Χρήστος Στογιαννίδης-Λίλης, Δάσκαλος - Μακεδονοµάχος

 

  Η επονοµασία του Γυµνασίου της Πετριάς (30-1-2014) στο όνοµα του Δασκάλου και Μακεδονοµάχου Χρήστου Στογιαννίδη-Λίλη,

αποτελεί µια αξιέπαινη πρωτοβουλία που τιµά τους εµπνευστές της, τον Διευθυντή και το Σύλλογο Διδασκόντων του Σχολείου, τους γονείς και κηδεµόνες των µαθητών και ολόκληρη την κοινωνία της Πετριάς, γιατί η απόφασή τους και τον Μακεδονοµάχο Στογιαννίδη τιμά για την εθνική του προσφορά και στους µαθητές προσφέρει την ευκαιρία, να αναζητήσουν και να αξιοποιήσουν, µε τον απαιτούµενο σεβασµό, πολύτιµα στοιχεία από την τοπική µας ιστορία και τους συντοπίτες µας πρωταγωνιστές της.

Ο Χρήστος Στογιαννίδης - Λίλης γεννήθηκε στα 1884 στην Άρνισσα (Οστροβο). Η πατρική του οικογένεια, µε το επώνυµο Λίλης, ήταν ηπειρωτικής καταγωγής, από τα ορεινά χωριά του Γράµµου και κατέφυγε στην περιοχή µας, γύρω στα 1860, γιατί περιέπεσε στη δυσµένεια ενός αδίστακτου τοπικού µπέη. Ο πατέρας του ονοµαζόταν Ευστάθιος, αλλά στο τοπικό γλωσσικό ιδίωµα µεταλλάχθηκε σε Στογιάννης και το επώνυµό τους σε Στογιαννίδης.

Ο νεαρός Χρήστος έµαθε τα πρώτα του γράµµατα στο ελληνικό σχολείο του Οστρόβου και στα 1902, µαζί µε τον φίλο και συµµαθητή του Σταύρο Χατζηχαρίση, Οστροβίτη, αλλά ηπειρωτικής καταγωγής κι αυτός, µε την προτροπή των γονιών τους, τοπικών παραγόντων και του Ελληνικού Προξενείου, γράφτηκαν στο Ελληνικό Γυµνάσιο του Μοναστηρίου.

Στα χρόνια των σπουδών τους ξέσπασε η επανάσταση του Ίλιντεν (20-7-1903) που κήρυξε το βουλγαρικό κοµιτάτο κατά των Τούρκων, στην περιοχή Κρουσόβου - Μοναστηρίου, µε ολέθριες συνέπειες και αντίποινα για τα ορθόδοξα πατριαρχικά χωριά της Κεντρικοδυτικής Μακεδονίας.

Το καλοκαίρι του 1905 εγκατέλειψαν τις σπουδές τους για να καταταγούν αρχικά στο ελληνικό ανταρτικό σώµα του Γιοβάννη Φιστόπουλου στο Βέρμιο κι όταν δεν έγιναν εκεί δεκτοί, κατετάγησαν στο σώμα του Κων/νου Μαζαράκη (καπ. Ακρίτα).

Το φθινόπωρο του 1905, µε προτροπή του Προξένου Κοροµηλά, γράφτηκαν στο Υποδιδασκαλείο Θεσσαλονίκης, απ’όπου αποφοίτησαν το επόµενο έτος, για να καλύψουν τις ανάγκες των ελληνικών σχολείων της περιοχής τους.

Ο Στογιαννίδης για µεγάλο χρονικό διάστηµα υπηρέτησε ως δάσκαλος στο χωριό Γιάντσιστα, τον σηµερινό Άγιο Γεώργιο Βεροίας. Παράλληλα, δεν σταµάτησε την πολεµική του δράση εναντίον των κοµιτατζήδων. Με τον καπετάν Ακρίτα έλαβε µέρος σε πολεµικές συµπλοκές στο Βέρµιο και στο Μεσηµέρι της Έδεσσας. Με τον Στ. Χατζηχαρίση στα Καλύβια της Τσέγανης, όπου εξόντωσαν τον βοϊβόδα Τάνε και την ομάδα του. Υπηρέτησε στα σώµατα των οπλαρχηγών Γιώργη Βολάνη και Χρήστου Καραπάνου, ενώ σχηµάτισε και δική του ανταρτική οµάδα, υπό το ψευδώνυµο «Ιάσων».

Η Πολιτεία του απένειµε τον βαθµό του Ανθυπολοχαγού του Ελληνικού Στρατού και εξελίχθηκε µέχρι και τον βαθµό του Λοχαγού. Μετά τον θάνατό του αναγνωρίστηκε ως Οργανωτικός Πράκτωρ Α'Τάξεως του Μακεδονικού Αγώνα.

Μετά την απελευθέρωση (1912) εγκαταστάθηκε στην Πετριά, όπου εκλέχτηκε και ο πρώτος πρόεδρός της, µε σηµαντικά έργα στο ενεργητικό του και έµεινε εκεί µέχρι τον πρόωρο θάνατό του (1923) σε ηλικία µόλις 39 χρόνων.

                      Παπαλαζάρου Ιωάννης