ΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ: ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ

Σταύρος Κοφτερός-Αρχιτέκτων

Αριδαία 3 Φεβρουαρίου 2014

Τώρα που αρχίζει να μειώνεται ο θόρυβος και να καταλαγιάζει η σκόνη  για την πρόθεση της εκκλησίας να κατασκευάσει κτίριο εντός του περιβάλλοντα χώρου του Ι.Ν. Αγίου Νικάνδρου και Ιωαννικίου στο κέντρο της πόλης, εντελώς καλοπροαίρετα θέλω να θέσω κάποιες επισημάνσεις και αν είναι δυνατόν προκαλέσω τον ανάλογο με την σπουδαιότητα του θέματος προβληματισμό

Ποιος Δήμαρχος και ποια δημοτική αρχή, της οποίας το έργο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί και ως το πλέον ικανοποιητικό, θα άφηνε την ευκαιρία να παρουσιάσει με φιέστα και να διατυμπανίσει με εκκωφαντικό τρόπο την κατασκευή ενός κτιρίου πολλαπλών χρήσεων, πολιτιστικών και κοινωνικών λειτουργιών αυτού του μεγέθους, σε μια πόλη που αδιαμφισβήτητα το έχει ανάγκη εξαίροντας δημοσίως την πρόθεση της εκκλησίας και τον σεβαστό πολυσυλλεκτικό  και αποδεκτό στο σύνολό του εθνικό, ανθρωπιστικό και κοινωνικό ρόλο της όχι μόνο τώρα που η πατρίδα το έχει ανάγκη περισσότερο από ποτέ αλλά  πάντα με  την συνεχή και αδιάλειπτη συμμετοχή της, συμπαραστεκόμενη ουσιαστικά, φανερά και κρυφά στις δοκιμασίες και αγώνες  του ελληνισμού σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας του ;

Αντ’ αυτού, η Δημοτική Αρχή επιχείρησε  να περάσει εν κρυπτώ  και με συνοπτικές διαδικασίες την βασική και αναγκαία απόφαση για την υλοποίηση του, σε μια συνεδρίαση Δημοτικού Συμβουλίου αξιολογώντας το θέμα  ως 20ο και βάζοντας τη συζήτηση του μετά τα μεσάνυχτα, ενώπιον  κουρασμένων  και καταπονημένων δημοτικών συμβούλων και παρατηρητών.

Ποιος δεν θα περίμενε την παρουσίαση του θέματος ολοκληρωμένη,  τεκμηριωμένη όσον αφορά την περιβαλλοντική, μορφολογική αλλά και κοινωνική διάσταση του,  με θέσεις πάνω στην ουσία, δηλαδή σ’ αυτό καθ΄αυτό το κτίριο και το πώς η κατασκευή και η λειτουργία του θα επηρεάσει την πόλη και τους πολίτες και όχι στο τυπικό μέρος που αφορούσε απλώς μια τροποποίηση ρυμοτομικού σχεδίου, με ολιγόλεπτη τυπική εισήγηση από στέλεχος της τεχνικής υπηρεσίας; 

Αυτή η συγκεκριμένη πρακτική και ύποπτη μεθόδευση είναι που έδωσε τροφή στην γέννηση ερωτηματικών στους παρευρίσκοντες πολίτες παρατηρητές  και όχι το μειωμένο θρησκευτικό συναίσθημα των μηχανικών όπως κάποιοι αυτόκλητοι συνήγοροι της εκκλησίας με φαρισαϊκό τρόπο προσπάθησαν να παρουσιάσουν, αδικώντας  την εκκλησία, μειώνοντας το ρόλο της και την αξία της πρόθεσης της.

Είναι φανερό ότι η Δημοτική αρχή με την  ανεπάρκεια που την χαρακτηρίζει και την προχειρότητα  που επέδειξε στην  προώθηση του συγκεκριμένου θέματος πέτυχε ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα από το επιδιωκόμενο που ήταν η ανάδειξη της αναγκαιότητας της υλοποίησης του έργου. Ουσιαστικά το απαξίωσε και υποβαθμίζοντας το κατόρθωσε το αποτέλεσμα να είναι η αποδυνάμωση των επιχειρημάτων και η υπονόμευση των προθέσεων της εκκλησίας.

Ο κ. Δήμαρχος είχε μια δεύτερη ευκαιρία την Παρασκευή 31/01/2014 κατά την διαδικασία που έγινε με πρωτοβουλία του Συλλόγου Μηχανικών Αλμωπίας στην αίθουσα του Δημοτικού συμβουλίου με ανοικτή συμμετοχή και παρουσία όλων των πολιτών. Αν και οικοδεσπότης που φιλοξενούσε την συνέλευση παρουσιάστηκε καθυστερημένα, χωρίς ατζέντα  και ακόμη όταν του ζητήθηκε η θέση του δεν παρουσίασε καμία θέση.

Πιστεύω ότι η εκκλησία αδικήθηκε. Αδικήθηκε από την αδυναμία της Δημοτικής αρχής να αξιολογήσει την σπουδαιότητα του έργου. Από την αδυναμία της Δημοτικής αρχής να αντιληφθεί την περιβαλλοντική και χωροταξική διάσταση του, από την μειωμένη αντίληψη της για τις πολεοδομικές συνιστώσες του και τις επιπτώσεις που θα επιφέρει η υλοποίησης του στο συγκεκριμένο σημείο στην καθημερινότητα των πολιτών και σε επίπεδο γειτονιάς αλλά και σε επίπεδο πόλης.

Υπάρχουν δημοτικές εκτάσεις στην πόλη οι οποίες μπορούν να προσφερθούν στην εκκλησία για την κατασκευή ανάλογου  κτιρίου του οποίου η λειτουργικότητα και αποτελεσματικότητα του να είναι αποτέλεσμα ελεύθερου σχεδιασμού και σύνθεσης, απαλλαγμένου από δεσμεύσεις και συμβιβασμούς που προέρχονται από την τοποθέτηση του στο συγκεκριμένο μέρος, αποδεσμευμένο από το γειτονικό και ήδη επιβαρυμένο δομημένο περιβάλλον. Ενός κτιρίου που η υλοποίηση του θα συμβάλλει πολυδιάστατα στην ανάπτυξη της πόλης, στην αποσυμφόρηση του πολεοδομικού ιστού, στην δημιουργία πιο ανθρώπινου περιβάλλοντος-πιο ανθρώπινης πόλης στην ανάπτυξη των κοινωνικών και πολιτιστικών δομών και υπηρεσιών και το κυριότερο με την αποδοχή του από την συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών θα ενδυναμώσει την σχέση εκκλησίας-κοινωνίας.

Η εκκλησία είναι μια πολυσυλλεκτική κοινότητα που συμμετέχει και συμβάλλει στην προσπάθεια ανάπτυξης και αναβάθμισης του κόσμου. Γι’ αυτό η στάσης της στο σύγχρονο πλουραλιστικό κόσμο είναι διαλεκτική και κριτική. Δεν βρίσκεται στο περιθώριο των κοινωνικών εξελίξεων, δεν τηρεί αρνητική στάση στα ιδεολογικά, κοινωνικοπολιτικά και φιλοσοφικά συστήματα. Βεβαίως δεν ταυτίζεται με αυτά γιατί ως θεανθρώπινη κοινωνία δεν είναι ιδεολογία και δεν έχει στόχο την αναγκαστική επιβολή των άρθρων της πίστης της. Αντιθέτως, συνεργάζεται με τα κοινωνικά συστήματα που σέβονται την ελευθερία και την αξιοπρέπεια του ανθρώπου. Δέχεται κάθε καλοπροαίρετη πρόσκληση για συνεργασία με διάφορες κοινωνικές ομάδες οι οποίες έχουν στόχο την βελτίωση των όρων της προσωπικής και κοινωνικής ζωής.

Πιστεύω ότι από το θέμα που δημιουργήθηκε πρέπει να κρατήσουμε μόνο το θετικό. Αυτό είναι η πρόθεση της εκκλησίας να προσφέρει στους πολίτες του Δήμου ένα κτίριο που θα καλύψει πολύπλευρες ανάγκες των δημοτών. Μία υποδομή στην ουσία, απαραίτητη και αναγκαία για το σύνολο του Δήμου. Η εκκλησία έχει την ικανότητα, γιατί πάντα την είχε, να αφουγκραστεί την κοινωνία και τις ανάγκες της. Η πρόθεση της πρέπει να αναδειχθεί, η δυνατότητα της για την υλοποίηση να αξιοποιηθεί και αφού καταστεί δυνατή μια κοινωνική συμφωνία σε όλες τις παραμέτρους του έργου, η κατάληξη θα είναι το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Η συμβολή της για ακόμη μια φορά στην ανάπτυξη της ποιότητας ζωής των πολιτών και στην δημιουργία μιας κοινωνίας με ανθρώπινο χαρακτήρα.

Καλοπροαίρετα

Σταύρος Κοφτερός