Επιμέλεια Βασίλης Σκουρής
Αναδημοσιεύουμε από τον "Ριζοσπάστη" του Σαββατοκύριακου, χωρίς άλλα λόγια για τους Ολυμπιακούς Αγώνες:
Από καταβολής της αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων, το 1896, και μέχρι σήμερα η διοργάνωση αποτέλεσε το πρόσφορο έδαφος, με ελάχιστες εξαιρέσεις, προκειμένου να παίζονται τεράστια παιχνίδια κερδών από πολυεθνικές μέσω της ευκαιρίας για εκμετάλλευση που έδινε στις πολύπλευρες οικονομικές επιδιώξεις της αστικής τάξης το μεγάλο ενδιαφέρον του κόσμου για τα αθλητικά δρώμενα.
Αν και αρχικά σε πιο ...ερασιτεχνικό επίπεδο, στα χρόνια που ακολούθησαν, με τον αθλητισμό να εντάσσεται πλήρως στις λογικές του καπιταλιστικού συστήματος και να μετατρέπεται σε προϊόν προς πώληση, η διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων ανέβασε κατακόρυφα τον πήχη της εμπορευματοποίησης, με αποτέλεσμα μέχρι σήμερα να αποτελεί ένα πάρτι των πολυεθνικών και των χορηγών. Όσον αφορά το οικονομικό σκέλος της κάθε διοργάνωσης, μέχρι σήμερα υπάρχουν κραυγαλέα παραδείγματα εξυπηρέτησης οικονομικών συμφερόντων, είτε αφορούν τον τομέα της εμπορικής εκμετάλλευσης είτε τις δαπάνες που απαιτούνται για την πραγματοποίηση των Αγώνων. Σε όλες τις περιπτώσεις όσον αφορά τον λογαριασμό του κόστους αυτός, όπως έχει αποδειχθεί, έχει έναν αποδέκτη: Τον λαό και τους εργαζόμενους της εκάστοτε χώρας που έχουν κληθεί να πληρώσουν το... μάρμαρο των αστικών επιχειρηματικών σχεδιασμών.
1896 - Αθήνα: Η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων συνοδεύεται από μεγάλες οικονομικές δυσκολίες. Η Οργανωτική Επιτροπή αναζητά τη στήριξη από τον ...«ευεργέτη» Γ. Αβέρωφ, ο οποίος καλύπτει το κόστος για τα έργα διαμόρφωσης του Παναθηναϊκού Σταδίου. Εταιρείες έχουν έσοδα από τη διαφήμιση στα σουβενίρ. Μία από τις διαφημιζόμενες στο πρόγραμμα των Αγώνων ήταν η εταιρεία «Kodak».
1912 -
Στοκχόλμη: Δέκα σουηδικές εταιρείες αγοράζουν τα δικαιώματα φωτογράφισης
και πώλησης αναμνηστικών των Ολυμπιακών Αγώνων. Μια εταιρεία αγοράζει
τα δικαιώματα για να τοποθετήσει στα γήπεδα ζυγαριές για τους θεατές.
1920 - Αντβέρπ:
Το επίσημο βιβλίο του προγράμματος των Αγώνων ήταν γεμάτο από
διαφήμιση. Τόσο που ο αναγνώστης έπρεπε να εξετάσει πολύ προσεκτικά το
βιβλίο, για να βρει κάτι που να αφορά τους Αγώνες.
1924 - Παρίσι: Επιτρέπεται η υπογραφή συμβάσεων για τα διαφημιστικά έσοδα των Αγώνων για πρώτη φορά σε Ολυμπιακούς Αγώνες.
1928 - Αμστερνταμ: Η «Coca-Cola» αρχίζει τη συνεργασία της με τη ΔΟΕ. Επιτρέπεται επίσημα η διαφήμιση στα προγράμματα, αλλά η ΔΟΕ δεν επιτρέπει να αναρτώνται αφίσες σε στάδια και κτίρια.
1932 - Λος Αντζελες:«Οι αγώνες ήταν προσανατολισμένοι στο χρήμα», αναφέρει η επίσημη αναφορά των Αγώνων. Οι διοργανωτές πούλησαν ακόμα και το Ολυμπιακό Χωριό. Όταν οι Αγώνες τέλειωσαν, τα σπίτια, στα οποία έμεναν οι αθλητές, διαλύθηκαν. Άλλα πουλήθηκαν ως καταλύματα σε ιδιώτες και άλλα σε κατασκευαστικές εταιρείες.
1936 - Βερολίνο: Οι πρώτοι Αγώνες που καλύπτονται τηλεοπτικά εντός και εκτός της διοργανώτριας πόλης με κοινό 162.000 τηλεθεατές.
