Σάββατο 2 Απριλίου 2022

Ενας «Δον Κιχώτης» που εκθέτει την Ε.Ε.

Ο Ισπανός πρωθυπουργός έχει καταφέρει να αντιστρέψει το εις βάρος του σκηνικό της εποχής 2015-16 και να ανακτήσει τη χαμένη δημοτικότητά του χάρη σε μια σειρά μεταρρυθμίσεων με κοινωνικό πρόσημο, από αυτές που κάνουν τους εταίρους στις Βρυξέλλες να... ανατριχιάζουν.

«Bγαίνω να πάρω λίγο αέρα». Ηταν πριν από μία εβδομάδα ακριβώς όταν ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ βγήκε από την αίθουσα όπου συνεδρίαζαν οι ηγέτες των 27 χωρών της Ε.Ε., κάνοντας πολλούς να νομίζουν ότι θα τίναζε τη σύνοδο στον αέρα. Το θέμα ήταν η αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και τα αίματα είχαν ανάψει για τα καλά. Ο Σάντσεθ, ο οποίος είχε κατέβει σε κοινό μέτωπο με τον Πορτογάλο ομόλογό του Αντόνιο Κόστα, ζητούσε να ληφθούν άμεσα αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τις τιμές στα καύσιμα και στο ρεύμα. Στην αντίθετη περίπτωση, θα προχωρούσε σε μονομερείς κινήσεις.

Οι σφιχτοχέρηδες του Βορρά, όπως διαβάζουμε στην «El Diario», τον αποκαλούσαν παρασκηνιακά «Δον Κιχώτη που κυνηγάει ανεμόμυλους». Τελικά Σάντσεθ και Κόστα έφυγαν από τη σύνοδο έχοντας κερδίσει μια εξαίρεση και ελευθερία κινήσεων για τις χώρες τους και λίγες μέρες μετά η ισπανική κυβέρνηση ανακοίνωνε ένα σχέδιο έκτακτης βοήθειας απέναντι στις συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία ύψους 16 δισ. ευρώ.

Aν κάτι χαρακτηρίζει τον ρεαλιστή και στοχοπροσηλωμένο Πέδρο Σάντσεθ, ο οποίος μόλις έκλεισε τα 50 στις 29 Φεβρουαρίου, αυτό σίγουρα δεν είναι ο δονκιχωτισμός. Περισσότερο θυμίζει Survivor ή Φοίνικα που αναγεννάται μέσα από τις στάχτες του. Από τα ψηλά στα χαμηλά, στο πουθενά και ύστερα ξανά στην κορυφή. Tα εξηγεί και σε μια βιογραφία του με τίτλο «Εγχειρίδιο επιβίωσης» που κυκλοφόρησε το 2019.

Οταν εξελέγη γενικός γραμματέας του Εργατικού Σοσιαλιστικού Κόμματος της Ισπανίας (PSOE) το καλοκαίρι του 2014, το ιστορικό κόμμα βρισκόταν στα χειρότερά του. Μόλις είχε εισπράξει μια δεύτερη γενναία ήττα στις ευρωεκλογές μετά την ήττα του 2011 από το δεξιό Λαϊκό Κόμμα (ΡΡ) και ο τότε γ.γ. Αλφρέδο Πέρεθ Ρουμπαλκάμπα είχε οδηγηθεί σε παραίτηση.

Οι σοσιαλιστές πλήρωναν τη στροφή τους προς τα δεξιά και τη βουβή υποταγή τους στους κανόνες της λιτότητας. Οι Ισπανοί, βλέποντας το ελληνικό παράδειγμα, είχαν υιοθετήσει τον όρο «πασοκοποίηση» (pasokificacion), ενώ πολλοί ψηφοφόροι το αποκαλούσαν ειρωνικά PPSOE, σαν τις δύο όψεις, δηλαδή, του ίδιου νομίσματος. Παράλληλα θα έχανε σταδιακά πολλές ψήφους προς ένα νεοσύστατο ριζοσπαστικό κόμμα βγαλμένο από τα κινήματα των πλατειών, το Podemos.

Οταν ο «ωραίος Πέδρο», όπως τον αποκαλούσαν τότε -και ακόμα τον αποκαλούν-, ανέλαβε το κόμμα του οποίου ήταν μέλος από το 1993, είχε πέντε χρόνια κοινοβουλευτικής εμπειρίας και ισάριθμα χρόνια στην τοπική αυτοδιοίκηση ως δημοτικός σύμβουλος στη Μαδρίτη. Είχε κάνει οικονομικές σπουδές με μεταπτυχιακό στην πολιτική οικονομία της Ε.Ε. και ήταν γνώστης δύο ξένων γλωσσών (αγγλικά και γαλλικά), γεγονός που τον έκανα να ξεχωρίζει από τους περισσότερους Ισπανούς πολιτικούς της παλιότερης γενιάς.

Αυτά πάντως τα προσόντα, που θα αποδεικνύονταν χρήσιμα στη συνέχεια, δεν τον βοήθησαν ιδιαίτερα στην αρχή. Το PSOE ήρθε δεύτερο και στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις που ακολούθησαν τον Δεκέμβριο του 2015 και κατόπιν, τον Ιούνιο του 2016, λόγω αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης και με το δικομματικό σύστημα να έχει σπάσει για τα καλά λόγω Podemos. Η δεύτερη φορά ήταν και η φαρμακερή για τον Σάντσεθ. Το PSOE σημείωσε ιστορικό χαμηλό με 22,63%, ενώ οι «βαρόνοι» είχαν αποφασίσει πως το κόμμα θα έπρεπε να απόσχει από τη διαδικασία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στον Μαριάνο Ραχόι προκειμένου να αποκτήσει η χώρα «σταθερή κυβέρνηση». Το μόνο εμπόδιο σε αυτό ήταν ο γενικός γραμματέας, ο οποίος επέμενε να λέει «όχι» στον Ραχόι.

Ηταν η ευκαιρία που αναζητούσαν για να επιχειρήσουν αλλαγή ηγεσίας. Οργάνωσαν εσωκομματικό πραξικόπημα υποχρεώνοντάς τον σε παραίτηση από την αρχηγία τού PSOE. Ο Πέδρο Σάντσεθ παραιτήθηκε και από βουλευτής κι ενώ πολλοί πίστεψαν ότι κάπου εκεί τελείωνε η πολιτική του καριέρα, εκείνος επανεξελέγη πανηγυρικά στη θέση του γενικού γραμματέα τον Μάιο του 2017, έχοντας ακολουθήσει μια καμπάνια «από τα κάτω» με σαφές κοινωνικό πρόσημο που επιχειρούσε να μετατοπίσει προς τα αριστερότερα το Σοσιαλιστικό Κόμμα μετά το μπατάρισμα των προηγούμενων ετών. Ακριβώς έναν χρόνο μετά θα γινόταν μεταβατικός πρωθυπουργός με τη στήριξη του Podemos και των εθνικιστικών κομμάτων μετά την πρόταση μομφής κατά του Μαριάνο Ραχόι.

Για να γίνει κανονικός πρωθυπουργός θα έπρεπε να ακολουθήσουν άλλες δύο αναμετρήσεις έως ότου Σοσιαλιστές και Podemos (τους οποίους παλιά αποκαλούσε λαϊκιστές) συμφωνήσουν να σχηματίσουν κυβέρνηση συνεργασίας και με το ακροδεξιό Vox να έχει αναδειχτεί στο μεταξύ στο τρίτο μεγαλύτερο κόμμα. Κατά μία ειρωνεία μάλιστα ο Πάμπλο Ιγκλέσιας, που είχε βάλει στόχο για το Podemos να διεμβολίσει το Σοσιαλιστικό Κόμμα, έχει εγκαταλείψει σχεδόν εδώ κι έναν χρόνο και την ηγεσία του κόμματός του αλλά και την ενεργό πολιτική μετά την αποτυχημένη περιπέτειά του στην αυτόνομη περιφέρεια της Μαδρίτης.

Μέσα σε αυτό το διάστημα σημειώθηκαν κάποια σημαντικά βήματα. Αυξήθηκε δύο φορές ο κατώτατος μισθός, ψηφίστηκε ένας νέος νόμος για τα εργασιακά, ακολουθήθηκε μια πιο φιλοπροσφυγική πολιτική, νομιμοποιήθηκε η ευθανασία, ψηφίστηκαν ευνοϊκότεροι νόμοι για τις γυναίκες και τους ΛΟΑΤΚΙ, ο νέος νόμος για τη στέγαση βρίσκεται στην τελική ευθεία, αν και ακόμα δεν έχει υλοποιηθεί η υπόσχεση για κατάργηση του διαβόητου «νόμου-φίμωτρο» του Ραχόι. Φυσικά, δεν έλειψαν τα φάουλ. Η κυβέρνηση Σάντσεθ συνεχίζει να πουλά όπλα στη Σαουδική Αραβία, προκάλεσε τριβές με τους εταίρους της όταν αποφάσισε να στείλει οπλισμό στην Ουκρανία και ακόμα περισσότερες όταν αποφάσισε να αλλάξει την πάγια πολιτική της Ισπανίας απέναντι στη Δυτική Σαχάρα αποδεχόμενη το καθεστώς αυτονομίας που προτείνει το Μαρόκο.

Ο Σάντσεθ και το PSOE πάντως, πάρα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τελευταία όπως με τον πληθωρισμό ή με την πολυήμερη απεργία των οδηγών φορτηγών, διατηρούν δημοσκοπική πρωτιά με μεγάλη, θα λέγαμε, απόσταση ασφαλείας από το Λαϊκό Κόμμα. Λογικό. Σε μια Ε.Ε. όπου κυριαρχούν οι δυνάμεις της Δεξιάς και του Ακραίου Κέντρου και ο στυγνός καπιταλιστικός δογματισμός, ακόμα και σε έκτακτες συνθήκες όπως η σημερινή, η από πολλές απόψεις «ιβηρική εξαίρεση», χωρίς να έχει προχωρήσει βέβαια σε «σοσιαλιστική επανάσταση», συνιστά μια μικρή όαση.

Γιατί τον επιλέξαμε

Διότι σε μια Ε.Ε. που παραπέμπει στις καλένδες το φλέγον πρόβλημα της ακρίβειας, ο Σάντσεθ πάλεψε για το αυτονόητο και το πέτυχε.

Πηγή: efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

(3)