Παρασκευή 20 Αυγούστου 2021

Πανσέληνος Αυγούστου 2021

Πανσέληνος Αυγούστου 2021: Πότε είναι

 
 
 
 
Αντίστροφα μετράμε για την πολυαναμενόμενη πανσέληνο του Αυγούστου. Οι μύθοι, οι δοξασίες και οι εκδηλώσεις του Υπουργείου Πολιτισμού.

Πλησιάζει η ώρα για την πανσέληνο του Αυγούστου η οποία θεωρείται από πολλούς η λαμπρότερη και μεγαλύτερη του έτους! Συγκεκριμένα, η πανσέληνος θα εμφανιστεί στις 22 του μήνα και πρόκειται για μια πανσέληνο που από την αρχαιότητα έχει συνδεθεί με μύθους και δοξασίες.

Πρώτος και καλύτερος μύθος είναι ότι πρόκειται για την μεγαλύτερη πανσέληνο του έτους, κάτι που μπορεί να φαίνεται έτσι με γυμνό μάτι δεν είναι όμως πραγματικότητα. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι στη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών ο Ήλιος βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο της ετήσιας φαινόμενης τροχιάς του στον ουρανό, ενώ αντίθετα η Σελήνη βρίσκεται σχετικά πιο κοντά στον ορίζοντα. Σε αυτή τη θέση η πανσέληνος μπορεί να συγκριθεί με διάφορα άλλα χαρακτηριστικά που βρίσκονται εκεί, όπως δέντρα, κεραίες και διάφορα κτίσματα. Με αυτόν τον τρόπο ο εγκέφαλος του παρατηρητή παρασύρεται να πιστέψει ότι η πανσέληνος είναι μεγαλύτερη, ενώ επανειλημμένες μετρήσεις έχουν αποδείξει ότι το μέγεθος της δεν διαφέρει καθόλου από ώρα σε ώρα.

Από την άλλη, όντως υπάρχει διαφορά του μεγέθους της Σελήνης ανάλογα με το αν βρίσκεται στο περίγειό της (δηλαδή στο κοντινότερο σημείο της τροχιάς της γύρω από τη Γη) ή στο απόγειό της (στο πιο μακρινό σημείο), κάτι που συμβαίνει μια φορά κάθε μήνα. Το πλησιέστερο περίγειο της Σελήνης φέτος θα είναι στις 3 Δεκεμβρίου (356.794 χιλιόμετρα), ενώ το μεγαλύτερο απόγειο ήταν στις 11 Μαΐου (406.512 χιλιόμετρα). Αυτό όμως δεν έχει σχέση με το πόσο μεγάλη φαίνεται η Σελήνη, όταν βρίσκεται κοντά στον ορίζοντα, κάτι που οφείλεται αποκλειστικά και μόνο σε οπτική απάτη.

Ο μύθος για το μεγαλύτερο αυγουστιάτικο φεγγάρι δεν είναι ο μοναδικός. Υπάρχουν και άλλοι μύθοι που έχουν καλλιεργηθεί κατά καιρούς στους διάφορους λαούς, μεταξύ των οποίων η σύνδεση της έξαρσης της «τρέλας» τη μέρα της πανσελήνου, εξ ου και η λέξη «σεληνιασμός», αλλά και η σύνδεσή του φεγγαριού με την επιληψία. Στατιστικές μελέτες όμως που έγιναν επανειλημμένα και έχουν δημοσιευθεί σε επιστημονικά περιοδικά (Annals of Emergency Medicine, Journal of Emergency Nursing, Journal of Toxicology and Psychological Report) αποδεικνύουν ότι δεν υπάρχει καμιά απολύτως σχέση ανάμεσα στη συμπεριφορά του ανθρώπου και στην πανσέληνο.

Μύθος είναι, επίσης, ότι τη μέρα της πανσελήνου γεννιούνται περισσότερα παιδιά ή ότι υπάρχουν περισσότερα ατυχήματα, παρ' όλα αυτά οι μύθοι αυτοί δεν λένε να "πεθάνουν" έως σήμερα. Ένας άλλος μύθος αφορά τον χρωματισμό της πανσελήνου που ορισμένοι τον θέλουν μερικές φορές να είναι «μπλε». Κάτω από ορισμένες σπάνιες συνθήκες πράγματι η χροιά της Σελήνης παίρνει ένα γαλαζωπό χρώμα (αντί του κανονικού γκρίζου), όταν π.χ. στην ατμόσφαιρα υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση σκόνης από κάποια πρόσφατη μεγάλη έκρηξη ηφαιστείου, όπως συνέβη με την έκρηξη του ηφαίστειου Κρακατόα το 1883.

Η φράση «Μπλε Σελήνη» χαρακτηρίζει την ύπαρξη δύο πανσελήνων σ' ένα μήνα, με τη δεύτερη να ονομάζεται «Μπλε». Ένα τέτοιο φαινόμενο, αν και ασυνήθιστο, δεν είναι ιδιαίτερα σπάνιο. Ο Φεβρουάριος είναι αδύνατο να περιλάβει ποτέ μια «Μπλε Σελήνη», ενώ κατά μέσο όρο ένας μήνας με δύο πανσελήνους συμβαίνει μια φορά κάθε κάθε 2,72 χρόνια. Συνολικά στα επόμενα 40 χρόνια θα υπάρξουν 17 μήνες που θα περιλαμβάνουν δύο πανσελήνους τον ίδιο μήνα.

Ανάμεσα στους μύθους και τις οπτικές απάτες, ανήκει και το γεγονός ότι από την αρχαιότητα στο ορατό "πρόσωπο" της Σελήνης (υποτίθεται ότι) διακρίνονταν διάφορες μορφές και σχήματα. Οι περισσότεροι μάλιστα έλεγαν ότι μπορούσαν να διακρίνουν ένα ανθρώπινο πρόσωπο στη Σελήνη. Στη Γροιλανδία απαγόρευαν στις νέες κοπέλες να κοιτάζουν την πανσέληνο γιατί πίστευαν ότι θα έμεναν έγκυοι (προφανώς από τον "άνθρωπο" του φεγγαριού).

Οι αρχαίοι φιλόσοφοι είχαν κατανοήσει ότι το φως της Σελήνης δεν ήταν παρά η αντανάκλαση των ακτίνων του Ήλιου στην επιφάνειά της. Πολλοί είχαν αντιληφθεί από νωρίς ότι ο διαφορετικός φωτισμός των περιοχών της Σελήνης οφειλόταν στις ανωμαλίες του εδάφους της. Έτσι, μπόρεσαν να διαλευκάνουν αρκετά από τα μυστήρια της, όπως τον μηχανισμό των φάσεων της.

Για τη συμπλήρωση όλων των φάσεων της Σελήνης, χρειάζονται 29 ημέρες 12 ώρες, 44 λεπτά και 2,86 δευτερόλεπτα. Ο χρόνος αυτός ονομάζεται συνοδικός μήνας και είναι η χρονική περίοδος μεταξύ δύο διαδοχικών πανσελήνων ή δύο διαδοχικών φάσεων Νέας Σελήνης, από την οποία γεννήθηκε ο ημερολογιακός μήνας.

Ελεύθερη είσοδος σε 120 αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία

Μουσικές συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις, παραστάσεις χορού, ποιητικές απαγγελίες, προβολή ντοκιμαντέρ, εικαστικές εκθέσεις, αστροπαρατήρηση και ξεναγήσεις, είναι κυρίως οι εκδηλώσεις που θα διοργανωθούν φέτος από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού στο πλαίσιο της αυγουστιάτικης πανσελήνου. Όπως ενημερώνει ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ, την Κυριακή 22 Αυγούστου, 120 αρχαιολογικοί χώροι και μουσεία σε όλη τη χώρα θα υποδεχθούν το κοινό για να θαυμάσει την πανσέληνο. Πενήντα δύο από αυτούς θα φιλοξενήσουν ποικίλες εκδηλώσεις. Κάποιες εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν και σε άλλες ημερομηνίες, ως εξής:

Παρασκευή 20 Αυγούστου: Μουσείο Βασιλικών Τάφων Αιγών, στην Ημαθία, Σάββατο 21 Αυγούστου: Κάστρο Αγίου Γεωργίου, στην Κεφαλονιά, Άνω Κάστρο Μυτιλήνης, στη Λέσβο, Αρχαίο θέατρο Μίεζας, στην Ημαθία, Αρχαιολογικός χώρος Ελέας, στη Θεσπρωτία.

Δευτέρα 23 Αυγούστου: Αρχαιολογικός χώρος Παλατιανού, στο Κιλκίς

Τετάρτη 25 Αυγούστου:Αρχαιολογικός χώρος Λουτρό Πολυκάστρου, στο Κιλκίς

Το ΥΠΠΟΑ διοργανώνει για μία ακόμη χρονιά τις εκδηλώσεις της αυγουστιάτικης πανσελήνου προσφέροντας τους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία στο κοινό με ελεύθερη είσοδο για να απολαύσουν το φως του φεγγαριού. Για το 2021, 200 χρόνια μετά την Ελληνική Επανάσταση, επιλέχθηκε ως θέμα της αφίσας το οχυρωματικό συγκρότημα Τρουπάκηδων-Μούρτζινων στην Καρδαμύλη, το οποίο αποτέλεσε στις αρχές του 1821 χώρο φιλοξενίας του οπλαρχηγού Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στη Μάνη, στο πλαίσιο προετοιμασίας της αρχής της Επανάστασης.

Οι εκδηλώσεις -οι οποίες πραγματοποιούνται υπό τον συντονισμό της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς, σε συνεργασία με φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και πολιτιστικούς, εξωραϊστικούς συλλόγους-, και η επίσκεψη του κοινού στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία, θα διεξαχθούν σύμφωνα με τα ισχύοντα πρωτόκολλα ασφαλείας που έχουν καταρτισθεί για κάθε αρχαιολογικό χώρο και μουσείο στο πλαίσιο περιορισμού της διασποράς του κορονοϊού και σύμφωνα με τα ισχύοντα μέτρα ασφαλείας κατά την περίοδο πραγματοποίησής τους.

Για μία ακόμη, δύσκολη υπό τις συνθήκες της πανδημίας χρονιά -σημειώνει η ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ-, οι Περιφερειακές και Ειδικές Περιφερειακές Υπηρεσίες της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς και το προσωπικό τους συνεχίζουν τον επιτυχή θεσμό της Πανσελήνου του Αυγούστου. Και μας προσκαλούν όλους στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία την ωραιότερη νύχτα του ελληνικού καλοκαιριού, την Κυριακή 22 Αυγούστου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

(3)