Αναποτελεσματικά σχεδόν όλα τα μονοκλωνικά αντισώματα
Ερωτηματικό παραμένει το εύρος της διασποράς της Όμικρον στην Ελλάδα με τους επιστήμονες να εκτιμούν ότι το πρώτο μεγάλο κύμα επέλασης αναμένεται από τις πρώτες κιόλας μέρες του Ιανουαρίου.
Ο δόκτωρ Μοριακής Βιολογίας Γιάννης Πρασσάς, έχοντας και την εμπειρία του Τορόντο όπου μέσα σε μόλις 3 εβδομάδες η μετάλλαξη Όμικρον κυριάρχησε, περιέγραψε τον τρόπο που θα εξαπλωθεί η νέα μετάλλαξη και στη χώρα μας:
«Είναι τέτοια τα χαρακτηριστικά του ιού και τέτοιες οι ομοιότητες της ανοσίας που έχουν οι χώρες στη Δύση, είναι αρκετά πιθανό να δούμε και στην Ελλάδα αυτό που βλέπουμε κ στις άλλες χώρες. Δηλαδή είτε θα είναι ο ρυθμός διπλασιασμού ανά 2,9 μέρες, είτε ανά 3,5, είτε ανά 4,5 μέρες δεν θα έχει τόση σημασία γιατί μια επιθετική φύση σημαίνει ότι θα ζήσουμε ένα πολύ μεγάλο κύμα μολύνσεων», ανέφερε.
Με βάση αυτή την παραδοχή – να διπλασιάζονται τα κρούσματα ανά 3 ημέρες – που είναι ένα πολύ πιο αισιόδοξο σενάριο από αυτό που συμβαίνει στην Αγγλία, το μοντέλο οδηγεί στο εξής:
Η πιθανή εξέλιξη των κρουσμάτων
Στις 20 Δεκεμβρίου καταγράφηκαν 26 κρούσματα της μετάλλαξης Όμικρον. Στις 26 Δεκεμβρίου θα έχουν ανέλθει σε 104, την Πρωτοχρονιά θα είναι 416, στις 7 Ιανουαρίου θα φτάσουν τα 1664 και στις 13/1 θα έχουν εκτιναχθεί σε 6.656. Αυτά είναι τα κρούσματα που θα καταγράφει ο ΕΟΔΥ..
Δεδομένου ότι τα πραγματικά κρούσματα είναι τέσσερις έως πέντε φορές περισσότερα των καταγραφομένων, τότε τα αντίστοιχα νούμερα
Αν λοιπόν οι άνθρωποι που νοσούν με Όμικρον είναι πενταπλάσιοι από αυτούς που καταγράφονται τότε, χθες είχαμε 130. Στις 26 Δεκεμβρίου θα’ ναι 780, 1η Ιανουαρίου θα είναι 3.120, 7 Ιανουαρίου 12.480, ενώ στις 13 Ιανουαρίου 50.000 άνθρωποι θα νοσούν με τη μετάλλαξη Όμικρον.
«Είναι σχεδόν σίγουρο ότι τα κρούσματα είναι πολύ περισσότερα από αυτά που έχουμε καταγράψει. Ειδικά αυτό που ονομάζουμε ορφανά κρούσματα. Αυτό σημαίνει ότι ο ιός κυκλοφορεί στην κοινότητα. Είναι τέτοια τα χαρακτηριστικά του που σίγουρα θα δούμε στην Ελλάδα, στο προσεχές διάστημα, τα κρούσματα σιγά σιγά να ανεβαίνουν κ όταν αρχίσουν να ανεβαίνουν θα δούμε μία επιθετική αύξηση», αναφέρει ο Δόκτωρ Μοριακής Βιολογίας Γιάννης Πρασσάς.
Τα πραγματικά κρούσματα Όμικρον στη χώρα μας εκτιμώνται σε πολλά περισσότερα, και από το γεγονός πως στην Ελλάδα, μόλις το 6% των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, ελέγχεται για το αν πρόκειται για τη μετάλλαξη Όμικρον..
Θύελλα που έρχεται
Δραματική ήταν χθες η προειδοποίηση που απηύθυνε ο επικεφαλής του τμήματος Ευρώπης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Προειδοποίησε τις χώρες να προετοιμαστούν για μια «σημαντική αύξηση» των κρουσμάτων της Covid-19 καθώς η Όμικρον εξαπλώνεται, επισημαίνοντας ότι μέχρι στιγμής η παραλλαγή αυτή κυκλοφορεί κυρίως μεταξύ νεαρών ενηλίκων.
Ο Χανς Κλούγκε σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στη Βιέννη, ανέφερε:
«Βλέπουμε άλλη μια θύελλα να έρχεται. Μέσα σε μερικές εβδομάδες η
Όμικρον θα επικρατήσει σε περισσότερες χώρες της περιοχής, ωθώντας τα
ήδη πιεσμένα συστήματα υγείας στο χείλος του γκρεμού», τόνισε.
Μέχρι στιγμής, το 89% των κρουσμάτων της Όμικρον στην Ευρώπη παρουσιάζει συμπτώματα όπως βήχα, πονόλαιμο και πυρετό. Τα περισσότερα κρούσματα εντοπίζονται σε πόλεις, μεταξύ νέων ενηλίκων (20-40 ετών) που προσβλήθηκαν σε κοινωνικές συναθροίσεις και στον χώρο εργασίας τους.
Τα συμπτώματα
Προβληματισμό πάντως προκαλούν πάντως οι επισημάνσεις των επιστημόνων για τα «παραπλανητικά» συμπτώματα που εμφανίζει η Όμικρον και στα οποία δεν συμπεριλαμβάνεται ο πυρετός, η ανοσμία ή η αγευσία.
Πλέον τα συμπτώματα θυμίζουν ένα κοινό κρυολόγημα.
• Ρινική καταρροή
• Ξηρό λαιμό
• Πονοκέφαλο
• Κόπωση
• Φτέρνισμα
Όπως εξήγησε σε εκδήλωση του ΕΚΠΑ ο καθηγητής, Νίκος Σύψας, μπορεί κάποιος να νοσήσει με κορωνοϊό ακόμα κι αν δεν εμφανίσει πυρετό. Πρόσθεσε ότι αν κάποιος έχει συμπτώματα απλού κρυολογήματος θα ήταν καλό να κάνει ένα μοριακό τεστ.
Στις ιδιομορφίες της μετάλλαξης Όμικρον αναφέρθηκε και ο ομότιμος καθηγητής Παιδιατρικής και Ενδοκρινολογίας του ΕΚΠΑ και μέλος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Γεώργιος Χρούσος σε συνέντευξή του στην δημόσια τηλεόραση.
«Είναι πολύ ανησυχητική, στην Αμερική έχει ήδη υπερβεί το 70% και παίρνει τη θέση της Δέλτα και θα έρθει κι εδώ δεν υπάρχει περίπτωση να μην έρθει» τόνισε ο καθηγητής μιλώντας στην ΕΡΤ.
Πονόλαιμος και καταρροή
«Είναι καθ’ οδόν» πρόσθεσε και εξήγησε ότι το νέο στέλεχος «επειδή είναι πέντε φορές πιο μεταδοτικό αυτό το στέλεχος από το Δέλτα, το αντικαθιστά». Στη συνέχεια ο κ. Χρούσος ανέφερε ότι ξέρουμε ότι αυτοί που είναι καλά εμβολιασμένοι δηλαδή με τρεις δόσεις ανταποκρίνονται σχετικά καλά σε αυτήν την παραλλαγή του ιού. «Συνεπώς όλοι πρέπει να σπεύσουμε και να κάνουμε την τρίτη δόση» τόνισε.
Ο καθηγητής ανέφερε ότι η φυσική ανοσία όντως δεν προστατεύει από την παραλλαγή Όμικρον και φαίνεται ότι τα εμβόλια είναι καλύτερα από τη φυσική νόσο κάτι που χαρακτήρισε «περίεργο» καθώς, όπως είπε, συνήθως ισχύει το αντίθετο. «Ξέρουμε» ανέφερε ο κ. Χρούσος ότι αν έχει κάποιος νοσήσει και κάνει ένα και δύο εμβόλια μετά είναι πολύ πιο ανθεκτικός στη νόσο.
Ερωτηθείς για τα συμπτώματα της Όμικρον τα οποία θυμίζουν απλό κρυολόγημα ο καθηγητής σημείωσε: «Ετσι είναι. Αρχικά οι κορωνοϊοί ήταν ιοί του κοινού κρυολογήματος, απλώς έτυχε και κάνανε αυτές τις μεταλλάξεις που τους κατέστησαν «σοβαρούς και θανατηφόρους». Είναι δύσκολο να πεις από τα συμπτώματα τι συμβαίνει πρέπει να γίνεται το τεστ, ανέφερε ακόμα.
Απαντώντας στην ερώτηση τι είναι εκείνο πού πρέπει να μας θορυβήσει και ειδικότερα σε σχέση με τα παιδιά αναφέρθηκε κατά πρώτον στον πονόλαιμο και δεύτερον στην καταρροή. Δεν φαίνεται να παρατηρείται πυρετός που επιμένει.
Αναποτελεσματικά σχεδόν όλα τα μονοκλωνικά αντισώματα
Εφόσον αυτό επιβεβαιωθεί, τότε τα ήδη επιβαρυμένα νοσοκομεία, που προετοιμάζονται για το επερχόμενο νέο επιδημικό κύμα κρουσμάτων λόγω της Όμικρον, πιθανώς να μην μπορούν να "ποντάρουν" στα μονοκλωνικά αντισώματα, τουλάχιστον στον βαθμό που το έκαναν έως τώρα. Τα αντισώματα αυτά είναι τεχνητές απομιμήσεις φυσικών αντισωμάτων και προορίζονται συνήθως για ασθενείς υψηλού κινδύνου για βαριά Covid-19.
Ήδη μερικές εταιρείες που παράγουν τέτοια αντισώματα, όπως η αμερικανική Regeneron, παραδέχονται ότι τα προϊόντα τους έχουν μικρότερη αποτελεσματικότητα κατά της Όμικρον σε σχέση με τις άλλες παραλλαγές. Με βάση τις έως τώρα δημοσιεύσεις ερευνητών, μόνο δύο μονοκλωνικά αντισώματα φαίνεται να διατηρούν κάποια αποτελεσματικότητα κατά της Όμικρον: το sotrovimab της αμερικανικής εταιρείας βιοτεχνολογίας Vir Biotechnology και της βρετανικής GSK, καθώς και το DXP-604 που τώρα περνάει από κλινικές δοκιμές στην Κίνα και αναπτύχθηκε από τις κινεζικές εταιρείες BeiGene και Singlomics.
Ήδη οι αμερικανικές υγειονομικές αρχές δήλωσαν ότι θα αξιοποιήσουν ευρύτερα το sotrovimab και θα το κατανείμουν στις πολιτείες των ΗΠΑ ανάλογα με τον αριθμό των λοιμώξεων και νοσηλειών και την εξάπλωση της Όμικρον σε κάθε πολιτεία. Όμως πολλές χώρες είτε αδυνατούν να καλύψουν την αναμενόμενη ζήτηση για το sotrovimab είτε δεν μπορούν να έχουν καθόλου πρόσβαση σε αυτό.
Μερικές θεραπείες βασίζονται σε ένα μόνο μονοκλωνικό αντίσωμα, ενώ άλλες σε ένα "κοκτέιλ" από περισσότερα τέτοια αντισώματα. Όλα πάντως προσδένονται στην πρωτεΐνη ακίδα του κορονοϊού, μειώνοντας έως 85% την πιθανότητα να προκαλέσει σοβαρή νόσο. Όμως η Όμικρον έχει πολλαπλές μεταλλάξεις στη συγκεκριμένη πρωτεΐνη, κάτι που εξασθενεί ή αναιρεί τη δράση των συγκεκριμένων θεραπειών, σε βαθμό μεγαλύτερο από τους αρχικούς φόβους των επιστημόνων. "Δεν περιμέναμε να δούμε τέτοια αλλαγή στην αποτελεσματικότητα των αντισωμάτων", δήλωσε ο ιολόγος Ολιβιέ Σβαρτς του Ινστιτούτου Παστέρ στο Παρίσι.
Ακόμη και το sotrovimab που τα πάει καλύτερα, χρειάζεται περίπου τριπλάσια δοσολογία σε σχέση με τις άλλες παραλλαγές του κορονοϊού, για να μειώσει στο μισό τη δυνατότητα πολλαπλασιασμού της Όμικρον μέσα στο σώμα του ασθενούς. Η σχετική ανθεκτικότητα του συγκεκριμένου μονοκλωνικού αντισώματος, σύμφωνα με τον ιολόγο Στούαρτ Τέρβιλ του Ινστιτούτου Κίρμπι του Σίδνεϊ, πιθανώς οφείλεται στο ότι το sotrovimab στοχεύει σε ένα τμήμα της πρωτεΐνης ακίδας που παραμένει αμετάβλητο σε πολλές παραλλαγές του ιού.
Μερικές μελέτες βρήκαν ότι και δύο αντισώματα που ανέπτυξε η AstraZeneca στο Κέιμπριτζ, διατηρούν κάποια - αν και σημαντικά μειωμένη - εξουδετερωτική δράση κατά του ιού. Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τον δρα Σβαρτς του Παστέρ, τα εργαστηριακά στοιχεία πρέπει να επιβεβαιωθούν από κλινικά, δηλαδή πραγματικά, δεδομένα.
Αν όντως διαπιστωθεί ότι το "οπλοστάσιο" των μονοκλωνικών αντισωμάτων είναι σχετικά ανίσχυρο έναντι της Όμικρον, οι γιατροί θα χάσουν ένα εργαλείο-κλειδί για την αποτροπή της σοβαρής νόσησης. "Αν η Όμικρον 'δαγκώνει' τόσο σκληρά, θα είναι συνταγή καταστροφής", δήλωσε ο Τέρβιλ.
Από την άλλη, τα αντιικά χάπια της Pfizer (Paxlovid, ένας συνδυασμός των nirmatrelvir και ritonavir) και της Merck (molnupiravir), τα οποία είναι πολύ φθηνότερα από τα μονοκλωνικά αντισώματα, αναμένεται να είναι αρκετά αποτελεσματικά κατά της Όμικρον, καθώς έχουν διαφορετικό μηχανισμό δράσης. Ειδικά το Paxlovid, με βάση την ανακοίνωση της Pfizer στις 14 Δεκεμβρίου, έχει αποτελεσματικότητα 89% στην αποτροπή της νοσηλείας και του θανάτου στους ασθενείς υψηλού κινδύνου, αρκεί η χορήγηση της θεραπείας να γίνει λίγο μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων.
Μια άλλη πρόκληση, σύμφωνα με τον λοιμωξιολόγο δρα Ρατζές Γκάντι του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης, θα είναι οι γιατροί να διακρίνουν έγκαιρα αν ένας νοσηλευόμενος ασθενής έχει μολυνθεί από Δέλτα ή Όμικρον, επειδή αυτό θα καθορίσει ποιές θεραπείες είναι πιθανότερο να είναι πιο αποτελεσματικές στην περίπτωση του. Ιδεατά, οι γιατροί θα έπρεπε να έχουν πρόσβαση σε ένα γρήγορο τεστ για την ανίχνευση της παραλλαγής. Χωρίς όμως αυτό το εργαλείο, θα πρέπει να πάρουν τις αποφάσεις τους πιο "τυφλά", με βάση το πόσο εξαπλωμένη είναι η Όμικρον στην περιοχή τους.
Με πληροφορίες από ΕΡΤ, ΣΚΑΙ, ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, HELLASJOURNAL.COM, ΕΘΝΟΣ.GR
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου