Με πολιορκητικό κριό το Ταμείο Ανάκαμψης «ανοίγει» Ασφαλιστικό-Εργασιακό

Του Χρήστου Μέγα

Οι νέες παρεμβάσεις θα γίνουν στο όνομα της αύξησης της απασχόλησης (ευελιξία στην εργασία, συμπίεση των ασφαλιστικών εισφορών-μείωση του έμμεσου μισθολογικού κόστους κ.α.).

Στο περιθώριο της πανδημίας και παράλληλα με τα σενάρια για πρόωρες εκλογές, η κυβέρνηση εξετάζει αλλαγές τόσο στο Εργασιακό όσο και το Ασφαλιστικό. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (οι… δανειστές δηλαδή) και η ΝΔ συναρτούν αυτές τις «μεταρρυθμίσεις» με το ταμείο Ανάκαμψης και τα 31 δις που αναλογούν στη χώρα μας.

Οι παρεμβάσεις στα δύο αυτά μείζονα ζητήματα για την οικονομική ανάπτυξη, την απασχόληση, αλλά και την κοινωνική συνοχή, αναμένεται να έρθουν κατά… κύματα. Όχι όλα εφάπαξ, κάτι που θα προκαλέσει σοκ, κοινωνικές αναταραχές και αποδόμηση της κυβέρνησης, αλλά σταδιακά και χειρουργικά. Ωστόσο, είναι τέτοιος … οίστρος των παρεμβάσεων που ορισμένες σχεδιάζεται να επιχειρηθούν το επόμενο κι όλας μήνα (εργασιακά). Τα δύσκολα όμως θα έρθουν μετά τις (πρόωρες) εκλογές.

21 περικοπές στο ασφαλιστικό

Οι εν λόγω παρεμβάσεις θα έρθουν ως συνέχεια μιας 11ετούς «ανασκολόπισης» των κοινωνικών δικαιωμάτων, μέσα από:

- 21 παρεμβάσεις το Ασφαλιστικό (μειώσεις κύριων και επικουρικών συντάξεων, περικοπές σε μερίσματα και εφάπαξ, επάλληλες αυξήσεις στα ηλιακά όρια, ακόμη και κατάργηση του ΕΚΑΣ) και

-σημαντικές παρεμβάσεις στους μισθούς του ιδιωτικού τομέα (από τα 750 ευρώ το 2010, στα 585 το 2012, τα 650 το 2019 και, εν τέλει, τα 534 ευρώ εν μέσω πανδημίας), χωρίς ωστόσο να μειώνεται η ανεργία (από 10% το 2010 παραμένει στο 17% σήμερα με υπερδιπλάσιο ποσοστό μερικής απασχόλησης και διαλείπουσας εργασίας ορισμένων μόνο ημερών το μήνα).

Και όπως έδειξε και η περίοδος των μνημονίων, τα τελευταία μέτρα ήταν και τα πιο σκληρά, καθώς ήρθαν και «κούμπωσαν» πάνω στα προηγηθέντα και λειτούργησαν αθροιστικά (πιο επιβαρυντικά) στο εργατικό εισόδημα και τα κοινωνικά δικαιώματα.

Οι νέες παρεμβάσεις θα γίνουν στο όνομα της αύξησης της απασχόλησης (ευελιξία στην εργασία, μείωση των αποζημιώσεων απόλυσης, συμπίεση των ασφαλιστικών εισφορών-μείωση του έμμεσου μισθολογικού κόστους κ.α.)

Ωστόσο, αυτές οι σχεδιαζόμενες αλλαγές γίνονται επιλεκτικά. Για παράδειγμα, θα μειωθούν οι εισφορές για την κοινωνική ασφάλιση (κύρια σύνταξη) και για την υγεία (θα καθοριστεί ένα ενιαίο ποσό για κάθε μισθωτό, από 6% σήμερα, όπως συμβαίνει με τους ελεύθερους επαγγελματίες), αλλά δεν θα μειωθούν τα ασφάλιστρα (6% από 1/7/2022) για την επικουρική ασφάλιση που σχεδιάζεται να γίνει κεφαλαιοποιητική (από 1/1/2022) και τα κεφάλαια να παιχτούν στα διεθνή Χρηματιστήρια.

Οι ανατροπές

Με βάση ντο προσχέδιο του Ταμείου Ανάκαμψης, άλλα και τις κυβερνητικές ακριτομυθίες την προσεχή περίοδο αναμένονται οι ακόλουθες ανατροπές σε εργασιακό και ασφαλιστικό επίπεδο.

Εργασιακό: Ειδική αναφορά γίνεται στο σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για «μεταρρύθμιση της εργατικής νομοθεσίας (εκσυγχρονισμός και απλοποίηση), μεταρρύθμιση ενεργητικών και παθητικών πολιτικών απασχόλησης, μεγάλες επενδύσεις στην κατάρτιση και επανακατάρτιση του εργατικού δυναμικού (έμφαση στις ψηφιακές δεξιότητες)».
Πίσω όμως από τις… γενικόλογες προσεγγίσεις κρύβονται:

α)Οι πιο φτηνές ή δωρεάν υπερωρίες με επιστροφή του πρόσθετου ημερήσιου χρόνου εργασίας μέχρι τις δύο ώρες (8η με 10η ώρα) με την μορφή ρεπό ή αδειών. Και αυτό καθώς το 70% των βιομηχανικών εργατών κάνει υπερωρίες, οι δε βιομηχανίες ζητούν περισσότερες ώρες ευέλικτης απασχόλησης .

β)Μεγαλύτερη ευχέρεια στις απολύσεις (όρια, αποζημιώσεις κ.α.) καθώς συνδυάζεται με… υποσχέσεις για πιο εύκολες προσλήψεις.

γ)Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, αφενός για να ελαφρυνθούν οι επιχειρήσεις από το έμμεσο εργατικό κόστος και αφετέρου για να λάβουν, εμμέσως, αυξήσεις οι μισθωτοί χωρίς αυτές να περάσουν από τα… Λογιστήρια (και τα κέρδη των εταιρειών).

Ασφαλιστικό: Η οικονομική βάση των σχεδιαζόμενων ανατροπών έγκειται στη μείωσης των εισφορών, ώστε να καταστεί πιο φθηνή η εργασία, κάτι όμως που αυξάνει το έλλειμμα των ταμείων (μαζί με την μερική απασχόληση και την υψηλή ανεργία). Εδώ η θεωρητική προσέγγιση αφορά το ύψος της συνολικής (μέσης) σύνταξης (940 €) έναντι της μέσης αμοιβής του ιδιωτικοί τομέα (960 €), κάτι όμως που οφείλεται στην μερική απασχόληση, το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις δεν δηλώνουν- ασφαλίζουν τις πλήρες ώρες απασχόλησης και τις χαμηλές αμοιβές εν γένει…

Με βάσει αυτές τις αγοραίες προσεγγίσεις, η επιτροπή Πισσαρίδη, ουσιαστικά, εισηγείται:

1.Μικρότερες συντάξεις για όσους βγαίνουν στη σύνταξη στα 62 ή 65 έτη, εν σχέσει με όσους συνταξιοδοτούνται στο 67ο έτος της ηλικίας, ανεξαρτήτως εάν έχουν τα ίδια έτη ασφάλισης (π.χ. 40 έτη) και έχουν πληρώσει τις ίδιες εισφορές.

2.Εντοπίζει πρόβλημα στο σύστημα αναγνώρισης των πλασματικών ετών (με εξαγορά), γιατί θεωρεί ότι οδηγεί σε ένα τεχνητό επίπεδο μεγάλου χρόνου ασφάλισης.

3.Προτείνει ενίσχυση του ανταποδοτικού τμήματος της σύνταξης, χωρίς να αυξηθεί η συνολική συνταξιοδοτική δαπάνη. Αυτό όμως παραπέμπει σε μείωση της εθνική σύνταξη (345 € για 15 έτη ασφάλισης και 384 για 20 χρόνια).

4.Εισαγείται με διθυράμβους την εισαγωγή του κεφαλαιοποιητικού συστήματος στις επικουρικές συντάξεις.

Ο Χρήστος Μέγας είναι δημοσιογράφος - Οικονομικός Συντάκτης

Πηγή:ieidiseis.gr