1948 - Λονδίνο: Η Οργανωτική Επιτροπή κλείνει συμφωνία με το τηλεοπτικό δίκτυο BBC αντί του κολοσσιαίου ποσού των 3.000 αμερικανικών δολαρίων για τα δικαιώματα της μετάδοσης. Το BBC μετά τους Αγώνες κήρυξε πτώχευση και οι διοργανωτές δεν εξαργύρωσαν την επιταγή... 500.000 άνθρωποι παρακολουθούν τηλεοπτικά τους Αγώνες.
1952 Ελσίνκι
(Χειμερινοί Αγώνες) - 1956 Μελβούρνη: Για πρώτη φορά σε αυτές τις
Ολυμπιάδες υπογράφονται συμβόλαια για τα τηλεοπτικά δικαιώματα και τα
δικαιώματα διαφήμισης.
1958: Στον
Ολυμπιακό Χάρτη προστίθεται το άρθρο 49: «Τα τηλεοπτικά δικαιώματα θα
πωλούνται από την Οργανωτική Επιτροπή με την έγκριση της ΔΟΕ και τα
έσοδα θα μοιράζονται σύμφωνα με τις οδηγίες της ΔΟΕ».
1960 - Ρώμη: Οι Αγώνες καλύφθηκαν σε ζωντανή μετάδοση για πρώτη φορά σε 18 ευρωπαϊκές πόλεις και λίγες ώρες αργότερα προβάλλονταν στις ΗΠΑ, στον Καναδά και στην Ιαπωνία. Υλοποιείται ένα εκτεταμένο πρόγραμμα χορηγιών. 46 εταιρείες παρέχουν την υποστήριξή τους. Το Ολυμπιακό σήμα τοποθετείται σε είδη όπως αρώματα, σοκολάτες, οδοντόπαστες και σαπούνια.
1964 - Τόκιο: Ο αριθμός των εταιρειών που σχετίζονται με τους Αγώνες αυξάνεται σε 250, ενώ συγκεκριμένη μάρκα τσιγάρων που χρησιμοποιεί το όνομα «ΟΛΥΜΠΙΑ», αγορασμένο από τη ΔΟΕ, αποφέρει τεράστια έσοδα στην Οργανωτική Επιτροπή των Αγώνων, άνω του 1 εκατομμυρίου δολαρίων. Μετά από μερικά χρόνια, τα προϊόντα καπνού απαγορεύτηκαν νομικά για τη χρήση σε διαφημιστικές δουλειές της ΔΟΕ. Η υποστήριξη από εταιρείες αποκτά σημαντικό ρόλο στην παραγωγή των Αγώνων. Η εταιρεία «Seiko» δημιουργεί την τεχνολογία μέτρησης χρόνου κουάρτζ (λίθος χαλαζία) που παρέχει το πιο ακριβές σύστημα μέτρησης του χρόνου μέχρι σήμερα.
1968 - Μεξικό: Η τηλεοπτική προβολή των Αγώνων είναι έγχρωμη και το τηλεοπτικό κοινό αυξάνεται.
1972 - Μόναχο: Για πρώτη φορά ένα ιδιωτικό διαφημιστικό πρακτορείο αναλαμβάνει το εμπορικό πρόγραμμα των Αγώνων. Τα δικαιώματα χρήσης του Ολυμπιακού σήματος πουλήθηκαν και υλοποιούνται διάφοροι τύποι εμπορικής εκμετάλλευσης. Δημιουργείται η πρώτη μασκότ, ο «Βάλντι», που αξιοποιείται εμπορικά από εταιρείες.
1976 - Μόντρεαλ: Εξακόσιοι είκοσι οκτώ χορηγοί συμμετέχουν στο επίσημο πρόγραμμα χορηγιών, που αποφέρει έσοδα στην Οργανωτική Επιτροπή 7 εκατομμυρίων δολαρίων.
1984 - Λος Αντζελες: Για πρώτη φορά, η Οργανωτική Επιτροπή χωρίζει τους χορηγούς σε τρεις κατηγορίες. Τριάντα τέσσερις εταιρείες υπογράφουν ως επίσημοι χορηγοί. Αλλες 64 έχουν δικαιώματα χορηγών και 65 εταιρείες ήταν στην κατηγορία του εμπορικού προγράμματος.
