Σάββατο 10 Σεπτεμβρίου 2022

«Μαλλιά-κουβάρια» στην ΕΕ για το αέριο - Τα μέτρα, οι κόντρες και τα στρατόπεδα

«Μαλλιά-κουβάρια» στην ΕΕ για το αέριο - Τα μέτρα, οι κόντρες και τα στρατόπεδα
 
 
Δεν βγήκε «λευκός καπνός» στην κρίσιμη σύνοδο της ΕΕ για το φυσικό αέριο. Οι προτάσεις στο «τραπέζι» και τα στρατόπεδα συμφερόντων.

Οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ μετέβησαν στις Βρυξέλλες την Παρασκευή (9/9) για να συζητήσουν τις επιλογές που υπάρχουν στο «τραπέζι», καθώς η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πρωτοφανή ενεργειακή κρίση.

Δεν βγήκε «λευκός καπνός» ωστόσο, καθώς οι υπουργοί δεν κατέληξαν σε αποφάσεις στην κρίσιμη σύνοδο για το φυσικό αέριο.

Αντιθέτως, ζήτησαν από τις Βρυξέλλες ένα προσχέδιο προτάσεων για την επιβολή πλαφόν στα έσοδα των εταιρειών που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια από άλλες πηγές, πλην του φυσικού αερίου. Οι προτάσεις θα πρέπει να παραδοθούν μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου.

Επίσης, εξουσιοδότησαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσει και άλλα πιθανά έκτακτα μέτρα, όπως ένα συνολικό πλαφόν σε όλο το εισαγόμενο φυσικό αέριο.

Οι ιδέες που προτάθηκαν, μοιάζουν αρκετά αμφιλεγόμενες. Σύμφωνα με το Politico, που επικαλείται διπλωματικές πηγές, oι υπουργοί δεν είναι πιθανό να υιοθετήσουν επίσημα καμία από αυτές τις προτάσεις.

Αντίθετα, η Επιτροπή θα παρουσιάσει επίσημα την πρότασή της την επόμενη εβδομάδα - με την τελική απόφαση πιθανότατα να ληφθεί από τους εθνικούς ηγέτες τον επόμενο μήνα.

Στόχος της συνόδου κορυφής ήταν να συμβουλεύσει την Επιτροπή για την πρότασή της, να ηρεμήσει τις εξαιρετικά ασταθείς ενεργειακές αγορές και να δώσει εμπιστοσύνη στους Ευρωπαίους ότι όλα είναι υπό έλεγχο, δήλωσαν διπλωμάτες.

Το κείμενο του Politico παρέθεσε αναλυτικά τι έχουμε να περιμένουμε από τη σημερινή συνάντηση, σύμφωνα με εννέα διπλωμάτες της ΕΕ, καθώς και πως διαμορφώθηκαν τα «στρατόπεδα» μεταξύ των χωρών:

1. Ανώτατο όριο στα κέρδη από τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας

Το κεντρικό στοιχείο της πρότασης της Επιτροπής είναι ο περιορισμός των εσόδων που κερδίζουν οι εταιρείες που χρησιμοποιούν τεχνολογίες μη αερίου, όπως η αιολική και η πυρηνική ενέργεια και τώρα κερδίζουν τεράστια και απροσδόκητα κέρδη, επειδή η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας καθορίζεται με πολύ ακριβό φυσικό αέριο.

Αυτή η πρόταση κέρδισε ευρεία έγκριση μεταξύ χωρών, όπως η Γερμανία, η Ελλάδα, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Σλοβακία, η Πολωνία, η Ιταλία και η Ολλανδία, είτε επιδεικνύοντας ανοιχτό πνεύμα, είτε ρίχνοντας πλήρως το βάρος τους πίσω από τις προτάσεις.

Υπάρχουν όμως και επιπλοκές. Οι χώρες έχουν πολύ διαφορετικά ενεργειακά συμφέροντα και εκείνες που εξαρτώνται από το φυσικό αέριο, όπως η Ιταλία, ενδέχεται να λάβουν πολύ λιγότερα χρήματα, δεδομένου ότι τα έσοδα από τους παραγωγούς αερίου δεν θα περιλαμβάνονται σε αυτό το σύστημα.

