο ενεργειακό κόστος; «Δίνουν έναντι, αυτό που μπορούν. Δεν μπορούν να πληρώσουν όλο το κόστος», εξήγησε ο κ. Μαρινάκης. Σημειώνεται ότι 123 από τις 126 ΔΕΥΑ έχουν πάροχο τη ΔΕΗ, κάτι που σημαίνει ότι, εν τέλει, στη συγκεκριμένη εταιρεία μετακυλίονται τα οικονομικά προβλήματα των δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης, ενώ η ΔΕΗ ήδη απειλεί να διακόψει την παροχή σε αντλιοστάσια και βιολογικούς καθαρισμούς, «δηλαδή τρελά πράγματα», σχολίασε ο δήμαρχος Λαρισαίων.
Τα αιτήματα της ΕΔΕΥΑ για την άρση του αδιεξόδου που αντιμετωπίζουν είναι πολύ συγκεκριμένα: άμεση επιδότηση από την κυβέρνηση για την κάλυψη του επιπλέον ενεργειακού κόστους, ρύθμιση οφειλών για χρέη προηγούμενων περιόδων (τα συνολικά χρέη των ΔΕΥΑ προς τη ΔΕΗ υπολογίζονται σε 150 εκατ. ευρώ), καθώς και εξασφάλιση του απαιτούμενου ενεργειακού χώρου για την ενεργειακή αυτονομία των ΔΕΥΑ (π.χ. παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος μέσω φωτοβολταϊκών).
Οι ανησυχίες για το ενδεχόμενο ιδιωτικοποιήσεων των ΔΕΥΑ ήταν πέρα από εμφανείς στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου. Χαρακτηριστική ήταν η ένταση με την οποία οι δύο δήμαρχοι έθιξαν το ζήτημα της (υπο)στελέχωσης των δημοτικών επιχειρήσεων. Αν και ανταποδοτικού χαρακτήρα, οι ΔΕΥΑ δεν έχουν ελευθερία κινήσεων σε προσλήψεις, παρότι κάτι τέτοιο δεν θα επιβάρυνε τον κρατικό προϋπολογισμό. Το προσωπικό γηράσκει, πλησιάζει στην «έξοδο» λόγω συνταξιοδότησης, αλλά δεν αντικαθίσταται.
Δυναμικές διεκδικήσεις
«Μπαίνουν σκέψεις περί ιδιωτικοποιήσεων στο νερό. Εκεί οδηγούνται τα πράγματα», είναι η ανησυχία που εξέφρασε ο κ. Καλογιάννης, σημειώνοντας ότι έχουν ήδη υπάρξει ομόφωνες αποφάσεις του Δ.Σ. της ΕΔΕΥΑ, «που αντανακλά όλο το πολιτικό φάσμα», ενάντια σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. «Σε παγκόσμιο επίπεδο, όπου έχουν υπάρξει τέτοιες πρακτικές, έχουμε πλέον μια πλήρη αντιστροφή. Ιδιωτικές εταιρείες πήραν τα νερά στα χέρια τους, δεν επένδυσαν μία, έβγαλαν όσα έβγαλαν, χρεοκόπησαν τις επιχειρήσεις και τα νερά γύρισαν ξανά στο Δημόσιο ώστε να ξαναεπενδύσει το ίδιο», θύμισε ο αντιπρόεδρος της Ενωσης.
Η ΕΔΕΥΑ δηλώνει έτοιμη για δυναμικές διεκδικήσεις για την επιβίωση των δημοτικών επιχειρήσεων. «Δεν είμαστε δεδομένες Ιφιγένειες. Μπορούμε όμως να γίνουμε καλές Κλυταιμνήστρες», σημείωσε με νόημα ο κ. Μαρινάκης.
Εκδήλωση για το νερό
Σε εκδήλωση με θέμα «Νερό - Δημοκρατία - Δημόσια αγαθά - Κινήματα», που θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 4 Δεκεμβρίου 2022 στις 10:30 π.μ. στον εκθεσιακό χώρο «Σεράφειο» του Δήμου Αθηναίων (Εχελιδών και Πειραιώς 144), καλεί η Πρωτοβουλία για τη Διασφάλιση της Δημόσιας Διαχείρισης του Νερού. Στην εκδήλωσή καλούνται πολίτες, κοινωνικά κινήματα, συνδικαλιστικοί φορείς, πολιτικά κόμματα, οργανώσεις και στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης.
«Η ιδιωτικοποίηση των κοινωνικών αγαθών, όπως το νερό και το ηλεκτρικό ρεύμα, συνιστούν παραβίαση του Συντάγματος, του κράτους δικαίου και των βασικών αρχών του δημοκρατικού πολιτεύματος. Το ΣτΕ δικαίωσε τους αγώνες του κινήματος για το Δημόσιο Νερό με τις αποφάσεις του το 2014 για το ΤΑΙΠΕΔ, το 2021 για την ΚΥΑ τιμολόγησης νερού, το 2022 για την έξοδο ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ από το ΤΑΙΠΕΔ και πάλι το 2022 κατά της ιδιωτικοποίησης του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος (ΕΥΣ) της Αττικής» («Δεύτερο “χαστούκι” για το νερό», «Εφ.Συν.», 7/10/2022), αναφέρει στο κάλεσμά της η Πρωτοβουλία.
«Η κυβέρνηση αντί να εφαρμόσει την απόφαση του ΣτΕ για την επιστροφή της πλειοψηφίας των μετοχών ΕΥΔΑΠ-ΕΥΑΘ από το Υπερταμείο στο Δημόσιο, με τροπολογία σε άσχετο νομοσχέδιο, ακύρωσε την Απόφαση του 2022 της Ολομέλειας του ΣτΕ, γεγονός που συνιστά αντιδημοκρατική εκτροπή πρωτοφανή για τα ελληνικά δεδομένα», επισημαίνει η Πρωτοβουλία, την οποία στηρίζουν 73 φορείς από όλη την Ελλάδα. Στην εκδήλωση θα μιλήσουν:
● Μαρία Καραμανώφ, αντιπρόεδρος του ΣτΕ ε.τ., πρόεδρος Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας
● Ηλίας Κλάπας, πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά
● Ηλίας Κορλός, πρόεδρος Σωματείου Επιστημονικού Προσωπικού ΕΥΔΑΠ, εκπρόσωπος της Πρωτοβουλίας
● Γιώτα Σταθά, μέλος Δ.Σ. Διπλωματούχων Μηχανικών ομίλου ΔΕΗ
Παρεμβάσεις θα κάνουν οι:
● Γεώργιος Κασιμάτης, πανεπιστημιακός, Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου
● Λουίζα Βαλεντίν, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Υπερεθνικών Μελετών (ΤΝΙ), Αμστερνταμ, Ολλανδία
● David Hall, επισκέπτης καθηγητής στο Διεθνές Κέντρο Ερευνας Δημόσιων Υπηρεσιών
Τη συζήτηση θα συντονίσει ο δημοσιογράφος Τάσος Σαραντής.
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου