Στη σέντρα η κυβέρνηση Μητσοτάκη για το κράτος δικαίου - Έκθεση «βόμβα» από την Κομισιόν

Βαρύ πλήγμα στον Κυριάκο Μητσοτάκη, όσον αφορά στην ελευθερία της έκφρασης, τους προστατευόμενους μάρτυρες, τις υποθέσεις διαφθοράς στην Ελλάδα, αλλά και τη λίστα Πέτσα, προκάλεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω έκθεσης που δημοσιεύτηκε το μεσημέρι της Τετάρτης.

Η Κομισιόν τονίζει ότι:

• Η Ελλάδα δεν διαθέτει ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο για την προστασία των πληροφοριοδοτών και δεν έχει ακόμη μεταφέρει την οδηγία για την προστασία των πληροφοριοδοτών.
• Έχει ασκηθεί περιορισμένος αριθμός διώξεων για υποθέσεις διαφθοράς.
• Υπήρξε αδιαφανής κατανομή της κρατικής χρηματοδότησης για εκστρατεία ευαισθητοποίησης για την υγεία κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 (σ.σ. λίστα Πέτσα).
• Οι επιθέσεις και οι απειλές κατά δημοσιογράφων συνεχίζονται και το επαγγελματικό περιβάλλον των δημοσιογράφων έχει επιδεινωθεί περαιτέρω. Αυτές περιλαμβάνουν από σωματικές επιθέσεις έως απειλές και αυθαίρετη κράτηση. Οι δημοσιογράφοι συνεχίζουν επίσης να αντιμετωπίζουν ποινικές διώξεις με τη μορφή κατηγοριών και μηνύσεων για συκοφαντική δυσφήμιση ή παραβίαση του απορρήτου και έκθεση προσωπικών δεδομένων.
• Έλληνας δημοσιογράφος (σ.σ. ο Θανάσης Κουκάκης) έγινε στόχος spyware αντίστοιχου με το Pegasus, ενώ άλλος δημοσιογράφος (σ.σ. ο Σταύρος Μιχαλούδης) φέρεται να παρακολουθούνταν από την ΕΥΠ.

Έχει επιδεινωθεί το περιβάλλον στα ΜΜΕ

Όπως τονίζεται στην έκθεση, «η ελευθερία της έκφρασης και το δικαίωμα πρόσβασης στις πληροφορίες προστατεύονται νομικά και επίσημα στο Σύνταγμα και την τομεακή νομοθεσία. Η ελληνική κυβέρνηση έχει λάβει μέτρα για την ενίσχυση της διαφάνειας της ιδιοκτησίας των μέσων ενημέρωσης, μέσω νομοθεσίας που εγκρίθηκε πρόσφατα. Ωστόσο, η κατάσταση των δημοσιογράφων εγείρει σημαντικές ανησυχίες λόγω του γεγονότος ότι συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν απειλές και επιθέσεις ενώ το επαγγελματικό τους περιβάλλον έχει επιδεινωθεί περαιτέρω.

Εκτενή αναφορά στη λίστα Πέτσα

«Η κατανομή της κρατικής διαφήμισης όσον αφορά, ιδίως τη μη διαφανή κατανομή της κρατικής χρηματοδότησης, είναι επίσης ένα ζήτημα. Αν και τα δημόσια μέσα ενημέρωσης ρυθμίζονται από ισχυρό νομικό πλαίσιο, υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με πιθανή πολιτική επιρροή στον διορισμό των μελών του διοικητικού συμβουλίου. Οι προκλήσεις εξακολουθούν να υφίστανται όσον αφορά την επάρκεια των οικονομικών και ανθρώπινων πόρων της ρυθμιστικής αρχής των μέσων ενημέρωσης.

Η κατανομή της κρατικής διαφήμισης εγείρει ορισμένες ανησυχίες. Η έλλειψη διαφάνειας στην κατανομή των κρατικών επιχορηγήσεων στα μέσα ενημέρωσης επισημάνθηκε τόσο από την διερευνητική αποστολή Freedom Freedom Rapid Response (MFRR) στην Ελλάδα όσο και από το Media Pluralism Monitor 2022 (MPM 2022), επισημαίνοντας ιδίως τη μη διαφανής κατανομή της κρατικής χρηματοδότησης για μια εκστρατεία ευαισθητοποίησης για την υγεία κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.

Τον Νοέμβριο του 2021 ξεκίνησε κοινοβουλευτική έρευνα για τη διερεύνηση της χρηματοδότησης μέσων ενημέρωσης από την κυβέρνηση σε αυτό το πλαίσιο. Το αρμόδιο όργανο της Βουλής των Ελλήνων, που συστάθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2021, δήλωσε ότι η καμπάνια ανατέθηκε με αντικειμενικά κριτήρια όπως ποσοτικά κριτήρια προβολής κοινού, κυκλοφορία, δείκτες συγγένειας σε ομάδες-στόχους καθώς και ποιοτικά κριτήρια όπως η ασφάλεια της επωνυμίας. Ωστόσο, οι λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με την υλοποίηση της δημόσιας σύμβασης σχετικά με τα κριτήρια που χρησιμοποιήθηκαν για τη διανομή των κεφαλαίων και το ποσό που έλαβαν τα διάφορα μέσα ενημέρωσης δεν έχουν αποκαλυφθεί πλήρως. Ένα αίτημα που ζητούσε τη γνωστοποίηση των λεπτομερών κριτηρίων ανάθεσης που κατατέθηκε από έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό απορρίφθηκε σιωπηρά από τις αρχές.

Τον Φεβρουάριο του 2022 το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών έκρινε την απόρριψη αυτή παράνομη και διέταξε την αναπομπή της υπόθεσης στη διοίκηση. Μετά την απόφαση του Διοικητικού Εφετείου, η Εθνική Αρχή Διαφάνειας εξέτασε την προσφυγή και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός δεν μπορούσε να θεμελιώσει νόμιμο δικαίωμα πρόσβασης στην απαιτούμενη τεκμηρίωση.

Οι συστάσεις για τους προστατευόμενους μάρτυρες
Η Ελλάδα στερείται ολοκληρωμένου νομοθετικού πλαισίου για την προστασία των πληροφοριοδοτών και δεν έχει ακόμη μεταφέρει την Οδηγία για την προστασία των πληροφοριοδοτών. Η επιτροπή που έχει επιφορτιστεί να αναπτύξει ένα σχέδιο νόμου για την προστασία των πληροφοριοδοτών υπέβαλε το νομοσχέδιο στον Υπουργό Δικαιοσύνης στα τέλη του 2021, το οποίο προγραμματίζεται να αναρτηθεί σε δημόσια διαβούλευση τον Ιούλιο του 2022. Οι ΜΚΟ επέκριναν τη μη εμπλοκή τους από την πρώιμη φάση ανάπτυξης αυτού του σχεδίου νόμου. Ο ΟΟΣΑ προέτρεψε πρόσφατα την Ελλάδα να εφαρμόσει νέα νομοθεσία για τους καταγγέλλοντες, για περιπτώσεις δωροδοκίας αλλοδαπών. Η GRECO συνέστησε στην Ελλάδα να ενισχύσει την προστασία των καταγγελιών εντός της Αστυνομίας.

Ανησυχία για τις υποθέσεις διαφθοράς

Ένας περιορισμένος αριθμός διώξεων σχετικά με τη διαφθορά ασκήθηκε, αν και απομένει να διαπιστωθεί πρόοδος όσον αφορά τις τελικές αποφάσεις. Τον Δεκέμβριο του 2021, οι διατάξεις του Ποινικού Κώδικα για την ενεργητική και παθητική δωροδοκία τροποποιήθηκαν σύμφωνα με τις συστάσεις της Ομάδας Κράτους κατά της Διαφθοράς (GRECO). Το 2021, ο Εισαγγελέας Οικονομικών Εγκλημάτων (με 13 εισαγγελείς και 13 ανακριτές) εξέτασε συνολικά 266 υποθέσεις, με 81 υποθέσεις στο αρχείο και 19 υποθέσεις με απαγγελία κατηγορίες, ενώ 156 υποθέσεις παραμένουν εκκρεμείς. Δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία σχετικά με τον αριθμό των ποινικών ποινών για υποθέσεις διαφθοράς από ποινικά δικαστήρια. Τον Σεπτέμβριο του 2021, δύο υποθέσεις για ενεργητική δωροδοκία έκλεισαν λόγω της παραγραφής. Ο ΟΟΣΑ έχει εκφράσει ανησυχίες σχετικά με την έρευνα και τη νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένων των κυρώσεων για φυσικά και νομικά πρόσωπα, που σχετίζονται με δωροδοκία αλλοδαπών.

ΣΥΡΙΖΑ: Ο κ. Μητσοτάκης, ως Βαλκάνιος Όρμπαν, δυσφημεί και εκθέτει την Ελλάδα διεθνώς

Σε Κοινή Δήλωση του ευρωβουλευτή ΣΥ.ΡΙΖ.Α. - ΠΣ / The Left Κώστα Αρβανίτη και μέλους της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (LIBE), του Βουλευτή Δράμας ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Ξανθόπουλου Θεόφιλου, και Τομεάρχη Δικαιοσύνης, του Βουλευτή Θεσπρωτίας ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Κάτση Μάριου, και Τομεάρχη Ψηφιακής Διακυβέρνησης, της Βουλευτή Έβρου ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Γκαρά Αναστασίας, και Αν. Τομεάρχη Ενημέρωσης & Επικοινωνίας για την Έκθεση Κράτους Δικαίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2022, αναφέρεται:

Κόλαφο για την κυβέρνηση Μητσοτάκη αποτελεί και η φετινή έκθεση της ΕΕ για το κράτος δικαίου στην Ελλάδα. Η Κομισιόν εκφράζει ανοικτά την ανησυχία και τον προβληματισμό της για την ελευθερία του Τύπου και την προστασία των δημοσιογράφων στην Ελλάδα, αλλά και τον τρόπο αντιμετώπισης της διαφθοράς ζητώντας από την κυβέρνηση να λάβει μέτρα και να αλλάξει την πολιτική της!

Περίοπτη θέση στην Έκθεση κατέχει η Λίστα Πέτσα για την οποία η Κομισιόν αναφέρει πως «ο τρόπος που διανεμήθηκε η κρατική διαφημιστική δαπάνη προκαλεί ανησυχίες», ενώ κάνει λόγο για «έλλειψη διαφάνειας», καθώς και «απόκρυψη πληροφοριών σχετικά με τη διαδικασία, τα κριτήρια και τα ποσά που δόθηκαν».

Για ένα μείζον θέμα, το οποίο η Κομισιόν βρίσκει εξόχως προβληματικό, οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας -μέλη της εξεταστικής επιτροπής της Βουλής για τη διερεύνηση της επιχείρησης πολιτικής χειραγώγησης της κοινής γνώμης, ευτελισμό των θεσμών και κατασπατάληση δημοσίου χρήματος- είχαν αποφανθεί πως «όλα καλώς καμωμένα», απαλλάσσοντας τον κ. Πέτσα και το Μαξίμου από τις ευθύνες τους. Αποτέλεσμα να διασύρεται η χώρα διεθνώς, με την ενημέρωση και την κοινωνία να πλήττονται διαρκώς από τη συντηρητική, τοξική κι αυταρχική πολιτική της Κυβέρνησης Μητσοτάκη.

Κόλαφος είναι η έκθεση και για τον ασφυκτικό έλεγχο της κυβέρνησης στα Δημόσια Μέσα. Η Κομισιόν κάνει λόγο για «πολιτικό επηρεασμό» στην ΕΡΤ, δικαιώνοντας τον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Αλέξη Τσίπρα, και την Κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος, οι οποίοι ήδη από το 2021 έχουν καταθέσει τροπολογία για αλλαγή του τρόπου επιλογής και ορισμού του ΔΣ της Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης, η οποία δεν έγινε δεκτή από τη Νέα Δημοκρατία.

«Οι επιθέσεις και οι απειλές κατά δημοσιογράφων συνεχίζονται και το επαγγελματικό περιβάλλον για τους δημοσιογράφους έχει επιδεινωθεί περαιτέρω», επισημαίνει η έκθεση αναγνωρίζοντας πέραν πάσης αμφισβήτησης την πραγματικότητα που διαμορφώνει για την Ενημέρωση και τους λειτουργούς της η Κυβέρνηση Μητσοτάκη στη χώρα μας.

Διώξεις, απειλές, η υπόθεση παρακολούθησης Κουκάκη από την ΕΥΠ, αγωγές SLAPP, δημιουργούν μια πνιγηρή κατάσταση για την Ενημέρωση στη χώρα μας, ενώ όπως επισημαίνεται στόχος γίνονται κυρίως ΜΜΕ που επιλέγουν επικριτική στάση απέναντι στην κυβέρνηση και δημοσιογράφοι που ερευνούν υποθέσεις διαφθοράς.

Σοβαρές ανησυχίες εκφράζονται και για την τροποποίηση του ΠΚ στο άρθρο 19 περί Διασποράς Ψευδών Ειδήσεων, που έχει ήδη βρεθεί στο επίκεντρο σφοδρών επικρίσεων Δημοσιογραφικών Ενώσεων ως μία ακόμη απόπειρα φίμωσης της Ενημέρωσης υπό το πρόσχημα της προστασίας της Δημόσιας Υγείας, στον απόηχο της πανδημίας.

Ακόμη και η έλλειψη επίσημης πληροφόρησης σχετικά με τον πρόοδο των ερευνών για την εξιχνίαση της δολοφονίας Καραϊβάζ μπαίνει στο στόχαστρο της Κομισιόν, συμπληρώνοντας την εξαιρετικά προβληματική εικόνα για τη χώρα μας.

Τα προβλήματα συνολικής αποτελεσματικότητας της πολιτικής δικαιοσύνης που παραμένουν, οι συγκρούσεις συμφερόντων των δημοσίων λειτουργών και ζητήματα ακεραιότητας στους κόλπους της ΕΛ.ΑΣ., ο μικρός αριθμός διώξεων για αδικήματα διαφθοράς και δωροδοκίες, οι ανεκτέλεστες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για σημαντικές ετυμηγορίες του, είναι μερικά μόνο από τα προβληματικά σημεία στην επάρκεια και τη λειτουργία των θεσμών που αναδεικνύει η έκθεση.

Κόλαφο για την Κυβέρνηση όμως συνιστά και η σαφής αναφορά στην καθυστέρηση – άρνηση στην πραγματικότητα – της Κυβέρνησης να ενσωματώσει στο Εθνικό Δίκαιο την Οδηγία για τους Μάρτυρες Δημοσίου Συμφέροντος. Η Επιτροπή κάνει σαφές πως δεν πρόκειται για μια απλή τυπική παράλειψη, και επισημαίνει χωρίς περιθώρια παρερμηνειών πως η χώρα μας έχει έλλειμμα ολοκληρωμένου νομοθετικού πλαισίου για την προστασία των whistleblowers.

Η άρνηση της κυβέρνησης να φέρει προς διαβούλευση το σχετικό νομοθέτημα μετρά ήδη πάνω από 70 ημέρες από την τελευταία δημόσια σχετική δέσμευση κυβερνητικού παράγοντα, και συγκεκριμένα, του ΓΓ του Υπ. Δικαιοσύνης ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Μια άρνηση που ισοδυναμεί με ομολογία ενοχής.

Μια έμμεση πλην σαφή αποδοκιμασία της κυβερνητικής ρητορικής βρίσκουμε ακόμη και στο... παράρτημα της έκθεσης, όπου αναφέρονται οι φορείς με τους οποίους διαβουλεύτηκε η Κομισιόν, και στους οποίους φυσικά συμπεριλαμβάνεται και η... ανυπόληπτη κατά Μητσοτάκη ΜΚΟ «Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα». Προφανώς, όπως και όλος σχεδόν ο υπόλοιπος κόσμος, και η Κομισιόν θεωρεί την παγκόσμιας εμβέλειας οργάνωσης αξιόπιστο συνομιλητή.

Η Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναδεικνύει καθαρά την πραγματικότητα μιας χώρας όπου το Κράτος Δικαίου πάσχει και μιας κυβέρνησης που νοιάζεται μόνο για την εικόνα της, μιας κυβέρνησης που αντί να επιχειρεί να λύσει προβλήματα επιδιώκει να κερδίζει χρόνο, να χειραγωγεί θεσμούς και να περιορίζει τις αντίθετες φωνές.

Δεν είναι λοιπόν μόνο η έκθεση των Δημοσιογράφων χωρίς Σύνορα που μας κατέταξαν στην τελευταία θέση της Ευρώπης και 108η στο κόσμο. Είναι ο κ. Μητσοτάκης, που ως Βαλκάνιος Όρμπαν, δυσφημεί και εκθέτει την Ελλάδα διεθνώς. Μόνη λύση οι εκλογές και μια προοδευτική κυβέρνηση που θα αποκαταστήσει και θα διασφαλίσει πλήρως τη λειτουργία των θεσμών και του κράτους δικαίου σε μια σύγχρονη, ευρωπαϊκή, δημοκρατική κοινωνία. 

Πηγή: ieidiseis.gr