ΛΕΞΕΙΣ

Οι λέξεις διαμορφώνουν νοοτροπίες.

Γι’ αυτό προσέχετε τι λέτε

Όταν μιλάτε σε άτομα με αναπηρίες ή όταν μιλάτε / γράφετε για άτομα με αναπηρίες:

- μη χαρακτηρίζετε τους ανθρώπους μόνο με βάση την αναπηρία τους, π.χ. είναι σπαστικός. Αντίθετα, πείτε ένα άτομο με αναπηρία ή εάν ξέρετε το είδος της αναπηρίας πείτε  ένα άτομο με …  εάν αυτό είναι σχετικό.

- χρησιμοποιείτε λέξεις που δεν περιέχουν κρίσεις και δίνουν μία ακριβή περιγραφή

- να αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε λέξεις και όρους όπως οι ακόλουθοι:

    Θύμα – οι άνθρωποι δεν είναι θύματα αναπηρίας. Πείτε αντίθετα ένα  άτομο που έχει … ή ένα άτομο με….

    Σακάτης, σπαστικός – η εικόνα που μεταφέρεται είναι ενός παραμορφωμένου και άχρηστου σώματος. Πείτε αντίθετα  άτομο με αναπηρία.

Υποφέρει από – οι περισσότεροι άνθρωποι με αναπηρία δεν νομίζουν ότι υποφέρουν. Πείτε αντίθετα, ένα άτομο με (πχ) κυστική ίνωση  κ.λ.π.

Ανάπηροι  - τα άτομα με αναπηρίες θέλουν να αποκαλούνται άτομα με αναπηρίες και όχι ανάπηροι. Αυτός ο όρος υποδηλώνει ότι όλες οι αναπηρίες είναι ίδιες.

Κανονικός – όταν χρησιμοποιείται σαν αντίθετο του αναπήρου υποδηλώνει πως κάποιος με αναπηρία δεν είναι κανονικός.

    Καθηλωμένος σε αναπηρικό  καρότσι – για τα άτομα με κινητικά προβλήματα, το καρότσι σημαίνει ελευθερία κίνησης και όχι περιορισμό. Πείτε χρησιμοποιεί αναπηρικό καρότσι ή είναι χρήστης αναπηρικού αμαξιδίου (καροτσιού).

   Καθυστερημένος, Ηλίθιος, Βλάκας, Μογκολάκι  -  είναι όλοι προσβλητικοί όροι. Πείτε, αντίθετα, άτομο με δυσκολία στη μάθηση. Αντί για μογκολάκι , πείτε άτομο με Σύνδρομο Dawn.

   Διανοητική καθυστέρηση  - καλύτερα να χρησιμοποιείται ο όρος άτομο με νοητική υστέρηση.

   Τρελός, σχιζοφρενής – αυτές οι λέξεις είναι αρνητικές. Πείτε ένα άτομο με προβλήματα Ψυχικής Υγείας.

   Κουφός, βουβός, κωφάλαλος – χρησιμοποιείστε, αντίθετα, όρους όπως άτομο με προβλήματα ακοής ή άτομο που αδυνατεί να ακούσει ή να μιλήσει.

   Στραβός – είναι υποτιμητικός όρος.

   Χρησιμοποιείστε αντίθετα τον όρο άτομο με προβλήματα όρασης.

  

  Άχρηστος – σημαίνει, κυριολεκτικά, μη-χρήσιμος. Πείτε, αντίθετα άτομο με περιορισμένη ικανότητα.  

 

ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ… ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ!

Η αρνητική και υποτιμητική γλώσσα παράγει αρνητικές και υποτιμητικές εικόνες

(Μετάφραση από φυλλάδιο  του  National  Rehabilitation Board , Ιρλανδία)

Τσιμτσιρίδης Γεώργιος

Διευθυντής  Κέντρου Δημιουργικής Απασχόλησης ΑμεΑ Δήμου Αλμωπίας