Η βιαστική απολιγνιτοποίηση που έχει αφήσει πίσω της καμένη γη

Η «κωλοτούμπα» δεν μπορεί να συγκαλύψει τη ζημιά που έχει συντελεστεί στις μονάδες και στις εγκαταστάσεις εξόρυξης λιγνίτη, δυόμισι χρόνια μετά τη στομφώδη πρωθυπουργική εξαγγελία. Η αναγκαστική επιστροφή στον λιγνίτη έχει πρόσθετα κόστη και πιθανές επιβαρύνσεις στους καταναλωτές.

Αλλού τα κάρβουνα, αλλού οι...αναστενάρηδες. Η «κωλοτούμπα» του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για αύξηση παραγωγής αλλά και παράταση λειτουργίας των λιγνιτικών εργοστασίων, έτσι όπως έγινε άτσαλα και δίχως σχεδιασμό, απειλεί να προκαλέσει πρόσθετα κόστη και νέα βάρη στους λογαριασμούς των καταναλωτών.

Μιλώντας χθες από τη Δυτική Μακεδονία και τα εκεί εγκαίνια ενός φωτοβολταϊκού πάρκου, ο κ. Μητσοτάκης προσπάθησε να γαρνίρει την κυβίστηση με εξαγγελίες για προσήλωση στην «πράσινη ενέργεια» και να υποβαθμίσει την αλλαγή πορείας, κάνοντας λόγο για «μικρές τροποποιήσεις» χωρίς να παραλείψει την επίρριψη ευθυνών για το ενεργειακό φιάσκο έως και στον ΣΥΡΙΖΑ.

Εφτασε όμως το απόγευμα μια Προειδοποιητική Επιστολή από την Ευρ. Επιτροπή για να αποδείξει το προφανές, ότι η Ελλάδα έχει αφεθεί αθωράκιστη και χωρίς «σχέδια ετοιμότητας για την αντιμετώπιση κινδύνων στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας». Οπως αναφέρεται σε επίσημη ανακοίνωση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκαλεί την Ελλάδα επειδή δεν της έχει κοινοποιήσει τα σχέδια ετοιμότητας για την αντιμετώπιση κινδύνων στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, όπως προβλέπεται σε Κανονισμό που τέθηκε σε εφαρμογή στις 25 Ιουνίου 2019.

Οπως όλοι θυμούνται, όμως, τον καιρό εκείνο ο κ. Μητσοτάκης αναλάμβανε πλησίστιος τα ηνία της χώρας και λίγους μήνες αργότερα, τον Σεπτέμβριο, ανακοίνωνε από το βήμα του ΟΗΕ την επίσπευση της απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων προς μεγάλη χαρά των εισαγωγέων φυσικού αερίου και όσων παράγουν ηλεκτρισμό από αυτό το ορυκτό. Τα αποτελέσματα φάνηκαν σύντομα:

■ Οι μονάδες της ΔΕΗ που καίνε λιγνίτη εγκαταλείφθηκαν εντελώς, 1.800 μόνιμοι υπάλληλοι της ΔΕΗ, ειδικευμένοι να εργάζονται στην εξόρυξη, αποχώρησαν με εθελουσία και μαζί τους 700 ακόμη εποχικοί.

■ Τα σχέδια για εκσυγχρονισμό κάποιων μονάδων, όπως εκείνων στον Αγιο Δημήτριο, ώστε να λειτουργούν με καλύτερους περιβαλλοντικούς όρους, εγκαταλείφθηκαν και τα έργα συνεχίστηκαν για μία από τις πέντε.

■ Η πανάκριβη (κόστος 1,4 δισ. ευρώ) αλλά και σύγχρονη μονάδα «Πτολεμαΐδα 5» συνέχισε να κατασκευάζεται με υπέρμετρη καθυστέρηση και αντί για το 2020 αναμένεται να παραδοθεί αρχές του 2023. Παρά ταύτα, ο έως τώρα σχεδιασμός πρόβλεπε ότι θα έκλεινε το 2025 για να γίνουν νέα έργα ώστε να καίει φυσικό αέριο.

■ Τα ειδικά και επίσης πανάκριβα μηχανήματα εξόρυξης αφέθηκαν επίσης να ρημάζουν. Τα μηχανήματα αυτά έχουν την ικανότητα να αποκαλύπτουν τα στρώματα λιγνίτη και να τα ξεχωρίζουν από το χώμα ώστε να επιτυγχάνεται καλύτερη καύση. Αντίθετα, όπου συνεχίστηκαν εξορύξεις, γίνονταν συχνά με κοινές τσάπες που ανακατεύουν την καύσιμη ύλη με το χώμα.

■ Ειδικά για τη μονάδα στη Μελίτη Φλώρινας, έμεινε σε εκκρεμότητα η διαμάχη με τον ιδιοκτήτη του γειτονικού ορυχείου και η τροφοδοσία συνεχίστηκε με φορτηγά που έφερναν λιγνίτη από απόσταση δεκάδων χιλιομέτρων με πρόσθετο κόστος.

Οπως είναι εύκολα αντιληπτό, όλα τα παραπάνω προβλήματα της εγκατάλειψης δεν είναι δυνατόν να θεραπευτούν εν μιά νυκτί και ανέξοδα. Η ΔΕΗ έως και «χθες» επέμενε ότι δεν αλλάζει τίποτε με το πλάνο της απολιγνιτοποίησης αντιμετωπίζοντας τις λιγνιτικές μονάδες σαν τη φουφού του καστανά που ανάβει και σβήνει κατά το δοκούν χωρίς να υπάρχει ένα πολυετές σχέδιο ώστε να λειτουργούν με χαμηλό κόστος, το ειδικευμένο προσωπικό που χρειάζεται και την καύσιμη ύλη στην καλύτερη ποιότητα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, την ερχόμενη εβδομάδα θα έρθουν στη Δυτική Μακεδονία κλιμάκια της ΔΕΗ για να δουν πώς θα οργανώσουν στοιχειωδώς την κατάσταση. Μεταξύ άλλων προβλέπονται:

■ Προσλήψεις εποχικού προσωπικού (χρήσιμες προεκλογικά).

■ Απευθείας αναθέσεις σε εργολάβους που θα κληθούν με τα μέσα που διαθέτουν να αυξήσουν τις εξορύξεις κατά 50%, σκάβοντας πάνω από 40 εκατομμύρια τόνους χώματος.

■ Αλλες αναθέσεις για τεχνική συντήρηση και επείγουσες συμφωνίες ώστε να απελευθερωθούν εκτάσεις για εξορύξεις με απαλλοτριώσεις και ποσότητες στο ιδιωτικό ορυχείο της Μελίτης.

Εννοείται ότι όλα τα παραπάνω κόστη θα περάσουν στους λογαριασμούς της ΔΕΗ και μπορεί κάποτε να χρησιμεύσουν και ως νέο «αποδεικτικό υλικό» για το πόσο ακριβός είναι ο λιγνίτης. Η κωλοτούμπα Μητσοτάκη δεν άφησε εντελώς ανεπηρέαστους και τους επιχειρηματίες της ενέργειας. Ενδεικτικά είναι όσα ανέφερε στο περιθώριο της χθεσινής εκδήλωσης ο διευθύνων σύμβουλος των Ελληνικών Πετρελαίων (ΕΛΠΕ) Ανδρέας Σιάμισιης:

1. Εδειξε ότι υπάρχει ανανεωμένο ενδιαφέρον για τις εξορύξεις υδρογονανθράκων. Για τα θαλάσσια οικόπεδα σε Ιόνιο και Κυπαρισσιακό είπε ότι αναζητούνται εταίροι, καθώς προχωρούν οι σεισμικές έρευνες όπως και για τα μεγαλύτερα, νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης.
2. Είπε ότι η «μικρή» παράταση στη λειτουργία των λιγνιτικών μονάδων δεν ανατρέπει τον σχεδιασμό ενεργειακών ομίλων για νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο.

Πηγή: efsyn.gr