Ισλανδία: Πλήρης επιτυχία στις δοκιμές για την τετραήμερη εργασία

 

Με απόλυτη επιτυχία στέφθηκε το πείραμα της Ισλανδίας, που αφορούσε μια δοκιμή για την εφαρμογή της εβδομαδιαίας 4ήμερης εργασίας, σύμφωνα με τους ερευνητές. Στο πιλοτικό αυτό πρόγραμμα συμμετείχαν πάνω από 2,500 χιλιάδες εργαζόμενοι, περίπου δηλαδή το 1% του συνόλου, σε 100 διαφορετικούς εργασιακούς χώρους, όπως γραφεία, νοσοκομεία, παιδότοποι και κοινωνικής υπηρεσίες.

Οι δοκιμές πραγματοποιήθηκαν από το 2015 μέχρι το 2019. Οι εργαζόμενοι αμείβονταν το ίδιο, αλλά δούλευαν λιγότερες ώρες, γύρω στις 35-36. Τα αποτελέσματα της έρευνας ανέλυσαν από κοινού, το βρετανικό think tank «Autonomy», και η Ένωση για τη Βιωσιμότητα και τη Δημοκρατία (ALDA) από την Ισλανδία. Σύμφωνα με το Statista, ο μέσος όρος ωρών εργασίας ανά εβδομάδα στη χώρα, το 2019, ήταν 38,7 ώρες. Το 2000 ήταν 40,7 ώρες, ενώ το 2007 σημειώθηκε η μεγαλύτερη τιμή, 40,9 ώρες.

Η ανάλυση λοιπόν έδειξε πως, όσον αφορά την παραγωγικότητα, αντίθετα με τους ισχυρισμούς πως οι μειωμένες ώρες θα οδηγήσουν σε μείωσή της, κάποιες φορές παρέμεινε σε σταθερά επίπεδα, ενώ άλλες σημείωσε αύξηση. Επιπλέον, οι εργαζόμενοι ανέφεραν ότι αισθάνονταν λιγότερο άγχος, ενώ ο κίνδυνος της εξάντλησης ήταν μειωμένος. Επίσης, σημείωσαν πως η υγεία τους και η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής βελτιώθηκαν.

Εκτιμάται πως μετά την ολοκλήρωση των δοκιμών, το 86% του εργατικού δυναμικού της χώρας, είτε δουλεύει ήδη λιγότερες ώρες, είτε έχει αποκτήσει το δικαίωμα να διεκδικήσει κάτι τέτοιο.

Αξίζει να σημειωθεί πως οι συγκεκριμένες δοκιμές ξεκίνησαν από το δημοτικό συμβούλιο του Ρέικιαβικ και την ισλανδική εθνική κυβέρνηση, έπειτα από πίεση που δέχθηκαν από  τα συνδικάτα αλλά και ομάδες της κοινωνίας των πολιτών.

Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι οι δοκιμές σχεδιάστηκαν έτσι ώστε να είναι ουδέτερες ως προς τα έσοδα τόσο για το δημοτικό συμβούλιο όσο και για την κυβέρνηση που τις διοργάνωσε. Ο Will Stronge, διευθυντής έρευνας της Autonomy, δήλωσε σχετικά: «Αυτή η μελέτη δείχνει ότι η μεγαλύτερη δοκιμή στον κόσμο για μια πιο σύντομη εργάσιμη εβδομάδα στον δημόσιο τομέα είναι μια τεράστια επιτυχία. Δείχνει ότι ο δημόσιος τομέας είναι ώριμος να πρωτοπορήσει όσον αφορά μια εβδομάδα λιγότερης εργασίας - και μπορούν να αντληθούν διδάγματα για άλλες κυβερνήσεις».

Από την πλευρά του, ο Gudmundur D. Haraldsson, ερευνητής της Alda, υποστήριξε πως αυτή η Ισλανδική μείωση των εργάσιμων ημερών, δείχνει ότι «όχι μόνο είναι δυνατόν να εργαστούμε λιγότερο στη σύγχρονη εποχή, αλλά και ότι αυτή η προοδευτική αλλαγή είναι δυνατή».

Ποιες χώρες ακολουθούν (και ποια όχι)

Η ιδέα της 4ημερης εργασίας κερδίζει υποστήριξη ανά τον κόσμο. Οι υποστηρικτές της επιμένουν ότι θα αυξήσει την παραγωγικότητα, θα βελτιώσει την ψυχική υγεία των εργαζομένων και θα βοηθήσει στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

Για παράδειγμα, στο Ηνωμένο Βασίλειο, 45 βουλευτές από διαφορετικά κόμματα υπέβαλλαν πρόταση, με την οποία καλούσαν την κυβέρνηση να συστήσει μια επιτροπή για να εξετάσει την πρόταση για 4ημερη εβδομάδα εργασίας. Η δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο του περασμένου έτους από τη Survation, διαπίστωσε ότι το 63% του κοινού υποστηρίζει την ιδέα μιας τετραήμερης εργάσιμης εβδομάδας χωρίς απώλεια αμοιβής, ενώ μόνο το 12% αντιτίθεται. Πολλοί θεωρούν ωστόσο πως, η ιδέα γενικότερα για ευέλικτες μορφές εργασίας αυξήθηκε μετά την έλευση της πανδημίας.

 

O Peter Cheese, πρόεδρος της ειδικής ομάδας της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου για την ευέλικτη εργασία, είπε ότι ευέλικτες ρυθμίσεις, όπως η 4ημερη εργασία, «μπορούν και πρέπει να θεωρηθούν εξίσου αποδεκτός τρόπος εργασίας, όπως τυπική πενθήμερη εβδομάδα εργασίας».

Η Ισπανία έχει κι αυτή ανακοινώσει πως θα προχωρήσει σε ένα δοκιμαστικό πρόγραμμα 4 εργάσιμων ημερών την εβδομάδα. Η κυβέρνηση της χώρας, συμφώνησε σε ένα παρόμοιο πρόγραμμα με αυτό της Ισλανδίας, όπου οι εργαζόμενοι θα δουλεύουν 32 ώρες την εβδομάδα, χωρίς μείωση αποδοχών. Το κόστος για αυτό το πρόγραμμα θα ανέλθει περίπου στα 50 εκατομμύρια, ενώ υπολογίζεται πως θα πάρουν μέρος 3.000 έως 6.000 εργαζόμενοι.

Ακόμη, η Microosft Japan, θυγατρική εταιρεία της Microsoft στο Τόκιο, πραγματοποίησε κι αυτή μια δοκιμή ενός προγράμματος εργασίας με λιγότερες ώρες, το 2019. Ειδικότερα, έδωσε στους 2.300 υπαλλήλους της την δυνατότητα να επιλέξουν μεταξύ διάφορων μορφών ευέλικτης εργασίας, ανάλογα με τις εργασιακές συνθήκες και τη ζωή τους. «Ο στόχος της διοίκησης ήταν να δει αν θα υπάρξει αντίστοιχη αύξηση της παραγωγικότητας και του ηθικού όταν μειωθούν οι ώρες. Τα αποτελέσματα του πειράματος ήταν εξαιρετικά θετικά, ενδεικτικό ότι οι εργαζόμενοι ήταν πιο ευτυχισμένοι και 40% πιο παραγωγικοί».

Η Ιαπωνία εξετάζει τώρα και αυτή το ενδεχόμενο μιας συνολικής εφαρμογής τετραήμερης εβδομάδας εργασίας στη χώρα, με την ιαπωνική κυβέρνηση να προσφέρει σχέδια για να πείσει τις εταιρείες να υιοθετήσουν τετραήμερες εβδομάδες εργασίας.

Επιπρόσθετα, η εταιρεία Unilever, δίνει τη δυνατότητα στους εργαζόμενούς της στη Νέα Ζηλανδία να μειώσουν το ωράριό τους κατά 20% χωρίς να αλλάξει ο μισθός τους.
Ενδιαφέρον είναι το γεγονός πως, η Ισλανδία, μια χώρα η οποία προσφέρει γενναιόδωρες κοινωνικές υπηρεσίες στους κατοίκους της, έχοντας ισχυρό σύστημα υγείας και προσπαθώντας να επιτύχει την ισότητα όσον αφορά το εισόδημα, ερευνά τώρα και το ενδεχόμενο να μειώσει τις ώρες εργασίας, κρατώντας τους μισθούς στο ίδιο επίπεδο. Ακόμη, η Ισλανδία κατατάσσεται δεύτερη στη λίστα με τις πιο ευτυχισμένες χώρες του κόσμου, στην οποία κυριαρχούν οι Σκανδιναβικές.

Τα στοιχεία στα οποία βασίζεται η συγκεκριμένη έκθεση είναι τα εξής: ΑΕΠ, προσδόκιμο ζωής, γενναιοδωρία, κοινωνική υποστήριξη, ελευθερία επιλογής και εισόδημα από τη διαφθορά. Η Ελλάδα αντίθετα, η οποία βρίσκεται στην 51η θέση της λίστας, με τον εργασιακό νόμο που πέρασε πρόσφατα, θα αναγκάζει πολλούς εργαζόμενους να δουλεύουν περισσότερο, με μικρότερες απολαβές, αφού θεσμοθετήθηκε το 10ωρο και αυξήθηκαν οι επιτρεπόμενες υπερωρίες, όπως σημείωνε ο εργατολόγος Διονύσης Τεμπονέρας στο tvxs.gr.  

Στην Ευρώπη, η χώρα στην οποία οι εργαζόμενοι δουλεύουν λιγότερες ώρες κατά μέσο όρο, σε ετήσια βάση, είναι η Γερμανία (1,332 ώρες). Ο μέσος όρος μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι 1513 ώρες. Στην Ισλανδία, το αντίστοιχο νούμερο είναι 1,435 ώρες, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται αρκετά πάνω από τον μέσο όρο, με 1,728 ώρες εργασίας ετησίως.  

Όπως γράφει το Forbes, «το μετα-πανδημικό μέλλον της εργασίας θα μπορούσε επίσης να περιλαμβάνει τέσσερις ή πέντε ώρες εργασίας την ημέρα, κάποιες φορές μισές μέρες, αλλά και ευέλικτα χρονοδιαγράμματα, όπου οι άνθρωποι πηγαινοέρχονται στη δουλειά με βάση τις ανάγκες του τρόπου ζωής τους, καθώς και υβριδικά μοντέλα».

Με πληροφορίες από: tvxs.gr & news247.gr