Η Κομισιόν πρότεινε να οριστεί ένα όριο 200 ευρώ ανά μεγαβατώρα για την έναρξη του συστήματος, αλλά η Γαλλία υποστηρίζει ότι διαφορετικοί παραγωγοί ενέργειας πρέπει να υπόκεινται σε διαφορετικούς συντελεστές, σύμφωνα με αξιωματούχο του υπουργείου Ενέργειας.

2. Εξοικονόμηση ενέργειας

Η Όυρσουλα Φον ντερ Λάιεν κάλεσε επίσης τις χώρες να μειώσουν τη ζήτηση μέσω υποχρεωτικής «έξυπνης εξοικονόμησης» ηλεκτρικής ενέργειας στις ώρες αιχμής.

Χώρες όπως η Ολλανδία, η Ελλάδα, η Σλοβακία και η Γερμανία είναι κατ' αρχήν ανοιχτές σε μια τέτοια πολιτική - αν και ορισμένες θέλουν οι περικοπές να είναι εθελοντικές και όχι υποχρεωτικές.

«Δεν σκοπεύουμε να εφαρμόσουμε υποχρεωτικούς περιορισμούς», είπε η Πολωνή υπουργός Περιβάλλοντος Άννα Μόσκουα στην πολωνική τηλεόραση Polsat, λέγοντας ότι η Επιτροπή «δεν είχε δικαίωμα να διατυπώσει τέτοιες απαιτήσεις και δεν έχει καμία εξουσία να αναγκάσει καμία χώρα να το κάνει».

3. Πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου

Ο καθορισμός ανώτατου ορίου τιμών στις εισαγωγές φυσικού αερίου είναι το πιο ακανθώδες ζήτημα.

Την Τετάρτη, η φον ντερ Λάιεν πρότεινε τον περιορισμό της τιμής που καταβάλλεται για το ρωσικό φυσικό αέριο, λέγοντας ότι αυτό στοχεύει τόσο στην προστασία των ευάλωτων καταναλωτών όσο και στη συμπίεση των εσόδων του Κρεμλίνου.

Ωστόσο, ορισμένες χώρες, ειδικά στην Κεντρική Ευρώπη, ανησυχούν ότι θα αποκοπούν εντελώς από το ελάχιστο ρωσικό αέριο που ρέει ακόμα στην ήπειρο.

Η Γαλλία, η Εσθονία, η Ολλανδία και τουλάχιστον τρεις άλλες χώρες λέγεται ότι είναι ανοιχτές στον περιορισμό του ανώτατου ορίου στο ρωσικό αέριο. Άλλοι όμως - συμπεριλαμβανομένων της Πολωνίας, της Ελλάδας, της Σλοβακίας, του Βελγίου και της Ιταλίας - θέλουν η Επιτροπή να προχωρήσει παραπέρα και να περιορίσει την τιμή όλου του εισαγόμενου φυσικού αερίου. Κάποιοι προειδοποιούν ότι θα αρνηθούν ένα ανώτατο όριο τιμών που στοχεύει μόνο τη Ρωσία.

«Το πλαφόν μόνο στο ρωσικό φυσικό αέριο είναι ένας καθαρά πολιτικός στόχος», δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας του Βελγίου, Tinne Van der Straeten. «Δεν θα συμφωνήσουμε σε αυτό», πρόσθεσε.

Το Βέλγιο και η Ελλάδα έχουν κυκλοφορήσει τις δικές τους προτάσεις πιέζοντας για περιορισμό σε όλες τις εισαγωγές. Ωστόσο, η Γερμανία είναι δύσπιστη σχετικά με τη λειτουργικότητα ενός τέτοιου συστήματος, είπε ένας αξιωματούχος.

4. Βοηθητικά προγράμματα

Με πολλές επιχειρήσεις κοινής ωφελείας να είναι αντιμέτωπες με χρεοκοπία και να αναζητούν προγράμματα διάσωσης, η φον ντερ Λάιεν υποστήριξε ότι η Επιτροπή θα μπορούσε να «βοηθήσει στη διευκόλυνση της ρευστότητας» από τις χώρες της ΕΕ για προβληματικές εταιρείες».

Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι τα κρατικά πιστωτικά όρια για εταιρείες που πρέπει να συναλλάσσονται σε χρηματιστήρια, με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις - που απαγορεύουν αυτές τις επιδοτήσεις - προσωρινά να παραιτούνται.

Χώρες συμπεριλαμβανομένων της Γερμανίας, του Βελγίου και της Πολωνίας, έχουν δηλώσει ανοιχτές σε αυτό, αν και άλλες, όπως η Σλοβακία, φέρεται να έχουν εκφράσει αμφιβολίες.

5. Συνεισφορά αλληλεγγύης για τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων

Η Επιτροπή ζήτησε ακόμα τη φορολόγηση των κερδών που πραγματοποιούν οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων, με τα κεφάλαια αυτά να αναδιανέμονται στους καταναλωτές.

«Οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου έχουν τεράστια κέρδη. Ως εκ τούτου, θα προτείνουμε μια συνεισφορά αλληλεγγύης για τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν.

Ωστόσο, τουλάχιστον τρεις διπλωμάτες δήλωσαν ότι δεν είχαν αρκετό χρόνο για να προετοιμάσουν μια θέση σχετικά με αυτήν την ιδέα. Ένας ανώτερος διπλωμάτης χαρακτήρισε τη διατύπωση «ασαφή» και ανέφερε ότι χρειάζεται περαιτέρω συζήτηση.

Αναλυτικά η στάση των κρατών μελών της ΕΕ στις προτάσεις της Επιτροπής

  • Πλαφόν σε ρωσικό φ/α στήριξαν Γαλλία, Δανία, Ισπανία, Ολλανδία,. Αντιτέθηκαν Αυστρία, Σλοβακία, Ουγγαρία, Ιταλία, Ελλάδα και Λουξεμβούργο

  • Γενικό πλαφόν σε φ/α στήριξαν Ιταλία, Ελλάδα, Βέλγιο, Ιρλανδία, Μάλτα, Κύπρος, Σουηδία, Κροατία, Ρουμανία, Πολωνία, Λουξεμβούργο, Λετονία, Λιθουανία, Βουλγαρία, Σλοβενία και Γερμανία (υπό προϋποθέσεις).

  • Κανένα ΚΜ δεν αντιτάχθηκε ρητά αλλά όλοι εστίασαν στην ανάγκη εξασφάλισης ασφάλειας εφοδιασμού και μη αύξησης της ζήτησης φ/α.

  • Υποχρεωτική μείωση ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας στήριξαν Αυστρία, Γερμανία, Ολλανδία, Σλοβενία, Σλοβακία, Ιρλανδία, Σουηδία, Φινλανδία, Δανία ενώ αντιτέθηκαν Κύπρος και Μάλτα. Ελλάδα εξέφρασε επιφύλαξη.

  • Μηχανισμό ανάκτησης εσόδων στήριξαν Γερμανία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Γαλλία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Δανία, Ισπανία, Φινλανδία, Λουξεμβούργο, Πολωνία, Σλοβακία, Σουηδία ενώ αντιτέθηκαν Λιθουανία, Μάλτα, Ολλανδία και Λετονία.

  • Η Επίτροπος Ενέργειας Kadri Simson επεσήμανε την καλή και ενδιαφέρουσα λειτουργία του ελληνικού μηχανισμού που μπορεί να αποτελέσει πρότυπο.

  • Στήριξη των εταιρειών που δραστηριοποιούνται σε προθεσμιακή αγορά στήριξαν Βέλγιο, Γαλλία, Σλοβακία, Ιρλανδία, Ισπανία, Σουηδία, Δανία, Κύπρος, Φινλανδία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Σλοβενία ενώ Λουξεμβούργο συνέστησε προσοχή

  • Αλλαγές στο ETS στήριξαν Εσθονία, Πολωνία, Ουγγαρία, ενώ αντιτέθηκαν Γερμανία, Ισπανία, Ιρλανδία, Ολλανδία, Σουηδία και Δανία

  • Φορολόγηση των υπερβολικών κερδών των εταιρειών ορυκτών καυσίμων στήριξαν Ελλάδα, Γερμανία, Ισπανία ενώ αντιτέθηκε η Σλοβακία

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

(3)