1988 - Κάλγκαρι (Χειμερινοί) - Σεούλ: Υπό τις οδηγίες της ΔΟΕ, υλοποιείται ένα παγκόσμιο πρόγραμμα μάρκετινγκ (ΤΟΡ - The Olympic Program). Για πρώτη φορά, η ΔΟΕ ανάγκασε τη διοργανώτρια πόλη να φτιάξει ένα μεικτό πρόγραμμα μάρκετινγκ. Αποφασίστηκε ότι όσο μικρότερος είναι ο αριθμός των συνεταιρισμών που εμπλέκονται, τόσο μεγαλύτερη αξία θα είχε η ιδιωτική χορηγία.
1992 - Βαρκελώνη: Το πρόγραμμα ΤΟΡ συνέχισε με 12 παγκόσμιους χορηγούς. Στις ΗΠΑ, στην Ισπανία και τη Μεγάλη Βρετανία 9 στους 10 τηλεθεατές παρακολούθησαν τους Αγώνες.
1996 - Ατλάντα: Οι Αγώνες του αιώνα (1896 - 1996) χρηματοδοτήθηκαν ολοκληρωτικά από ιδιωτικές πηγές. Τα δικαιώματα μετάδοσης, οι χορηγίες και η πώληση εισιτηρίων αποτελούν τις μοναδικές πηγές εσόδων. Η ΔΟΕ ασφαλίζει το κόστος προβολής στην Αφρική. 3,2 δισεκατομμύρια τηλεθεατές παρακολούθησαν τους Αγώνες σε 214 χώρες.
2000 - Σίδνεϊ: Θεωρούνται οι Ολυμπιακοί της τεχνολογίας, όπου για πρώτη φορά δαπανώνται τεράστια ποσά σε αυτόν τον τομέα, με κύριο εκφραστή το ίντερνετ, όπου τα έσοδα ανήλθαν στα 400 εκατ. δολάρια.
2004 - Αθήνα: Τα πράγματα αλλάζουν, αφού εκτός των εσόδων των χορηγών που συνεχίζουν να εκτοξεύονται στα ύψη (570 εκατ. δολάρια επίσημα αναφέρει η Οργανωτική Επιτροπή) εξίσου σημαντικά ποσά δαπανώνται, με αφορμή τους Αγώνες, σε άλλους τομείς όπως τα μέτρα ασφάλειας, με κερδισμένες φυσικά τις ανάλογες πολυεθνικές.
2008 - Πεκίνο: Παρότι η κινεζική κυβέρνηση διαφήμισε τους Αγώνες με το μότο «Πράσινοι - ασφαλείς - απλοί», εντούτοις σε πρακτικό μέρος δαπάνησε ένα ποσό κοντά στα 32 δισ. λίρες για τις ανάγκες της διοργάνωσης. Ενώ οι Αγώνες αποτέλεσαν το πρόσφορο έδαφος να στηθεί ένας τεράστιος πόλεμος ανταγωνισμών μεταξύ των εγχώριων πολυεθνικών και των αντίστοιχων βασικών χορηγών της ΔΟΕ.
2012 - Λονδίνο: Έμειναν στην ιστορία ως η διοργάνωση που έσπασε κάθε ρεκόρ στο ξεπέρασμα του αρχικού προϋπολογισμού. Είχαν αρχικά προϋπολογιστεί σε 16,8 δισεκατομμύρια δολάρια, αλλά τελικά υπήρξε υπέρβαση κατά 76%. Παράγοντες όπως ο πληθωρισμός, τα αυξημένα μέτρα ασφαλείας και η οικονομική ύφεση συνέβαλαν στην υπέρβαση.
2016 - Ρίο Ντε Τζανέιρο: Η διοργάνωση Ολυμπιακών Αγώνων του Ρίο ντε Τζανέιρο κόστισε 13,7 δισ. δολάρια, ένα ποσό που χρηματοδοτήθηκε με δημόσια και ιδιωτικά κεφάλαια, ωστόσο το δημόσιο χρήμα που ξοδεύτηκε έδωσε καίριο πλήγμα στην οικονομία της χώρας, ειδικά από τη στιγμή που δυο χρόνια πριν είχε διοργανώσει το επίσης πολυέξοδο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου (Μουντιάλ 2014).
2021 - Τόκιο: Θεωρούνται από τους πιο ακριβούς Αγώνες όλων των εποχών με το κόστος να ξεπερνάει το ποσό των 27 δισ. δολαρίων, με σημαντικό ρόλο στα έξοδα να έχει και η αναβολή τους κατά έναν χρόνο (αφού ήταν να διεξαχθούν το 2020) εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού. Μάλιστα, η απουσία εσόδων (καθώς τελικά η διοργάνωση πραγματοποιήθηκε υπό αυστηρά περιοριστικά μέτρα) εκτοξεύει ακόμα περισσότερο το πραγματικό κόστος της διοργάνωσης σύμφωνα με τους ειδικούς.
Πηγή: dnews.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου