Τα βασικά σημεία της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ για πρώτη κατοικία και ιδιωτικό χρέος

 

 

 

Σύσταση υφυπουργείου με χαρτοφυλάκιο τη Διαχείριση του Ιδιωτικού Χρέους και της Στεγαστικής Πολιτικής καθώς και συλλογική ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών.

Στην πρώτη νομοθετική παρέμβαση της νέας προοδευτικής κυβέρνησης που θα προκύψει μετά τις εκλογές αναφέρθηκε εκτενώς ο Αλ. Τσίπρας.

Κατά την παρουσίαση του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για την προστασία της πρώτης κατοικίας, της επαγγελματικής στέγης και της αγροτικής γης, ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης, προανήγγειλε τη σύσταση υφυπουργείου με χαρτοφυλάκιο τη Διαχείριση του Ιδιωτικού Χρέους και της Στεγαστικής Πολιτικής, καθώς και συλλογική ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών.

«Το πάρτι θα τελειώσει. Η δικαιοσύνη θα επιστρέψει παντού», διαμήνυσε ο Αλέξης Τσίπρας και προανήγγειλε Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου για αναστολή των πλειστηριασμών της πρώτης κατοικίας.

Η πρόταση

Αφού είπε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ διαθέτει «άρτια επεξεργασμένη και άμεσα εφαρμόσιμη λύση» ξεδίπλωσε την πρόταση για την αντιμετώπιση του υπέρογκου ιδιωτικού χρέους, των κόκκινων δανείων και των πλειστηριασμών, για νοικοκυριά, ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες.

Βασίζεται στα εξής χαρακτηριστικά:

• Τη συλλογική ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών
• Την προστασία από ρευστοποίηση πρώτης κατοικίας, επαγγελματικής στέγης και αγροτικής γης
• Τη συμμετοχή του Δημοσίου, με την επιδότηση μέρους της ρυθμισμένης οφειλής μέσω του Ταμείου Αναδιαρθρώσεων
• Την εποπτεία και το συντονισμό της όλης διαδικασίας από την Δημόσια Εποπτική Αρχή

Οι απαραίτητες θεσμικές παρεμβάσεις

Ο Αλ. Τσίπρας αναφέρθηκε αρχικά στις θεσμικές παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν.

• Πρώτον, δημιουργείται Υφυπουργείο στο Υπουργείο Οικονομικών, με αποκλειστική αρμοδιότητα τη Διαχείριση του Ιδιωτικού Χρέους και της Στεγαστικής Πολιτικής. Ώστε να υπάρχει ταχύτητα και αποτελεσματικότητα στη λήψη άμεσων μέτρων,  συγκεντρώνοντας αρμοδιότητες για την υλοποίηση ολοκληρωμένων και ενοποιημένων πολιτικών αντιμετώπισης αυτού του, οριζόντιου για την κοινωνία, προβλήματος.
• Δεύτερον, συστήνεται Δημόσια Εποπτική Αρχή για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους, που θα υπάγεται στο Υπουργείο Οικονομικών.
• Τρίτον, δημιουργείται Ειδικό Ταμείο Αναδιαρθρώσεων Οφειλών και Στεγαστικής Πολιτικής στην Αναπτυξιακή Τράπεζα, που θα υποστηρίζει με χρήμα, μέσω στοχευμένων επιδοτήσεων: Τις ρυθμίσεις κόκκινων δανείων μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Τις δόσεις δανείων ενήμερων δανειοληπτών που αυξήθηκαν υπέρμετρα λόγω αύξησης επιτοκίων, για να συνεχίσουν οι συνεπείς να αποπληρώνουν τα δάνειά τους. Τις δόσεις χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων σε νέα ζευγάρια, στο πλαίσιο της ειδικής στεγαστικής πολιτικής.

Τόνισε ότι θα μπουν κανόνες στη λειτουργία των fund, με εξασφάλιση της διαφάνειας και της δικαιοσύνης για τις δραστηριότητες τους.

Ειδικότερα:

• Πρώτον, καθιστώντας υποχρεωτική την κατάθεση στη Δημόσια Εποπτική Αρχή του συνόλου των πληροφοριών - δεδομένων και επιχειρηματικών σχεδίων - των τιτλοποιήσεων και αγορών πακέτων δανείων από τις Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων.
• Δεύτερον, επιβάλλοντας τη νόμιμη φορολογία στις Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων.
• Τρίτον, αναμορφώνοντας το πλαίσιο λειτουργίας των εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων.

Ποιες οφειλές - ποιους αφορά - η διαδικασία

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ανέπτυξε ποιους αφορά, για ποιες οφειλές και πώς θα δουλεύει όλη η διαδικασία. Είπε ειδικότερα ότι μιλάμε για όλες τις οφειλές προς «θεσμικούς» πιστωτές: Τράπεζες, Εταιρείες Παροχής Πιστώσεων, Εταιρείες Απόκτησης και Διαχείρισης Απαιτήσεων, Δημόσιο και Ασφαλιστικά Ταμεία.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΕΜΠΑΠΗΣ / EUROKINISSI

Το πρόγραμμα αφορά κάθε φυσικό πρόσωπο με ή χωρίς πτωχευτική ικανότητα που έχει περιέλθει σε μόνιμη και γενική αδυναμία πληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών. Κάθε πολίτης που έχει περιέλθει σε μια τέτοια συνθήκη, δικαιούται να ζητήσει τη ρύθμιση των οφειλών του και έτσι να προστατεύσει την πρώτη κατοικία του, την επαγγελματική του στέγη και την αγροτική του γη, από την αναγκαστική ρευστοποίηση.

Τόνισε ότι οι προϋποθέσεις είναι απλές και αυτονόητες, «χωρίς παραθυράκια για αποκλεισμούς: Μόνιμη και γενική αδυναμία ικανοποίησης ληξιπρόθεσμων οφειλών. Απουσία καταδολιευτικής ή απατηλής συμπεριφοράς. Υποχρέωση ειλικρίνειας, που εξασφαλίζεται με την άρση του τραπεζικού και φορολογικού απορρήτου».

Ως προς τις επιμέρους προϋποθέσεις: Για την πρώτη κατοικία, το ακίνητο να χρησιμεύει ως κύρια κατοικία ή εν δυνάμει κύρια κατοικία. Για την επαγγελματική στέγη, το ακίνητο να χρησιμεύει ως φορολογική και πραγματική έδρα άσκησης κύριας επαγγελματικής δραστηριότητας. Για την αγροτική γη, το ακίνητο να ανήκει σε κατά κύριο επάγγελμα αγρότη.

Επιπλέον, το μηνιαίο διαθέσιμο εισόδημα του οφειλέτη να μην ξεπερνάει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης προσαυξημένες κατά 70% και η αντικειμενική αξία του ακινήτου για να ενταχθεί στη ρύθμιση να μην υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ για τετραμελή οικογένεια. 

Αναφορικά με το στάδιο της εξωδικαστικής ρύθμισης, κρίσιμο στοιχείο είναι η υποχρεωτικότητα της συμμετοχής του πιστωτή. Ο Αλ. Τσίπρας εξήγησε ότι «καμία τράπεζα και κανένα πιστωτικό ίδρυμα δεν θα μπορεί πια να κάνει bypass την υποχρέωση του να προτείνει μια βιώσιμη λύση στον οφειλέτη, αντί να προχωρά σε express αναγκαστικές εκτελέσεις και χιλιάδες πλειστηριασμούς».

Τα βήματα είναι τα εξής:

• Ο οφειλέτης υποβάλλει αίτημα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.
• Η συμμετοχή των πιστωτών είναι υποχρεωτική όπως και το αποτέλεσμα της παραγόμενης ρύθμισης.
• Αν ο πιστωτής δεν συμμετάσχει, τότε ακυρώνεται κάθε πράξη αναγκαστικής εκτέλεσης.
• Η όλη διαδικασία διενεργείται μέσα από ηλεκτρονική πλατφόρμα. Με αντικειμενικότητα, γρήγορη, εύκολη και αξιόπιστη συλλογή δεδομένων και πραγματοποίηση διασταυρώσεων, με ταχύτητα στην έκδοση ρύθμισης, χωρίς κόστος για τον δανειολήπτη.

Επισήμανε ότι από το πρώτο εξωδικαστικό στάδιο, προκύπτουν δύο εναλλακτικές διαδρομές από τη στιγμή που μπαίνουμε στο πλαίσιο της ρύθμισης.

Πρώτη εναλλακτική: Η ρύθμιση της οφειλής με μεγάλη διαγραφή μέρους της, αλλά σύντομη διάρκεια αποπληρωμής. Αυτή η κατηγορία, αφορά ήδη μεταβιβασθέντα στεγαστικά δάνεια που τα διαχειρίζονται εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων.

Περιλαμβάνει:

• Διαγραφή οφειλής, της τρέχουσας ονομαστικής αξίας του δανείου, μεταξύ 40-60%.
• Πρόβλεψη για κρατική επιδότηση ως και 50% για την εξυπηρέτηση της εναπομείνασας οφειλής, με βάση εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια.
• Σύντομη διάρκεια αποπληρωμής από 5 έως 10 έτη, με βάση την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη.

Σημείωσε ότι σε περίπτωση που ο οφειλέτης δε δύναται να ακολουθήσει αυτή τη βραχυχρόνια ρύθμιση, παρέχεται η δεύτερη εναλλακτική: Ρύθμιση της οφειλής με μακρόχρονη διάρκεια αποπληρωμής και χαμηλές δόσεις.

Σε αυτή την περίπτωση:

• Καταβάλλεται το εκατό τοις εκατό (100%) της αντικειμενικής αξίας του προστατευόμενου ακινήτου, σε μηνιαίες ισόποσες δόσεις. Η αξία προσδιορίζεται από την εκκαθαριστική δήλωση ΕΝΦΙΑ και όπου αυτή δεν υπάρχει, από την εκτίμηση συμβολαιογράφου. 

Σε περίπτωση που η αντικειμενική αξία είναι μεγαλύτερη από το οφειλόμενο ποσό, καταβάλλεται το οφειλόμενο ποσό σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις.

• Η διάρκεια της ρύθμισης κυμαίνεται από 10 έως 35 έτη, κάτι που εξαρτάται από την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη.
• Εξασφαλίζεται σταθερό χαμηλό επιτόκιο (ίσο με 2%). 
• Και όσον αφορά τις δόσεις, τόνισε, υπάρχει η δικλείδα ώστε η μηνιαία δόση υπολογισμένη με βάση το διαθέσιμο εισόδημα του νοικοκυριού, να μην ξεπερνά τα 3/10 του εισοδήματος.

Για τις πιο ευάλωτες κατηγορίες οφειλετών, η χορήγηση ρύθμισης συνοδεύεται από πρόγραμμα επιδότησης της αποπληρωμής των δόσεων, για να μη χαθεί η ρύθμιση.