Όταν στα τέλη του 19ου αιώνα ο βασιλιάς Γεώργιος Α΄ μεταφέρει μέσω του υπουργού Εξωτερικών Αλέξανδρου Σκουζέ, την επιθυμία του στον πρωθυπουργό Θεόδωρο Δηλιγιάννη να καθορίσει η κυβέρνηση δια νόμου την απονομή κρατικής επιχορήγησης για τους γάμους των απογόνων του, δέχεται την εξής απλή ερώτηση από τον τότε πρωθυπουργό: “Τι επιχορηγήσεις παίρνουν σε αντίστοιχες περιπτώσεις οι πρίγκιπες της Δανίας;” ώστε να κανονίσει το ποσό... Όταν παίρνει την απάντηση ότι δεν λαμβάνουν καμία μεταφέρει στον ενδιάμεσο υπουργό Εξωτερικών: “Τότε να πείτε σας παρακαλώ εις τον βασιλέα, πως αφού δεν παίρνουν επιχορήγηση οι πρίγκιπες στη Δανία που είναι ένα κράτος πλούσιο και σε οικονομική θέση ασυγκρίτως καλύτερη από την Ελλάδα, πως θα πάρουν από εμάς που είμαστε το φτωχότερο κράτος της Ευρώπης οι Έλληνες πρίγκιπες ;”. Η αποστομωτική πρωθυπουργική απάντηση λήγει εκεί το ζήτημα, αλλά το θέμα επανέρχεται μετά από σχεδόν εξήντα χρόνια.
Είμαστε στις αρχές του 1962 όπου αντίστοιχο πρόβλημα με αυτό της κυβέρνησης Δηλιγιάννη αντιμετωπίζει η Ε.Ρ.Ε του Κωνσταντίνου Καραμανλή, αφού στα μέσα Μαΐου του ίδιου έτους έχει προγραμματιστεί ο γάμος της πριγκίπισσας Σοφίας με τον διάδοχο του ισπανικού θρόνου Χουάν Κάρλος στην Αθήνα. Θα μου πείτε γιατί να είναι πρόβλημα ένας βασιλικός γάμος, αφού οι δεκάδες εστεμμένοι που σπεύδουν σε αυτόν αποτελούν τουριστική ατραξιόν για τη χώρα; Γιατί στο παλάτι δεν βρίσκεται πλέον ο έμπειρος βασιλιάς Γεώργιος Α που ξέρει να αποφεύγει τις πολιτικές ¨κακοτοπιές” γνωρίζοντας πότε να κάνει πίσω, αλλά ο βασιλιάς Παύλος και πίσω από αυτόν η βασίλισσα Φρειδερίκη που θέλει να ελέγχει τα πάντα και ξέρει πως να επιβάλει τη θέλησή της…
Η τελευταία πιέζει με κάθε τρόπο ώστε να εξασφαλίσει όσο γίνεται μεγαλύτερη κρατική προίκα για την ...αποκατάσταση της κόρης της Σοφίας, και σύντομα το ζήτημα από κοσμικό γίνεται πολιτικό αφού ο πρωθυπουργός γνωρίζοντας τις αντιδράσεις που θα προκαλέσει αυτό, ζητά την συναίνεση της αντιπολίτευσης. Όταν αυτή δεν προσφέρεται, στις 19 Φεβρουαρίου 1962 ο υπουργός Οικονομικών Σπύρος Θεοτόκης καταθέτει στη Βουλή νομοσχέδιο σύμφωνα με το οποίο όχι μόνο δίνεται προίκα στη Σοφία ύψους 300.000 δολαρίων, αλλά το υπέρογκο για την εποχή ποσό απαλλάσσεται από κάθε φορολογία και μπορεί να μετατραπεί σε συνάλλαγμα. Αξίζει να σημειωθεί ότι την ίδια εποχή η Φρειδερίκη, στον φιλανθρωπικό της ρόλο, διοργανώνει έρανο για τις “άπορες κορασίδες” προικίζοντας τις, από την τσέπη των δωρητών φυσικά, με 1.000 μόλις δραχμές σε αντίθεση με τα 9 εκατομμύρια δραχμές που ζητά για την κόρη της…
Στην εισηγητική έκθεση του υπουργείου Οικονομικών μάλιστα αναφέρεται ότι το ποσό αυτό προσφέρεται από τον ελληνικό λαό “...εις την αποκατάσταση της βασιλόπαιδος Σοφίας πρωτίστως προβάλλεται ως ηθική και έμπρακτος συμμετοχή αυτού εις το ευτυχές τούτο γεγονός”.
Στη συζήτηση που γίνεται για το θέμα στις 14 Μαρτίου, ο εισηγητής του νομοσχεδίου (και γνωστός φιλοβασιλικός της μεταπολίτευσης) Σπύρος Θεοτόκης ξεπερνά τον εαυτό του μιλώντας στην αγόρευσή του για “οικονομική ανέχεια” του στέμματος, ότι η Φρειδερίκη “δεν έχει αξιόλογον περιουσίαν”, και ζητά μάλιστα αύξηση του ποσού της προίκας.
Εκπρόσωπος της Ένωσης Κέντρου στη συζήτηση είναι ο (μετέπειτα…“unfair”) Κωνσταντίνος Μητσοτάκης που χαρακτηρίζει συνολικά την προίκα ως αναχρονιστικό θεσμό, ενώ αναφέρει ότι στη νύφη πρέπει να δοθεί ανάλογο δώρο με τα 40.000 δολάρια που είχε λάβει το 1947 η αδελφή του βασιλιά Παύλου Αικατερίνη.
Ο αρχηγός της Ε.Κ Γεώργιος Παπανδρέου εμφανίζεται στη συνεδρίαση πιστεύοντας πως θα αντιμετωπίσει τον Κωνσταντίνο Καραμανλή -ο οποίος όμως “παρακολουθεί σιωπών”- ιδιαίτερα επιθετικός αναφέροντας την προίκα ως “βάρβαρον θεσμόν” και “μορφή σωματεμπορίας” σε αντίθεση με το γαμήλιο δώρο που αποτελεί “πράξη αβρότητας και δείγμα πολιτισμού”, ενώ αναφέρει ότι η ηγεσία του κόμματος (Γεώργιος Παπανδρέου, Σοφοκλής Βενιζέλος και Στέφανος Στεφανόπουλος) ως ένδειξη διαμαρτυρίας δεν θα παρευρεθεί στον επίμαχο γάμο. Ενδιαφέρον έχει η άποψη του κόμματος των Προοδευτικών που λέει ότι είναι κατά του θεσμού της προίκας, αλλά δεν θέλει αυτός να καταργηθεί πριν την προικοδότηση της Σοφίας...
Τέλος, οι εκπρόσωποι της ΕΔΑ Ηλίας Ηλιού και Αντώνης Μπριλάκης χαρακτηρίζουν τον θεσμό της προίκας απαρχαιωμένο λέγοντας ότι “Τα τέκνα του βασιλέως, εξαιρέσει του διαδόχου -αντιβασιλέως, είναι απλοί ιδιώτες οι οποίοι μάλιστα αντισυνταγματικά φέρουν τίτλο ευγενείας. Η προίκισις των είναι ιδιωτική υπόθεση του πατρός των”.
Φυσικά, παρά την αποχή από την ψηφοφορία της Ε.Κ και την ΕΔΑ η Σοφία παίρνει την πολυπόθητη προίκα (το πραγματικό νούμερο της οποίας μάλλον δεν θα μάθουμε ποτέ) αλλά “την νύφη” δεν την πληρώνει μόνο ο ελληνικός λαός, αλλά και ο βασιλικός θεσμός στην Ελλάδα. Το παλάτι δείχνοντας για μια ακόμη φορά πλήρως αποκομμένο από την κοινωνία, χάνει πλέον οπαδούς και από τον κεντρώο χώρο και δεν είναι τυχαίο ότι τρία χρόνια μετά έρχεται η οριστική ρήξη με τον Γεώργιο Παπανδρέου με τα γνωστά αποτελέσματα.
Το γεγονός των υπέρογκων κρατικών δαπανών χάριν του γάμου, των αντιδράσεων στη Βουλή, αλλά και της επιμονής της μητέρας της, βασίλισσας Φρειδερίκης για μεγαλοπρέπειες, επιβεβαιώνεται – προς τιμήν της – και από τη βασίλισσα της Ισπανίας, Σοφία, η οποία δε διστάζει να αναφερθεί και σε συγκεκριμένα κρούσματα υπερβολής και αμετροέπειας της Αυλής. Π.χ. ο Βασιλιάς Παύλος χάρισε στους μελλόνυμφους «κάποια ωραία ελληνικά δαχτυλίδια του 4ου αι. π.Χ.», οι δε γονείς της παράγγειλαν να γίνουν οι βέρες από χρυσά νομίσματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που τα έλιωσαν για το σκοπό αυτό!!! (Pilar Urbano, «Η Βασίλισσα», Κούριερ Εκδοτική, Αθήνα, 1997)
Η προκλητική προίκα στη Σοφία αποτελεί μια ακόμα από τις πολλές πυροδοτικές αιτίες ξεσηκωμού της προοδευτικής νεολαίας της περιόδου, ενώ εκείνες τις ημέρες πρωτοεμφανίζονται τα εμβληματικά συνθήματα της εποχής “114” και “Προίκα στην Παιδεία και όχι στη Σοφία”.
Πηγή: tvxs.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου